کهیر چیست و چگونه درمان میشود؟ یکی از انواع حساسیت های پوستی، کهیر نام دارد. حساسیت پوستی کهیر میتواند باعث تغییر شکل و اندازه پوست شما شود و در هر قسمتی از آن ظاهر شود. کهیر ممکن است خفیف یا شدید باشد و از چند دقیقه تا چند روز روی پوست بماند. احتمال دارد که کهیر، نشانه واکنش شدید حساسیتی بانام آنافیلاکسی باشد که نیازمند درمان سریع است. آمپول برای درمان کهیر میتواند درمان سریعی باشد اما پیدا کردن علت ابتلا از اهمیت زیادی برای جلوگیری از ابتلای مجدد دارد.
کهیری که تا ۶ هفته بماند، ممکن است به وضعیت مزمنی تبدیل شود که نیازمند درمانی طولانیمدت خواهد بود. در این مطلب به علل ایجاد کهیر و روش های درمانی (از جمله درمان با آمپول) می پردازیم.
کهیر چیست؟
کهیرها برآمدگی ها یا لکه های قرمز رنگی روی پوست هستند که کمی متورم نیز می باشند. معمولا زمانی کهیر زدن اتفاق می افتد که بدن نسبت به یک ماده بی خطر، واکنش آلرژیک نشان دهد. این مشکل پوستی غالبا همراه با خارش پوست و سوزش می باشد. کهیر می تواند به صورت نقاط کوچک و پراکنده روی پوست بروز پیدا کند و یا نواحی وسیع و به بهم پیوسته.
کهیر معمولا ظرف ۲۴ ساعت از بین می رود. اما اگر برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، می تواند نشان دهنده شرایط خودایمنی یا شرایط سیستمیک باشد که نیاز به درمان دارد.
آمپول برای درمان کهیر
که در درمان واکنشهای شدید حساسیتی همچون آنافیلاکسی کاربرد دارد. آمپول اپی نفرین در شوک آنافیلاکتیک بسیار موثر است.
- فوراً در عضله ران بیرونیتان، یک واحد اپینفرین تزریق کنید.
- آمپول را در همانجا نگهدارید. احتمالاً پزشک به شما توصیه میکند تا پیش از آنکه سرنگ را بیرون بکشید، آن را تا ۱۰ ثانیه در عضله نگهدارید. این کار برای این است که مطمئن شوید همه اپینفرین تزریق شده است.
- با اورژانس تماس بگیرید و به بیمارستان بروید، حتی اگر آمپول زدن، علائم بیماری را بهبود بخشید. خودتان رانندگی نکنید و سرنگ اپینفرین را هم همراه خود ببرید.
علت کهیر زدن
محرک های مختلف ی متوانند علت کهیر زدن بدن باشند. واکنش دستگاه ایمنی بدن به این محرک ها، باعث کهیر زدن میشود. در زیر به محرکهای متداولی که موجب کهیر زدن می شوند، اشاره شده است:
- حساسیتهای غذایی مثلاً به آجیل، تخممرغ یا صدف
- رنگهای خوراکی، مواد افزودنی و نگهدارندهها
- حساسیتهای دارویی، مثلاً به ایبوپروفن یا آنتیبیوتیکها
- عفونتهایی همچون سرماخوردگی یا عفونت غدد لنفاوی
- حیوانات خانگی، گیاهان یا شیرابه
- استرس
چگونه علت کهیر را تشخیص دهیم؟
پزشک شما را معاینه کرده و درباره نشانههای بیماری پرسشهایی میکند. همچنین ممکن است از سابقه پزشکی خانوادگیتان، داروهایی که مصرف میکنید و غذاهایی که میخورید هم سؤال کند. درباره تمامِ آسیبها و استرسها و مواد حساسیتزایی که با آنها در تماس بودهاید، با پزشک خود صحبت کنید.
اگر در معرض محرکی بودید و پس از آن ورزش کردید و حساسیتتان (آنافیلاکسی) عود کرد، احتمالاً باید آزمایشهای اضافهتری انجام دهید. این عارضه آنافیلاکسی ناشی از ورزش کردن نام دارد و ممکن است لازم باشد تا یکی از این آزمایشها را انجام دهید:
– آزمایش پوست
برای این است که ببینیم پوست شما چگونه به محرکهای احتمالی واکنش نشان میدهد. پزشک شما مقداری از محرک را داخل پوستتان میگذارد و آن قسمت را با پارچه میپوشاند تا به مدت ۲ روز بماند. سپس برای دیدن هر واکنشی، پوست را بررسی میکند.
– آزمایش چالشی
که در آن مقدار زیادی از چیزی که باعث کهیر زدنتان میشود، به شما میدهند و پزشک منتظر واکنش میماند.
کهیر چگونه درمان میشود؟
گاهی اوقات، کهیر بیهیچ درمانی از بین میرود. کهیرهای مزمن را باید با بیش از یک دارو، درمان کرد.
– در ابتدا از محرک های شناخته شده اجتناب کنید
– در قدم بعدی به یک متخصص آلرژی مراجعه کنید تا در صورت نیاز داروهایی را برای جلوگیری از کهیر یا کاهش شدت علائم توصیه کند. اینکه آیا متخصص آلرژی شما درمانی را پیشنهاد میکند که فقط با نسخه در دسترس است یا یک درمان بدون نسخه، به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اینکه کهیر چقدر شما را ناراحت میکند. در ادامه داروهای مرسوم درمان کهیر آمدهاند:
بهترین قرص برای درمان کهیر
داروهای ضد آلرژی یا آنتیهیستامینها نشانههای خفیف بیماری مثل خارش و قرمزی را کاهش میدهند.
– دیفن هیدرامین
– سیتریزین
– آنتی هیستامین
– کلرفنیرامین
– پرومتازین
– لوراتادین
– دسلوراتادین
– فکسوفنادین
در صورتیکه آنتی هیستامینها موثر نباشند، داروهای استروئیدی تجویز میشود که شامل:
– کورتیکواستروئیدها
– هیدروکورتیزون
– بتامتازون
– تریامسینولون
– پردنیزون
– دگزامتازون
– فلوسینولون
برای درمان کهیر چه بخوریم؟
در اینجا برخی از رژیم های غذایی و غذاهای احتمالی آورده شده است که ممکن است به شما در مدیریت کهیر کمک کند. غذاهای کم هیستامین برای خوردن غذاهای زیر دارای هیستامین کمی هستند و ممکن است به شما در مدیریت علائم کمک کنند:
- سبزیجات
- گوشت تازه
- نان
- ماکارونی
- برنج
- محصولات لبنی غیر از پنیر و ماست انواع ماهی تازه از جمله ماهی قزل آلا
مصرف ویتامین D و ویتامین C نیز از جلوگیری و بهبود کهیر کمک فراوانی می نماید.
درمان سریع کهیر با روشهای خانگی
در اکثر موارد ، افراد از درمان های گیاهی و خانگی برای کهیر استفاده می کنند و بیشتر به دنبال مراقبت پزشکی یا مداخله نیستند. درمان های خانگی موثر برای درمان کهیر شامل موارد زیر است:
آلوئه ورا
آلوئه ورا با خواص ضد التهابی معمولاً برای درمان آفتاب سوختگی و کهیر استفاده می شود.
کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد بر روی کهیرها تا ۱۰ دقیقه می تواند تحریک را تسکین دهد.
اسکراب بلغور جو دو سر
هر روز صبح با آب ولرم دوش بگیرید و به آرامی نواحی مبتلا به عفونت کهیر را با یک صابون جو دوسر یا اسکراب با جوش شیرین مالش دهید تا پوست ملتهب آرام شود.
درمان کهیر در طب سنتی
استفاده از برخی روشهای طب سنتی هم میتواند به درمان کهیر کمک کند:
روغن نارگیل: به دلیل خواص آنتی باکتریال و ضد التهابی، استفاده موضعی از روغن نارگیل می تواد به بهبود علائم کهیر مثل التهاب و خارش کمک کند.
عسل: به دلیل خواص شگفت انگیز عسل در کاهش التهابات، میتوان از آن بر روی نواحی که دچار کهیر شده استفاده کرد.
سرکه سیب: یکی از بهترین درمانهای طب سنتی برای کهیر، استفاده از سرکه سیب است. میتوانید هر روز به مدت ۲۰ دقیقه از سرکه روی کهیر استفاده کنید و بعد ناحیه را به آرامی با آب بشویید.
نوشابه: شستن نواحی که دچار کهیر شده با نوشابه میتواند به کاهش التهاب و درمان کهیر کمک کند.
نکات مهم در مورد کهیر پوستی
نکات مهمی که در مورد کهیر پوستی باید مدنظر قرار دهید، عبارتند از:
– همیشه ۲ سرنگ اپینفرین همراهتان داشته باشید
به دلیل اینکه اپینفرین فقط تا ۲۰ دقیقه مؤثر است و ممکن است علائم بازهم ظاهر شوند،سرنگِ دومی هم داشته باشید. پزشک یا پرستار میتواند به شما و خانوادهتان طرز آمپول زدن را نشان دهد. هرماه تاریخ انقضای دارو را بررسی کنید و پیش از آنکه منقضی شود، آن را جایگزین کنید.
– یک برنامهٔ اقدام تنظیم کنید
پزشک میتواند به شما کمک کند تا برنامهای تنظیم کنید که در آن حساسیتتان را توضیح دادهاید همچنین برنامه اضطراری دیگری بنویسید که درمان این واکنش را توضیح میدهد. این برنامه میگوید که اگر علائم برگشتند یا بعد از اولین تزریق بهبود نیافتند، چه زمانی تزریق دوم انجام شود. رونوشتی از برنامه اقدام و دستورالعملهای اورژانسی خود به خانواده، کارکنان محل کار یا مدرسه و پرستار روزانهتان بدهید. به آنها آموزش دهید که چگونه به شما آمپول بزنند.
– وقتی ورزش میکنید مراقب باشید
اگر آنافیلاکسی ناشی از ورزش کردن دارید، بهمحض غذا خوردن ورزش نکنید. اگر نشانه یا اثراتی از آنافیلاکسی مشاهده کردید، فوراً ورزش کردن را متوقف کنید. ممکن است در ابتدا احساس خستگی، گرما یا خارش پوست کنید. اگر به ورزش کردن ادامه دهید ممکن است به کهیر زدن، تورم پوست یا مشکلات تنفسی دچار شوید.
– ابزار شناسایی هشدار پزشکی با خود داشته باشید
دستگاههای هشدار پزشکی را بپوشید یا همراه خود کارتی داشته باشید که درباره حساسیتتان اطلاع میدهد. نحوهٔ خرید این ابزار را از پزشک خود بپرسید.
– علائم و محرکها را ثبت کنید
به مدت ۳ هفته هر چیزی که میخورید، مینوشید یا به پوستتان میزنید را یادداشت کنید. اتفاقهای استرسزا و اینکه پیش از کهیر زدن دقیقاً چهکاری انجام میدادید را هم بنویسید. این یادداشتها را هنگام معاینه و درمان، همراه خود ببرید.
روشهای پیشگیری از کهیر زدن بدن
برای جلوگیری از کهیر می توانید راهکارهای زیر را انجام دهید:
– پوستتان را خنک کنید
این کار باعث کاهش خارش میشود. پارچه خنکی روی کهیرها بگذارید. حولهای را در آب سرد فرو کنید، آن را خوب بچلانید تا آب اضافی گرفته شود و روی کهیرها بگذارید. میتوانید پوست بدنتان را در وان آب سرد به همراه جو دو سر، خیس کنید.
– کهیرها را لمس نکنید
این کار پوستتان را تحریک میکند و باعث بروز کهیرهای بیشتر میشود.
– لباسهای گشاد بپوشید
لباسهای تنگ هم باعث تحریک پوست و ایجاد کهیرهای بیشتری میشود.
– استرستان را مهار کنید
استرس باعث تحریک کهیرها میشود یا آنها را بدتر میکند. روشهای جدیدی برای آرامش داشتن به کار ببرید، روشهایی مثل نفس عمیق کشیدن.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست و مو