با این که جوش در پوست سر کمتر از دیگر نواحی بروز می دهد، اما به همان اندازه می تواند مشکل ساز باشد. انسداد منافذ، اغلب سبب بروز جوش کف سر می شود. تمیز نگه داشتن مو ها و استفاده از شامپو های دارویی می تواند به درمان این مشکل کمک کند. در این مطلب به نحوه شناسایی و علت جوش کف سر پرداخته ایم و روش های درمانی و راه های پیشگیری از آن را مورد بررسی قرار داده ایم.
در برخی افراد، شستشوی غیر متداول مو ها عامل بروز جوش کف سر است. برخی دیگر نیز با شستشوی بیش از حد مو ها، چربی محافظ پوست را از بین برده و زمینه ورود عوامل مهاجم را به منافذ پوست فراهم می کنند. جهت یافتن بهترین محصولات مراقبت از مو و میزان مناسب شستشوی پوست سر باید با متخصص پوست خود مشورت کنید.
انواع جوش کف سر
جوش یا فولیکولیت پوست سر اغلب در ناحیه خط رویش مو ها دیده می شود. این بیماری، سبب بروز جوش های کوچک و مبتلا به خارشی می شود که گاهی اوقات به زخم یا دلمه دچار می شوند. جوش های کف سر می توانند به صورت زیر باشند:
– خفیف: شامل جوش های سر سیاه و سر سفید می شوند.
– متوسط: پاپول ها و پوستول های سطح پوست، در این دسته جای می گیرند.
– شدید: شامل ندول ها و کیست ها می شوند. این دو مورد اغلب در عمق پوست جای دارند.
موارد شدید جوش کف سر ممکن است سبب بروز دلمه های سیاه و جای زخم های دائمی شوند. در صورت ابتلا به آکنه های مقاوم همراه با ریزش مو، نواحی طاسی یا درد شدید، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد. جوش های روی پوست سر را می توان با بسیاری از محصولات بدون نسخه درمان کرد. با این حال، در صورت تداوم جوش ها یا احتمال وجود موارد دیگر باید با پزشک متخصص ملاقات کرد.
عکس جوش سر
در تصاویر زیر انواع جوش سر را مشاهده می کنید که هر کدام ناشی از میکرو ارگانیسم های خاصی هستند:
علت جوش کف سر
علت جوش سر چیست؟ در صورت انسداد منفذ های پوست یا فولیکول های مو، جوش ها پدیدار می شوند. این انسداد هنگامی بروز می دهد که سلول های مرده پوست، چربی های طبیعی پوست و باکتری ها به درون منافذ پوستی وارد می شوند. این سلول ها توانایی خروج از منفذ را نداشته و در نتیجه انواعی از جوش ها را به وجود می آورند. انواع شدید تر آکنه حاوی باکتری های بیشتری هستند. در پایین به انواعی از ارگانیسم های التهاب زا اشاره شده است:
- پروپیونی باکتریوم آکنس
- استافیلوکوک اپی درم
- قارچ
- انگل هیره
عوامل بروز انسداد منافذ شامل موارد زیر هستند:
- تجمع مواد ناشی از محصولاتی همچون شامپو، اسپری یا ژل
- عدم شستشو و پاکسازی پوست سر به طور کافی
- فاصله طولانی بین ورزش کردن و شستن مو ها
- استفاده از کلاه یا دیگر پوشش های سر که بر روی پوست مالیده می شوند.
علت جوش چرکی کف سر چیست؟
در بسیاری از موارد، علت جوش چرکی کف سر بیماری فولیکولیت باکتریایی است. علامت بارز این نوع فولیکولیت، جوش های چرکی و خارش است. فولیکولیت باکتریایی زمانی رخ می دهد که فولیکول های مو با باکتری استافیلوکوکوس اورئوس (استاف) آلوده شوند. این باکتری ها به طور مداوم روی پوست زندگی می کنند. اما تنها زمانی مشکل ایجاد می کنند که از طریق بریدگی یا زخم وارد بدن شوند.
علت جوش پشت سر چیست؟
علاوه بر عللی که پیش تر برای جوش سر ذکر کردیم، نوعی جوش وجود دارد که بیشتر ناحیه پشت سر را تحت تاثیر قرار می دهد. نام این جوش، آکنه کلوئید نوچا (keloidalis nuchae) است. آکنه کلوئید نوچا نوعی فولیکولیت است که پشت سر و پشت گردن شما را تحت تاثیر قرار می دهد.
آکنه کلوئید نوچا با برجستگی های کوچک و خارش آور شروع می شود که در پشت گردن، در امتداد خط مو ایجاد می شود. با گذشت زمان، برجستگی های ریز تبدیل به زخم می شوند و موهای داخل و اطراف آن ها می ریزند. اسکارها در نهایت بزرگ شده و شبیه کلوئید می شوند.
پزشکان در مورد علت ایجاد این نوع جوش سر مطمئن نیستند، اما به نظر می رسد برخی افراد بیشتر از دیگران به آن مبتلا می شوند. مردان با پوست تیره تر و مردانی که موهای زبر یا مجعد دارند نیز بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند. در حالی که علت دقیق آن ناشناخته است، محققان چند نظریه در مورد علل احتمالی دارند:
- اصلاح نواحی گردن با تیغ که ممکن است باعث التهاب شود.
- تحریک یا اصطکاک مداوم این ناحیه با یقه پیراهن و کلاه ایمنی ممکن است موها را بکشد و باعث فولیکولیت و در نهایت ایجاد اسکار شود. گرما و رطوبت ممکن است آن را بدتر کند.
- مواردی وجود دارد که افراد پس از مصرف سیکلوسپورین دچار آکنه کلوئید شده اند. این دارو برای درمان آرتریت روماتوئید و درمان پسوریازیس استفاده می شود.
- عفونت‌های مزمن و با درجه پایین نیز ممکن است در ایجاد آکنه کلوئید نقش داشته باشند.
علائم جوش در پوست سر
جوش پوست سر می تواند در بین مو ها یا امتداد خط رویش مو پدیدار شود. علائم رایج این بیماری به شکل زیر دیده می شوند:
- برآمدگی های کوچکی در امتداد پیشانی یا پشت گردن
- برآمدگی های کوچکی که نمایان نبوده اما احساس می شوند.
- برآمدگی های کوچکی که به صورت دسته ای در کنار یکدیگر قرار دارند.
- بروز جوش های سر سفید بر پوست سر یا خط رویش مو
- برآمدگی هایی به رنگ پوست بر پوست سر یا خط رویش مو
- برآمدگی های دردناک بر پوست سر
- کیست های عمیق در زیر پوست
آکنه معمولا سبب خارش در پوست سر نشده و این علامت می تواند نشانه ابتلا به مشکلاتی پوستی همچون پسوریازیس باشد. گاهی اوقات، آکنه ها بر احساسات و تصویر شخصی فرد از خود نیز تاثیر می گذارند. احساس خجالت و حتی افسردگی در مبتلایان به آکنه رایج است.
درمان جوش کف سر
کلید درمان جوش کف سر پیشگیری از انسداد منافذ پوست است. افراد باید علاوه بر تمیز نگه داشتن پوست سر، از عدم بروز آکنه در اثر مصرف شامپو یا دیگر محصولات بهداشتی اطمینان به دست آورند. در صورت عدم اطمینان در این زمینه باید از محصولات دیگری استفاده شود. در موارد خفیف تا متوسط آکنه می توان از محصولات حاوی عناصر زیر استفاده کرد:
سالیسیلیک اسید:
این ماده سلول های مرده پوست را لایه برداری می کند تا از ورود آن ها به منافذ و بروز آکنه جلوگیری شود. بنزویل پروکسید، تاثیر گذاری بیشتری نسبت به سالیسیلیک اسید دارد.
گلیکولیک اسید:
به لایه برداری و از بین بردن باکتری ها کمک می کند.
کتوکونازول یا سیکلوپیروکس:
عوامل ضد قارچی هستند که در شامپو های ضد شوره به کار می روند.
روغن درخت چای:
ویژگی های ضد باکتری این ماده در مقابله با آکنه ها مفید هستند.
روغن جوجوبا:
این روغن آکنه ها را به طور کامل رفع نکرده اما در صورت اضافه شدن به شامپوی مصرفی، می تواند التهاب ناشی از آکنه ها را فروکش کند.
افراد باید جهت پیشگیری از انسداد منافذ پوستی، محصولات روغنی را در حد اعتدال استفاده کنند. همچنین، در صورت استفاده از محصولاتی همچون واکس، اسپری و ژل مو بهتر است شامپو های تمیز کننده فاقد سولفات را نیز خریداری کرد. این شامپو ها محصولات زائد، غبار و روغن به دام افتاده در مو ها را از بین می برد. استفاده مکرر از شامپو های تمیز کننده می توانند به مو ها آسیب برسانند. در صورتی که مو ها رنگ شده یا آسیب دیده باشند، این آسیب بیشتر خواهد بود.
التیام جوش های پوست سر چه مدت طول می کشد؟
نتایج درمان های آکنه اغلب پس از ۴ تا ۸ هفته پدیدار می شوند. همچنین، امکان دارد جهت پیشگیری از عود جوش ها، نیاز به تداوم استفاده از دارو ها باشد. در صورت نیاز به شستشوی روزانه مو ها، پزشکان متخصص پوست استفاده از شامپو های روزانه و ملایم را پیشنهاد می دهند. این شامپو ها را می توان در کنار حالت دهنده های فوری مو استفاده کرد. مطالعات نشان داده اند که شامپو های ملایم با رشد طبیعی مو ها تداخلی ندارند.
رفع جای زخم ناشی از جوش ها ممکن است تا ۶ ماه به طول انجامد. لمس و ترکاندن جوش ها می تواند به عمیق تر شدن جای زخم و انتشار باکتری منجر شده و باید از انجام این کار اجتناب کرد. همزمان با درمان جوش های پوست سر، باید از ملایم بودن ماساژ در این ناحیه اطمینان یافت. خارش جوش ها با نوک انگشتان می تواند سبب تحریک پوست و بروز زخم های باز شود.
پیشگیری از ایجاد جوش در پوست سر
بهداشت پوست سر، نقشی اساسی را در پیشگیری از انسداد منافذ این ناحیه ایفا می کند. به طور کلی، مو ها باید پس از ورزش کردن یا چرب شدن شسته شوند. پیروی از نکات زیر نیز می تواند در پیشگیری از ابتلا به آکنه مفید باشد:
- کلاه های آزاد تری به سر کنید تا پوست سر امکان نفس کشیدن داشته باشد.
- مو هایتان را بلافاصله پس از ورزش کردن شستشو دهید.
- از محصولاتی استفاده کنید که طبیعی بوده یا حساسیت زایی اندکی داشته باشند.
- از مصرف بیش از حد محصولات متنوع مو همچون اسپری و ژل ها خودداری کنید.
- دریافت مقادیر کافی ویتامین A، D و E به حفظ سلامت پوست کمک می کنند. مکمل های مولتی ویتامین در داروخانه ها و به صورت اینترنتی به فروش می رسند.
- لیستی از مواد خوراکی محرک در زمینه ایجاد جوش ها تهیه کنید.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست و مو
حسين
شنبه ۲۸ خرداد ۱( 11 ماه پیش)
تعداد بازدید: 70
مشاهده پرسش
