معمولا در دوران بلوغ، هورمون آندروژن موهای ناحیه تناسلی و زیر بغل را در پسران و دختران تحریک کرده و همچنین در آقایان ریش ها نیز بیشتر می شوند. با این حال برخی شرایط غیر عادی و بیماری های موهای زائد مانند ریزش موهای زائد بدن و یا رویش موهای هورمونی در صورت و بدن ممکن است بروز کند که در این مقاله پیرامون آن ها صحبت می کنیم.
علت ریزش موهای زائد بدن
علت کم شدن موهای زائد بدن چیست؟ ریزش موهای زائد بدن برای سلامت جسمی فرد مضر نیست، اما ممکن است باعث پریشانی روانی شود. برخی از افراد همچنین ممکن است در مورد علت اصلی ریزش موهای زائد نگران باشند. در ادامه دلایل اصلی ریزش موی زائد بدن را بررسی می‌کنیم.
۱. رفع موهای زائد به شکل افراطی
برداشتن مکرر مو ممکن است به طور دائمی به فولیکول های مو آسیب برساند. روش های حذف موی زائد که می تواند منجر به ریزش موی زائد در نواحی تناسلی شود عبارتند از:
- اپیلاسیون
- تراشیدن
- لیزر موهای زائد
در نتیجه، شخصی که بیش از حد موهای زائد خود را حذف می کند ، ممکن است کاهش رشد مو را در آن قسمت تجربه کند.
۲. تغییرات هورمونی
هورمون ها پیام رسان های شیمیایی هستند که بسیاری از عملکردهای بدن از جمله رشد مو را کنترل می کنند. در دوران بلوغ، افزایش هورمون هایی به نام آندروژن رشد موهای ناحیه شرمگاهی را تحریک می کند. با افزایش سن، بدن شروع به تولید آندروژن کمتری می کند. این ممکن است منجر به ریزش موی زائد شود.
۳. آلوپسی فیبروزینگ پیشانی
آلوپسی اصطلاحی برای شرایطی است که باعث ریزش مو می شود. نوعی آلوپسی به نام آلوپسی فیبروزینگ پیشانی (FFA) می تواند موهای قسمت های مختلف بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
دانشمندان هنوز علت آلوپسی را نمی دانند. با این حال، برخی معتقدند که ممکن است به دلیل حمله اشتباه سیستم ایمنی به فولیکول های مو باشد. هورمون ها نیز احتمالاً نقش دارند زیرا FFA عمدتا افراد بالای ۵۰ سال را که در مرحله یائسگی زندگی خود هستند تحت تأثیر قرار می دهد.
۴. واژینیت آتروفیک
واژینیت آتروفیک به تغییراتی در بافت ولو و واژن گفته می شود که در نتیجه کاهش سطح استروژن رخ می دهد و می‌تواند علت ریزش موهای زائد بدن باشد. هنگامی که سطح استروژن شروع به کاهش می کند ، این وضعیت در میان یائسگی معمول است.
علائم واژینیت آتروفیک
وقتی کسی به واژینیت آتروفیک مبتلا می شود ، بافتهای پوشش واژن نازک، خشک و غیر کشسان می شوند. زنانی که به این بیماری مبتلا هستند نیز ممکن است دچار ریزش موی ناحیه تناسلی شوند. سایر علائم احتمالی عبارتند از:
- قرمزی پوست تکه ای
- جمع شدن بافتهای واژن
- همجوشی لب، جایی است که پوست دو طرف دهانه واژن به هم می پیوندد
۵. شیمی درمانی
داروهای شیمی درمانی داروهایی هستند که پزشکان معمولاً برای درمان انواع سرطان از جمله سرطان پوست استفاده می کنند. این داروها با هدف قرار دادن و از بین بردن سلولهایی که به سرعت تکثیر می شوند مانند سلولهای سرطانی عمل می کنند. همین دارو می‌تواند به فولیکول‌های مو آسیب زده و باعث ریزش موهای زائد بدن شود.
۶. پرتودرمانی از علل ریزش مو زائد
پرتودرمانی نوع دیگری از درمان سرطان است که می تواند باعث ریزش مو شود. مهمترین ریزش مو معمولاً در دوره درمان است. افرادی که تحت درمان با اشعه از ناحیه لگن قرار می گیرند، ممکن است دچار ریزش مو در ناحیه تناسلی نیز شوند.
موهای زائد هورمونی
همه بانوان موهایی بر روی بدن و صورت خود دارند، اما موهای روی صورت معمولا رنگ روشنی داشته و نازک هستند. با این حال، میزان رشد مو برای برخی بانوان گسترده تر بوده و موها درشت می شوند.
این موضوع به دلیل ترشح بیشتر از حد هورمون آندروژن در بدن است که شامل تستسترون نیز می شود. همچنین باید بدانید که تمامی زن ها نیز در بدن خود آندروژن دارند اما میزان آن در سطح کنترل شده ای است.
موهای زائد هورمونی و یا به عبارتی هیرسوتیسم از شایع ترین بیماری های موهای زائد است که مربوط به رشد موهای ضخیم و تیره در نواحی خاصی از بدن بانوان است، که معمولا موها در آن جا نازک و روشن هستند. گاهی شاهد رشد مو در نواحی که نباید در آنجا مو رشد کرده باشد هستیم. از جمله این بخش ها می توان به بالای لب و روی چانه، قفسه سینه، شکم و کمر اشاره کرد.
علت رشد بیش از حد موی زائد بدن
موهای زائد هورمونی و یا هیرسوتیسم از جمله شایع ترین بیماری های موهای زائد است که در نتیجه تولید افراطی و یا عملکرد هورمونی با نام آندروژن در بدن رخ می دهد. این هورمون توسط تخمدان ها یا غدد فوق کلیوی ترشح شده و به شکل موضعی در پیاز مو تولید می شود. با این که همه بانوان در بدن خود تولید آندروژن ها را دارند، اما سطح بالای این هورمون می تواند منجر به هیرسوتیسم شود.
دو مورد از رایج ترین علل بروز این مشکل در افراد، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و هیرسوتیسم ایدیوپاتیک هستند. که هر دو مورد با انجام معاینه بدنی، بررسی تاریخچه بیماری های خانوادگی و فردی و گاهی آزمایش های خون تشخیص داده می شوند.
درمان موهای زائد هورمونی
درمان این مشکل نیازمند صبر و شکیبایی است، چرا که پیاز مو دارای چرخه عمر حدودا شش ماهه در افراد بوده و بیشتر داروهای مورد نیاز باید تا شش ماه مصرف شوند، تا شاهد ایجاد تغییرات و بهبود در فرد باشیم. همچنین می توان موی بدن در فرد را به شکل فنی و خاصی از بین برد و یا سفید کرد. برخی از بانوان نیز به شکل موازی با درمان دارویی خود از این روش ها استفاده می کنند.
– داروهای ضد بارداری خوراکی
قرص های جلوگیری از بارداری و دیگر دارو های هورمونی که حاوی استروژن و پروژسترون هستند، به درمان موهای زائد هورمونی که تولید آندروژن علت اصلی بروزش باشد کمک می کند. دارو های ضد بارداری خوراکی یکی از رایج ترین روش های درمانی برای هیرسوتیسم در بانوانی هستند که قصد باردار شدن ندارند. از جمله عوارض جانبی این دارو ها نیز می توان به حالت تهوع و سردرد اشاره کرد.
– ضد آندروژن‌ها
این نوع از دارو ها مسیر آندروژن ها برای متصل شدن به گیرنده های بدن را مسدود می کنند. معمولا این دارو ها زمانی تجویز میشوند که فرد دوره شش ماهه مصرف قرص جلوگیری از بارداری را به اتمام رسانده است و نتیجه مناسب میسر نشده باشد. رایج ترین داروی ضد آندروژن برای درمان موهای زائد هورمونی اسپیرونولاکتون نام دارد.
– لیزر درمانی
در این روش درمانی اشعه بسیار متمرکز نور(یا همان لیزر) از پوست عبور می کند تا به پیاز مو آسیب رسانده و از شکل گیری مو و رشد آن جلوگیری کند.
– الکترولیز (Electrolysis)
برای درمان موهای زائد هورمونی میتوان از اکلترولیز استفاده کرد. در این روش درمانی با قرار دادن یک سوزن ریز درون هر پیاز مو و ساطع کردن پالس های جریان الکتریکی پیاز مو را با آسیب مواجه کرده و در نهایت آن ها را نابود می کند. در این روش ممکن است به جلسات متعددی نیاز داشته باشید. برای افرادی که موی آن ها به شکل طبیعی بلوند یا سفید است ، الکترولیز گزینه بهتری به نسبت لیزر به حساب می آید.
– درمان هورمونی
اگر عدم تعادل در هورمون های بدن عامل رشد مو یا تیرگی آن ها در ناحیه سینه و نوک سینه ها باشد، ممکن است پزشک شما بخواهد دارو های هورمونی خاصی جهت بازگرداندن تعادل به بدن مصرف کنید.
دارو های کنترل بارداری یک گزینه رایج و مناسب در همین زمینه هستند، اما بسته به نیازهایی که دارید درمان های تک هورمونی گزینه ای مناسب و کاربردی به حساب می آیند.
علت موهای زائد دور سینه زنان
یکی دیگر از بیماری های موهای زائد موی زائد دور سینه است. بسیاری از بانوان با مشکل موی زائد سینه یا نوک سینه مواجه می شوند. در زمینه رشد مو های زائد دور سینه علل متعددی وجود دارند که در ادامه آن ها را با هم بررسی می کنیم.
– سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
سندرم تخمدان پلی کیستیک به علت ترشح غیر متعادل هورمون ها در بدن رخ می دهد و دارای عوارض جانبی متعددی است که رشد افراطی موی زائد دور سینه زنان یکی از موارد اصلی به شمار می رود.
– سندرم کوشینگ
اگر برای مدت طولانی و به شکل زیاد در معرض کورتیزول که یک هورمون گلوکوکورتیکواستروئید است قرار بگیرید، ممکن است با سندروم کوشینگ مواجه شوید. رشد موی زائد دور سینه زنان و همچنین عادت قاعدگی غیر عادی در بانوان از جمله علائم این سندروم خاص هستند.
– مصرف برخی داروها
رشد مو به شکل غیر عادی ممکن است از عوارض جانبی برخی دارو های خاص باشد. از جمله این دارو ها نیز باید به تستسترون، گلوکوکورتیکواستروئید ها و دارو های سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.
– تغییرات هورمونی
بروز تغییرات و نوسان در هورمون های بدن می تواند علائم متعددی را به همراه داشته باشد که از جمله آن ها می توان به سیاه شدن موی اطراف نوک سینه ها و موی زائد دور سینه زنان اشاره کرد. این نوسانات معمولا در مقاطع زمانی خاصی که تغییرات هورمونی شدت دارند رخ می دهند که دوره بارداری و یائسگی از جمله مهمترین آن ها هستند.
– تولید بیش از حد هورمون های مردانه
سطح بالای هورمون آندروژن نظیر هورمون تستسترون(که معمولا در بدن آقایان بیشتر از بانوان است)، علائم متعددی را به وجود می آورد که شامل رشد غیر نرمال مو می شوند
موی زائد دور سینه زنان
زمان بروز این حالت به تغییرات هورمونی در بدن فرد بستگی دارد. این موضوع معمولا در دوره بلوغ برای برخی از زنان شروع می شود و برای سایر افراد در مقاطع بعدی از زندگی اتفاق می افتد.
از بین بردن موهای زائد دور سینه زنان
نیازی به از بین بردن موهای سیاه اطراف نوک سینه ها نیست. این مو ها نمی توانند مشکل خاصی به وجود آورند. اما می توان موهای مورد نظر را بنا به دلایل زیبایی از بین برد و این نوع مشکل یا بیماری های موهای زائد را برطرف کرد. بدین منظور روش های متعددی پیش روی شما هستند.
۱. کوتاه کردن عادی با قیچی
این روش با کمترین ریسک همراه بوده و می توانید در خانه آن را انجام دهید. اما باید مراقب باشید بافت بدن و سینه ها را نبرید. یک قیچی کوچک را گرفته و به آرامی با در دست گرفتن موهای سینه، آن ها را کوتاه کنید. رشد مو ادامه خواهد داشت و باید این کار را به شکل مکرر و در دوره های زمانی خاصی انجام دهید.
۲. کندن موی زائد دور سینه زنان با موچین
این مورد راحت ترین راه برای از بین بردن مو های اطراف نوک سینه ها است. اما باید در انجام آن مراقب باشید. ناحیه اطراف نوک سینه و پوست دور آن می تواند بسیار حساس باشد بنابراین کندن مو ها از ریشه با موچین ممکن است ناراحتی و درد ایجاد کند. برای کاهش این حس، این کار را بلافاصله پس از استحمام انجام دهید.
۳. شیو با تیغ
می توانید در حین استحمام از ژیلت استفاده کنید اما حواستان به بافت حساس پوستی اطراف نوک سینه خود باشد.
۴. استفاده از وکس
به کمک وکس نیز می توان این مو ها را از بدن جدا کرد. اما ریسک بروز عفونت یا مو هایی که در زیر پوست رشد می کنند وجود دارد. چرا که پس از وکس کردن دوباره رشد مو ها آغاز می شود.
۵. لیزر یا الکترولیز
این دو پروسه درمانی نیز می توانند به کاهش سرعت رشد موهای ناحیه سینه کمک کنند.
۶. درمان هورمونی
اگر عدم تعادل در هورمون های بدن عامل رشد مو یا تیرگی آن ها در ناحیه سینه و نوک سینه ها باشد، ممکن است پزشک شما بخواهد دارو های هورمونی خاصی به جهت بازگرداندن تعادل به بدن مصرف کنید. دارو های کنترل بارداری یک گزینه رایج و مناسب در همین زمینه هستند ، اما بسته به نیاز هایی که دارید درمان های تک هورمونی نیز گزینه ای مناسب و کاربردی به حساب می آیند.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست و مو
