زنان مبتلا به ریزش مو نمی توانند از تمام داروهایی که برای مردان مفید است بهره مند شوند. برای مثال، فیناستراید یک داروی اثبات شده در احیای ریزش مو است که در زنان تاثیری مشابه با مردان ایجاد نمی کند. خوشبختانه، امروزه دارو هایی مختص زنان وجود دارند که از برخی انواع ریزش مو جلوگیری می کنند. تاثیر اسپیرونولاکتون برای ریزش مو زنان به اثبات رسیده است.
اسپیرونولاکتون یا همان آلداکتون یک داروی ادرار آور تایید شده برای درمان فشار خون بالا و نارسایی قلبی است. این دارو به صورت غیر اختصاصی نیز مصرف شده و بهبود های قابل توجهی را در زمینه آکنه، سندرم تخمدان پلی کیستیک و ریزش مو با الگوی زنانه به ارمغان می آورد.
نحوه عملکرد اسپیرونولاکتون برای ریزش مو
همانطور که گفته شد، اسپیرونولاکتون دارویی با ویژگی ضد هورمون های مردانه است. اسپیرونولاکتون علاوه بر کاهش مقدار تستوسترون در خون، اثرات این هورمون در بدن را نیز کمتر می کند. این دارو پس از مصرف فورا جذب و در کبد به دو ماده شیمیایی دیگر تجزیه می شود. یکی از این مواد شیمیایی آنتاگونیست فعال آلدوسترون به شمار می رود.
آلداکتون همچنین تولید تستوسترون در غدد فوق کلیوی را نیز کمتر می کند. با این که تحقیقات متعدد و متعبر زیادی در زمینه فواید قرص اسپیرونولاکتون برای ریزش مو زنانه وجود ندارد، اما برخی مطالعات بیانگر اثراتی مفید در این زمینه هستند. یک مطالعه بر ۴ بیمار بیان داشت که تزریق روزانه ۲۰۰ میلی گرم اسپیرونولاکتون میزان ریزش مو را تا ۶۲.۹ درصد کاهش و تعداد مو های فعال در دوره آناژن را افزایش می دهد.
یک مطالعه دیگر فواید ترکیب مصرف روزانه ۲۰۰ میلی گرم اسپیرونولاکتون با ماینوکسیدیل ۵ درصد را بیان داشت. محققان این مطالعه پیشنهاد دادند که ترکیب اسپیرونولاکتون و ماینوکسیدیل روزانه راه حلی مناسب برای زنانی است که از ریزش موی خود رنج می برند.
همچنین می توانید با چندین نمونه از بهترین قرص برای پرپشت شدن مو و درمان ریزش مو به پیشنهاد دکتر نابت تاجمیر ریاحی آشنا شوید.
مقدار و نحوه مصرف قرص اسپیرونولاکتون برای ریزش مو
مقدار مصرف استاندارد اسپیرونولاکتون برای درمان ریزش مو زنانه ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی گرم در روز است. این مقدار مصرف باید به طور دائم سنجش و تنظیم شده و ابتدا با ۵۰ میلی گرم روزانه و در دو وعده ۲۵ میلی گرمی شروع شود. بر اساس تحقیقات، مقادیر کمتر همچون ۵۰ تا ۷۵ میلی گرم، ریزش مو را تثبیت کرده اما مقادیر بالاتر در بلند مدت مزایای بیشتری را به همراه دارند.
مصرف اسپیرونولاکتون در کنار قرص های ضد بارداری نیز می تواند مفید باشد. دارو های ضد بارداری علاوه بر رفع بی نظمی های قاعدگی، به بهبود آکنه و ریزش مو با الگوی زنانه کمک می کنند.
اسپیرونولاکتون برای ریزش موی چه کسانی مفید است؟
اسپیرونولاکتون به دلیل کاهش مقدار هورمون DHT در بدن تنها بر انواعی از ریزش مو تاثیر دارد که در اثر هورمون های مردانه به وجود آمده اند. در اغلب موارد، انجام یک آزمایش خون می تواند نقش هورمون ها در ریزش مو را تعیین کند. در صورتی که ریزش مو ناشی از هورمون ها باشد، درمان با اسپیرونولاکتون تنها یا همراه با دارو های موضعی همچون ماینوکسیدیل پیشنهاد می شود.
چه مدت پس از مصرف اسپیرونولاکتون ریزش مو قطع می شود؟
اغلب زنان بهبود آکنه های خود را ظرف ۳ ماه اول مصرف مشاهده می کنند. بهبود ریزش مو به زمان بیشتری نیاز داشته و درمان معمولا باید تا حداقل ۶ ماه ادامه یابد.
عوارض قرص اسپیرونولاکتون برای ریزش مو
عوارض جانبی رایج در زنان پیش یائسه شامل حساسیت به لمس و بزرگی پستان ها و نامنظم شدن قاعدگی می باشد. این علائم معمولا با ادامه درمان و همچنین مصرف دارو های ضد بارداری رفع می شوند. اسپیرونولاکتون می تواند سبب افت فشار خون در هنگام برخواستن شده و گیجی، احساس سبکی در سر و غش کردن را به همراه داشته باشد.
عوارض جانبی غیر رایج این دارو شامل خستگی، خواب آلودگی، سردرد، افت میل جنسی و در موارد نادر گیجی و ناهماهنگی اعضای بدن است. از آن جایی که این دارو در دسته ادرار آور ها جای دارد، می تواند مقدار ادرار را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: تفاوت پوسته سر و شوره سر چیست؟
مواردی که قبل از مصرف اسپیرونولاکتون باید در نظر گرفته شوند
پزشک قبل از شروع درمان جهت سنجش پتاسیم خون یک آزمایش را تجویز و تکرار آن در حین دوره درمان را توصیه می کند. در صورت ابتلای فرد به مشکلات کلیوی و قلبی یا مصرف دیگر دارو های موثر بر پتاسیم خون، امکان دارد این آزمایش ها به دفعات بیشتری تکرار شوند.
افزایش سطح پتاسیم خون در طول درمان با اسپیرونولاکتون امکان پذیر است. این پدیده در بیماران زیر چندان رایج نیست:
- افراد دارای سن کمتر از ۴۵ سال
- افراد غیر مبتلا به مشکلات کلیوی یا قلبی
- افرادی که دارو های موثر بر پتاسیم خون مصرف نمی کنند
چه داروهایی با قرص اسپیرونولاکتون تداخل دارند؟
در صورتی که دارو های مصرفی به دسته های زیر تعلق داشته باشند باید به پزشک خود اطلاع داد:
- دارو های ادرار آور
- مکمل های پتاسیم
- مهار کننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین
- قرص های ضد فشار خون
- آسپرین، ایندومتاسین
- دیگوکسین
- تریمتوپریم و تریمتوپریم سولفامتوکسازول
مصرف اسپیرونولاکتون برای ریزش مو در بارداری
با توجه به این که اسپیرونولاکتون بر رشد و تکامل طبیعی جنین تاثیر می گذارد، در صورت بارداری یا تمایل به باردار شدن باید از مصرف آن خودداری کرد. زنان مصرف کننده اسپیرونولاکتون باید از روش های موثر پیشگیری از بارداری استفاده کنند. مصرف همزمان دارو های ضد بارداری و اسپیرونولاکتون می تواند تاثیر گذاری این دارو را افزایش داده، عوارض جانبی را کمتر کرده و در درمان مشکلاتی همچون آکنه مفید باشد.
آیا می توان در دوره مصرف اسپیرونولاکتون الکل نوشید؟
مصرف الکل می تواند برخی عوارض جانبی اسپیرونولاکتون همچون گیجی را تشدید کند. توصیه بر این است که افراد در مصرف الکل میانه روی و از دستور العمل های لازم پیروی کنند.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست و مو