با این که جوش در پوست سر کمتر از دیگر نواحی بروز می دهد، اما به همان اندازه می تواند مشکل ساز باشد. انسداد منافذ، اغلب سبب بروز جوش کف سر می شود. تمیز نگه داشتن مو ها و استفاده از شامپو های دارویی می تواند به درمان این مشکل کمک کند. در این مطلب به نحوه شناسایی و علت جوش کف سر پرداخته ایم و روش های درمانی و راه های پیشگیری از آن را مورد بررسی قرار داده ایم.
در برخی افراد، شستشوی غیر متداول مو ها عامل بروز جوش کف سر است. برخی دیگر نیز با شستشوی بیش از حد مو ها، چربی محافظ پوست را از بین برده و زمینه ورود عوامل مهاجم را به منافذ پوست فراهم می کنند. جهت یافتن بهترین محصولات مراقبت از مو و میزان مناسب شستشوی پوست سر باید با متخصص پوست خود مشورت کنید.
آیا جوش سر خطرناک است؟
جوش سر در صورتی خطرناک است که با هیچ کدام از درمان ها خوب نشود و دائماً شدیدتر شود، در این صورت لازم است که حتماً به پزشک مراجعه شود.
اما در حالت عادی خطرناک نبوده و نهایتاً با یک شامپو برطرف می شود.
انواع جوش کف سر
جوش یا فولیکولیت پوست سر اغلب در ناحیه خط رویش مو ها دیده می شود. این بیماری، سبب بروز جوش های کوچک و مبتلا به خارشی می شود که گاهی اوقات به زخم یا دلمه دچار می شوند. جوش های کف سر می توانند به صورت زیر باشند:
– خفیف: شامل جوش های سر سیاه و سر سفید می شوند.
– متوسط: پاپول ها و پوستول های سطح پوست، در این دسته جای می گیرند.
– شدید: شامل ندول ها و کیست ها می شوند. این دو مورد اغلب در عمق پوست جای دارند.
موارد شدید جوش کف سر ممکن است سبب بروز دلمه های سیاه و جای زخم های دائمی شوند. در صورت ابتلا به آکنه های مقاوم همراه با ریزش مو، نواحی طاسی یا درد شدید، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد. جوش های روی پوست سر را می توان با بسیاری از محصولات بدون نسخه درمان کرد. با این حال، در صورت تداوم جوش ها یا احتمال وجود موارد دیگر باید با پزشک متخصص ملاقات کرد.
عکس جوش سر
در تصاویر زیر انواع جوش سر را مشاهده می کنید که هر کدام ناشی از میکرو ارگانیسم های خاصی هستند:
راه‌های درمان جوش کف سر
یافتن درمان‌های مناسب و مدیریت شیوع فعلی آکنه پوست سر با آگاهی درست از علل آن امکان پذیر است. سلامت کلی پوست سر را می‌توان با آگاهی از اصلی‌ترین علل جوش کف سر و اقدامات لازم برای مدیریت و پیشگیری از شیوع بیماری، بهبود بخشید.
درمان طبیعی و خانگی جوش کف سر
در اینجا چند درمان خانگی ساده را فهرست کرده‌ایم که برای خلاص شدن از شر آکنه پوست سر می‌توانید امتحان کنید:
روغن درخت چای:
ویژگی های ضد باکتری این ماده در مقابله با آکنه ها مفید هستند.
روغن جوجوبا:
این روغن آکنه‌ها را به طور کامل رفع نکرده اما در صورت اضافه شدن به شامپوی مصرفی، می تواند التهاب ناشی از آکنه ها را فروکش کند.
سرکه سیب:
سرکه سیب سطح باکتری‌های مضر روی پوست سر را کاهش می‌دهد و از جوش‌ها جلوگیری می‌کند، بنابراین می‌توانید از آن برای مقابله با مشکلات پوستی مختلف از جمله آکنه پوست سر استفاده کنید.
آب گوجه فرنگی:
گوجه فرنگی به دلیل داشتن سالیسیلیک اسید می‌تواند به تنظیم چربی و همچنین PH پوست کف سر کمک کند.
سیر:
سیر به دلیل داشتن خاصیت ضد قارچ، داشتن آنتی اکسیدان و همچنین سالیسیلیک اسید، یک درمان خانگی مناسب برای جوش کف سر است.
استفاده از دارو برای آکنه سر
افراد باید علاوه بر تمیز نگه داشتن پوست سر، از عدم بروز آکنه در اثر مصرف شامپو یا دیگر محصولات بهداشتی اطمینان به دست آورند. کلید درمان جوش کف سر پیشگیری از انسداد منافذ پوست با لایه برداری است.
لایه برداری نه تنها سلول‌های مرده کف سر که فولیکول‌های شما را مسدود می‌کنند از بین می‌برد، بازسازی سلولی را تقویت می‌کند و پوست سر را نرم می‌کند. لایه برداری به سایر مواد و درمان‌ها اجازه می دهد تا عمیقاً در پوست سر نفوذ کنند و موثرتر عمل کنند. در موارد خفیف تا متوسط آکنه می‌توان از محصولات حاوی عناصر زیر استفاده کرد:
سالیسیلیک اسید:
این ماده سلول‌های مرده پوست را لایه برداری می‌کند تا از ورود آن ها به منافذ و بروز آکنه جلوگیری شود. بنزویل پروکسید، تاثیر گذاری بیشتری نسبت به سالیسیلیک اسید دارد.
گلیکولیک اسید:
به لایه برداری و از بین بردن باکتری ها کمک می‌کند.
کتوکونازول یا سیکلوپیروکس:
عوامل ضد قارچی هستند که در شامپو های ضد شوره به کار می‌روند.
اگر آکنه کف سر به درمان مقاوم باشد یا منجر به ریزش مو شود، با دستور پزشک ممکن است داروهای زیر برای فرد تجویز شود:
ـ کرم‌های استروئیدی
– آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا موضعی
– استروئید تزریقی
– نور درمانی
– تخلیه آکنه‌ها توسط پزشک
التیام جوش‌های پوست سر چه مدت طول می‌کشد؟
نتایج درمان های آکنه اغلب پس از ۴ تا ۸ هفته پدیدار می شوند. همچنین، امکان دارد جهت پیشگیری از عود جوش ها، نیاز به تداوم استفاده از دارو ها باشد. در صورت نیاز به شستشوی روزانه مو ها، پزشکان متخصص پوست استفاده از شامپو های روزانه و ملایم را پیشنهاد می دهند. این شامپو ها را می توان در کنار حالت دهنده های فوری مو استفاده کرد. مطالعات نشان داده اند که شامپو های ملایم با رشد طبیعی مو ها تداخلی ندارند.
رفع جای زخم ناشی از جوش ها ممکن است تا ۶ ماه به طول انجامد. لمس و ترکاندن جوش ها می تواند به عمیق تر شدن جای زخم و انتشار باکتری منجر شده و باید از انجام این کار اجتناب کرد. همزمان با درمان جوش های پوست سر، باید از ملایم بودن ماساژ در این ناحیه اطمینان یافت. خارش جوش ها با نوک انگشتان می تواند سبب تحریک پوست و بروز زخم های باز شود.
پیشگیری از ایجاد جوش در پوست سر
بهداشت پوست سر، نقشی اساسی را در پیشگیری از انسداد منافذ این ناحیه ایفا می کند. به طور کلی، مو ها باید پس از ورزش کردن یا چرب شدن شسته شوند. پیروی از نکات زیر نیز می تواند در پیشگیری از ابتلا به آکنه مفید باشد:
- کلاه های آزاد تری به سر کنید تا پوست سر امکان نفس کشیدن داشته باشد.
- مو هایتان را بلافاصله پس از ورزش کردن شستشو دهید.
- از محصولاتی استفاده کنید که طبیعی بوده یا حساسیت زایی اندکی داشته باشند.
- از مصرف بیش از حد محصولات متنوع مو همچون اسپری و ژل ها خودداری کنید.
- دریافت مقادیر کافی ویتامین A، D و E به حفظ سلامت پوست کمک می کنند. مکمل های مولتی ویتامین در داروخانه ها و به صورت اینترنتی به فروش می رسند.
- لیستی از مواد خوراکی محرک در زمینه ایجاد جوش ها تهیه کنید.
علت جوش کف سر
دلایل کلی ایجاد جوش در کف سر به شرح زیر است:
- پروپیونی باکتریوم آکنس
- استافیلوکوک اپی درم
- قارچ
- انگل هیره
علت جوش زدن سر چیست؟جوش در سر نشانه چیست؟
در صورت انسداد منفذ های پوست یا فولیکول های مو، جوش ها پدیدار می شوند. این انسداد هنگامی بروز می دهد که سلول های مرده پوست، چربی های طبیعی پوست و باکتری ها به درون منافذ پوستی وارد می شوند. این سلول ها توانایی خروج از منفذ را نداشته و در نتیجه انواعی از جوش ها را به وجود می آورند. انواع شدید تر آکنه حاوی باکتری های بیشتری هستند. در پایین به انواعی از ارگانیسم های التهاب زا اشاره شده است:
عوامل بروز انسداد منافذ شامل موارد زیر هستند:
- تجمع مواد ناشی از محصولاتی همچون شامپو، اسپری یا ژل
- عدم شستشو و پاکسازی پوست سر به طور کافی
- فاصله طولانی بین ورزش کردن و شستن مو ها
- استفاده از کلاه یا دیگر پوشش های سر که بر روی پوست مالیده می شوند.
علت جوش چرکی کف سر چیست؟
در بسیاری از موارد، علت جوش چرکی کف سر بیماری فولیکولیت باکتریایی است. علامت بارز این نوع فولیکولیت، جوش های چرکی و خارش است. فولیکولیت باکتریایی زمانی رخ می دهد که فولیکول های مو با باکتری استافیلوکوکوس اورئوس (استاف) آلوده شوند. این باکتری ها به طور مداوم روی پوست زندگی می کنند. اما تنها زمانی مشکل ایجاد می کنند که از طریق بریدگی یا زخم وارد بدن شوند. برای مشاهده عکس فولیکولیت باکتریایی کلیک کنید.
علت جوش پشت سر چیست؟
علاوه بر عللی که پیش تر برای جوش سر ذکر کردیم، نوعی جوش وجود دارد که بیشتر ناحیه پشت سر را تحت تاثیر قرار می دهد. نام این جوش، آکنه کلوئید نوچا (keloidalis nuchae) است. آکنه کلوئید نوچا نوعی فولیکولیت است که پشت سر و پشت گردن شما را تحت تاثیر قرار می دهد.
آکنه کلوئید نوچا با برجستگی های کوچک و خارش آور شروع می شود که در پشت گردن، در امتداد خط مو ایجاد می شود. با گذشت زمان، برجستگی های ریز تبدیل به زخم می شوند و موهای داخل و اطراف آن ها می ریزند. اسکارها در نهایت بزرگ شده و شبیه کلوئید می شوند.
پزشکان در مورد علت ایجاد این نوع جوش سر مطمئن نیستند، اما به نظر می رسد برخی افراد بیشتر از دیگران به آن مبتلا می شوند. مردان با پوست تیره تر و مردانی که موهای زبر یا مجعد دارند نیز بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند. در حالی که علت دقیق آن ناشناخته است، محققان چند نظریه در مورد علل احتمالی دارند:
- اصلاح نواحی گردن با تیغ که ممکن است باعث التهاب شود.
- تحریک یا اصطکاک مداوم این ناحیه با یقه پیراهن و کلاه ایمنی ممکن است موها را بکشد و باعث فولیکولیت و در نهایت ایجاد اسکار شود. گرما و رطوبت ممکن است آن را بدتر کند.
- مواردی وجود دارد که افراد پس از مصرف سیکلوسپورین دچار آکنه کلوئید شده اند. این دارو برای درمان آرتریت روماتوئید و درمان پسوریازیس استفاده می شود.
- عفونت‌های مزمن و با درجه پایین نیز ممکن است در ایجاد آکنه کلوئید نقش داشته باشند.
علت جوش سر بعد از کاشت مو
پس از کاشت مو، ممکن است جوش‌ها روی پوست سر به‌ویژه در اطراف فولیکول‌های موی پیوند شده ایجاد شوند. این جوش‌ها می‌توانند به دلایل مختلفی مانند عفونت، موهای رشد کرده، تولید بیش از حد روغن یا واکنش آلرژیک به دارو ایجاد شوند. در اینجا چند نکته برای کمک به جلوگیری از جوش بر روی پوست سر پس از کاشت مو وجود دارد:
– دستورالعمل‌های جراح کاشت مو را دنبال کنید
– پوست سر را تمیز نگه دارید
– از خاراندن پوست سر خودداری کنید
– از قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب پرهیز کنید
– از محصولات حالت دهنده مو مثل ژل و اسپری استفاده نکنید
علائم جوش در پوست سر
جوش پوست سر می تواند در بین مو ها یا امتداد خط رویش مو پدیدار شود. علائم رایج این بیماری به شکل زیر دیده می شوند:
- برآمدگی های کوچکی در امتداد پیشانی یا پشت گردن
- برآمدگی های کوچکی که نمایان نبوده اما احساس می شوند.
- برآمدگی های کوچکی که به صورت دسته ای در کنار یکدیگر قرار دارند.
- بروز جوش های سر سفید بر پوست سر یا خط رویش مو
- برآمدگی هایی به رنگ پوست بر پوست سر یا خط رویش مو
- برآمدگی های دردناک بر پوست سر
- کیست های عمیق در زیر پوست
آکنه معمولا سبب خارش در پوست سر نشده و این علامت می تواند نشانه ابتلا به مشکلاتی پوستی همچون پسوریازیس باشد. گاهی اوقات، آکنه ها بر احساسات و تصویر شخصی فرد از خود نیز تاثیر می گذارند. احساس خجالت و حتی افسردگی در مبتلایان به آکنه رایج است.
التیام جوش های پوست سر چه مدت طول می کشد؟
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست و مو
سوالات متداول درباره جوش کف سر
۱- بهترین شامپو برای جوش سر کدام است؟
شامپوهای تمیز کننده و فاقد سولفات، شامپوهای ملایم روزانه برای جوش سر بهترین گزینه هستند.
۲- چگونه جوش سر دردناک را درمان کنیم؟
در صورت داشتن آکنه‌های مداوم و دردناک باید داروهای آنتی بیوتیک موضعی و خوراکی، استروئید و آنتی‌هیستامین‌های خوراکی زیر نظر پزشک استفاده کنید.
۳-آیا جوش سر موجب ریزش مو می شود؟
بین جوش سر و ریزش مو ارتباط مستقیمی وجود دارد. در واقع التهاب ریشه مو و فولیکولیت، یکی از دلایل ریزش مو می باشد.
۴- بهترین انتی بیوتیک برای جوش کف سر چیست؟
پماد موپیروسین- یک آنتی بیوتیک است که باعث توقف رشد باکتری روی پوست می شود.
افزایش تری‌گلیسرید و کلسترول باعث چرب شدن کبد می شود و کبد چرب هم این چربی را به شکل جوش روی پوست و کف سر نشان می دهد.
