قارچ پوستی یکی از عارضه های پوستی آزار دهنده است. این عفونت ها که قابل انتقال از طریق تماس پوست نیز هستند، نیازمند درمان پزشکی هستند. در این مطلب در ابتدا به شکل ظاهری قارچ پوستی و سپس در رابطه با انواع قارچ پوستی و در هر قسمت مربوطه در مورد درمان قارچ پوستی صحبت خواهیم کرد.
آیا لکه های قهوه ای زیر بغل از علائم قارچ پوستی هستند؟
علائم قارچ پوستی
عفونت قارچی، که مایکوز نیز نامیده می شود، یک بیماری پوستی است که توسط قارچ ایجاد می شود. میلیون ها گونه قارچ وجود دارد. آنها در خاک، روی گیاهان، روی سطح خانه و روی پوست شما زندگی می کنند. گاهی اوقات، ممکن است منجر به مشکلات پوستی مانند بثورات یا برجستگی شود. علائم عفونت قارچی به نوع قارچ بستگی دارد، اما علائم رایج شامل موارد زیر است:
تغییرات پوستی، از جمله قرمز و احتمالاً ترک خوردن یا لایه برداری از پوست
خارش
عفونت های قارچی پوست شایع است. اگرچه این عفونت ها معمولاً جدی نیستند، اما به دلیل خارش یا قرمزی پوست می توانند باعث ناراحتی و تحریک شوند. اگر درمان نشود، ممکن است بثورات گسترش یابد یا تحریک شود.
انواع مختلفی از محصولات بدون نسخه وجود دارد که می توانند به درمان عفونت های قارچی پوست کمک کنند. با این حال، اگر به عفونت مبتلا هستید که با داروهای بدون نسخه موجود بهبود نمییابد، حتما به دکتر قارچ پوستی مراجعه کنید. برای درمان موثرتر ممکن است به نسخه نیاز داشته باشید.
عفونت تینئا چیست؟
قارچ های مختلف بسته به محل آن ها بر بدن سبب ایجاد قارچ پوستی می شوند. این بیماری پوستی توسط یک کرم ایجاد نشده و یک عفونت قارچی Tinea Infection به شمار می رود. قارچ هایی که بر روی پوست، مو و بستر ناخن هستند و ایجاد التهاب می نمایند، درماتوفیت نام دارند.
انواعی از قارچ ها با آلوده کردن پوست سر، بازو، صورت، پا و تنه نواحی حلقوی قرمز رنگی را بر روی پوست ایجاد می کنند که پوسته پوسته شده و مرکز آن ها سفید است. این نوع قارچ ها در پزشکی عفونت های تینئا نامیده می شوند. عفونت های تینئای پا، ناخن و نواحی تناسلی ممکن است شکل حلقوی مشخصه و معمول قارچ ها را ایجاد نکنند.
قارچ پوستی گردن از چی میاد؟
قارچ پوستی گردن به دلیل رشد بیش از حد یک مخمر معمولی روی پوست ایجاد می شود. شایع ترین علامت لکه هایی روی پوست هستند که ممکن است سفید، صورتی یا قهوه ای روشن به نظر برسند. همچنین ممکن است خشک یا پوسته پوسته به نظر برسند. همانطور که در عکس قارچ پوستی گردن مشخص است، بثورات معمولاً روی گردن، قسمت بالایی پشت، قفسه سینه و شانه ها دیده می شود.
درمان قارچ پوستی گردن
قارچ پوستی گردن ممکن است باعث خارش، التهاب، تغییرات رنگ پوست و عفونت ثانویه همراه باشد که می توانید برای درمان قارچ پوستی گردن از راهکارهای پیشنهاد شده زیر استفاده کنید:
داروهای موضعی :
پمادها و کرمها : کرم های حاوی کلوتریمازول، میکونازول یا تربینافین بهترین انتخاب هستند که معمولا بدون نسخه قابل خرید هستند.
شامپوها : برای قارچ های مویی از شامپوهای حاوی سلنیوم سولفید استفاده کنید.
داروهای خوراکی :
فلوکونازول (دیفلوکان) : داروی خوراکی که در درمان قارچ پوستی مؤثر است.
روشهای خانگی :
روغن چای درختی : دارای خواص ضد قارچی است که باید آن را به محل عفونت بمالید.
سرکه : سرکه سیب را بر روی محل قارچ بمالید.
آلوئهورا : ژل آلوئهورا را به محل عفونت بزنید.
چای شوید : از خواص ضد قارچی چای شوید برای درمان قارچ پوستی استفاده کنید.
زیره سبز : زیره سبز دارای خواص ضد قارچی است و میتواند مفید باشد.
در نهایت بهترین راه این است با متخصص پوست و مو مشورت کنید تا درمان مناسب برای شما تعیین شود.
شکل ظاهری قارچ پوستی
همانطور که در تصویر بالا شکل ظاهری قارچ پوستی مشخص است، عفونتهای قارچی پوستی میتواند انواع مختلف بثورات پوستی را ایجاد کند. برخی قرمز، پوسته پوسته و خارش دارند. برخی دیگر ممکن است در مقیاس ریز، چیزی مشابه لکه خشکی روی پوست تولید کنند یا برخی از عفونت ها ممکن است به شکل جوش ظاهر شوند.
علت قارچ پوستی چیست؟
در صورتی که فرد موارد زیر را داشته باشد از نظر ابتلا به بیماری قارچ سطحی و دیگر عفونت های تینئا در معرض خطر بالایی قرار دارد:
- سو تغذیه
- بهداشت نامناسب
- زندگی در آب و هوای گرم
- تماس با افراد یا حیوانات مبتلا به قارچ پوستی
- سیستم ایمنی سرکوب شده در اثر بیماری یا دارو
- انجام دادن ورزش های تماسی همچون کشتی
- استفاده از حمام یا رختکن های مشترک
انواع رنگ قارچ پوستی
عفونت قارچی پوستی اغلب قرمز روشن به نظر می رسد و می تواند در ناحیه وسیعی گسترش یابد. بثورات پوستی قارچی ممکن است دارای خصوصیاتی باشد از جمله: رنگ شدیدتر در حاشیه.
تینئا versicolor یک عفونت قارچی شایع در پوست است. این قارچ با رنگدانه های طبیعی پوست تداخل می کند و در نتیجه لکه های کوچک و تغییر رنگ می یابد. این تکه ها ممکن است رنگ روشن یا تیره تری نسبت به پوست اطراف داشته و معمولاً روی تنه و شانه ها تأثیر بگذارند. این قارچ برخلاف انواع درماتوفیت ایجاد التهاب نمی کند، درمانش هم اگر توسط پزشک متخصص انجام گیرد در مقایسه با درماتوفیت، راحت تر است.
انواع قارچ پوستی
عفونت تینئا روی پوست، که خود را به صورت قارچ پوستی Ringworm نشان می دهد، در قسمت های مختلف بدن، اشکال مختلفی دارد. قارچ پوستی در واقع نوعی از بیماری های پوستی است که خود انواع مختلفی دارد. در ادامه توضیحهات مربوط به انواع قارچ های پوستی در قسمت های مختلف بدن و همچنین تصاویر قارچ پوستی و عکس انواع قارچ پوستی را ارائه کرده ایم.
۱. بیماری پای ورزشکاران (تینئا پدیس)
این بیماری رایج اغلب مردان نوجوانان و بالغ را مبتلا کرده و ابتلای کودکان به آن قبل از دوران بلوغ کمتر است. عوامل مرتبط با ابتلا به این بیماری شامل عرق کردن، عدم خشک کردن مناسب پا پس از حمام یا شنا، آب و هوای گرم و پوشیدن جوراب ها و کفش های تنگ می شوند. علائم ابتلا به بیماری پای ورزشکاران شامل موارد زیر هستند:
- سفید شدن پوست بین انگشتان پا
- پوسته پوسته شدن پوست پا
- بروز راش های خارش دار بر روی پا
- بروز تاول بر روی پا
تصاویر انواع قارچ پوستی: پای ورزشکاری تینئا پدیس
در ادامه میتوانید انواع تصاویر عفونت پای ورزشکاران و یا به عبارتی عکس قارچ پا را مشاهده کنید.
۲. خارش ژوک (تینیا کروریس)
در بیماری خارش ژوک Jock itch tinea cruris معمولا ناحیه کشاله ران و ناحیه تناسلی فرد و مقعد درگیر می شوند.
این بیماری نیز در مردان شیوع بیشتری داشته و اغلب در شرایط آب و هوایی گرم بروز می دهد. ابتلای زنان به این بیماری بسیار نادر است. علائم ابتلا به خارش ژوک شامل موارد زیر می شوند.
علائم خارش ژوک در مردان
- پدیدار شدن نواحی قرمز و حلقوی در کشاله ران
- خارش کشاله ران
- درد کشاله ران
- معمولا پوست کیسه بیضه درگیر نمی شود
عکس قارچ پوستی در ناحیه تناسلی
در ادامه تعدادی عکس نزدیک از قارچ پوستی در ناحیه تناسلی را میتوانید مشاهده کنید.
درمان خارش ژوک
درمان این نوع از قارچهای پوستی میتواند دشوار باشد. برای خارش خفیف ژوک، پزشک ممکن است ابتدا از پماد ضد قارچ، لوسیون، پودر یا اسپری استفاده کند. داروهایی را که پزشک توصیه می کند به مدت یک یا دو هفته استفاده کنید حتی اگر این خارش سریعاً رفع شود.
در صورتی که بیماری پای ورزشکار نیز دارید، معمولاً همزمان با خارش ژوک درمان میشود تا خطر بازگشت خارش کاهش یابد. خارش شدید ژوک که با پمادهای معمولی بهبود نمییابد ممکن است به کرمها ، پمادها یا قرصهای قوی تری که پزشک متخصص تجویز میکند، نیاز داشته باشند.
پماد درمان خارش ژوک
به طور کلی، بهترین داروی خارش ژوک، کرم ضد قارچ موضعی مانند میکونازول، کلوتریمازول یا تربینینین است، با فرض اینکه این بیماری توسط قارچ تولید شده است. اگر در طی دو یا سه هفته از درمان، خارش ژوک بهبود نیابد، باید از پزشک معالج استفاده شود. دکتر نابت تاجمیر ریاحی در این زمینه تخصص لازم را دارند و مطب ایشان در شمال تهران است.
۳. قارچ پوستی سر (تینیا کپیتیس)
عفونت قارچی پوست سر یک عفونت بسیار واگیر دار مخصوصا در میان کودکان است. این بیماری اغلب کودکان ۲ تا ۱۰ سال را به خود مبتلا کرده و به ندرت در بزرگسالان بروز می دهد.
قارچ موی سر چگونه است؟
قارچ موی سر معمولا با خارش پوست سر همراه است. علائم ابتلا به عفونت قارچی سر شامل موارد زیر می شوند:
- پدیدار شدن راش های قرمز و فلس مانند در پوست سر
- خارش پوست سر
- ریزش مو های سر
- بروز راش در نواحی دیگر بدن
این عفونت قارچی می تواند به یک کریون تبدیل شود. کریون یک ضایعه پوستی بزرگ و حساس به لمس است که بر روی عفونت حلقوی اولیه تشکیل می شود. این ضایعه در اثر حساسیت بیش از حد به تینیا ایجاد شده و می تواند با راش پوستی در سایر نواحی بدن و غدد لنفی متورم در گردن ارتباط داشته باشد.
عکس قارچ سر
درمان قارچ پوستی سر
پزشک شما احتمالاً داروهای خوراکی ضد قارچی و یا شامپو دارویی را تجویز می کند.
داروی قارچ سر
داروهای اصلی ضد قارچی سر گریسوفولوین (گروفیوین V ، Gris-PEG) و هیدروکلراید تربینافین (Lamisil) هستند. هر دو داروی خوراکی هستند که تقریباً شش هفته مصرف می کنید. هر دو عوارض جانبی مشترک دارند ، از جمله اسهال و ناراحتی معده. پزشک متخصص ممکن است این داروها را با یک غذای پرچرب مانند کره بادام زمینی یا بستنی توصیه کند.
سایر عوارض جانبی احتمالی گریسوفولوین شامل موارد زیر است:
- حساسیت به آفتاب
- استفراغ
- خستگی
- غش
- سرگیجه
- راش
- واکنش آلرژیک در افرادی که به پنی سیلین نیز حساسیت دارند
شامپو ضد قارچ سر
پزشک شما ممکن است یک شامپوی دارویی برای از بین بردن قارچ و جلوگیری از شیوع عفونت تجویز کند. شامپو حاوی ماده ضد قارچ فعال کتوکونازول یا سولفید سلنیوم است. شامپو دارویی به جلوگیری از گسترش قارچ کمک می کند ، اما این قارچ را نمی کشد. شما باید این نوع درمان را با داروی خوراکی ترکیب کنید.
پزشک ممکن است به شما بگوید که از این شامپو چند بار در هفته به مدت یک ماه استفاده کنید. شامپو را به مدت پنج دقیقه بگذارید ، سپس بشویید.
۴. عفونت قارچی ناخن (تینئا اونگوئیوم)
عفونت قارچی ناخن، تینئا اونگوئیوم یا قارچ ناخن، می تواند هم دست و هم پا را درگیر کند و اغلب سبب ضخیم شدن و تغییر شکل ناخن می شود. انگشتان پا در مقایسه با انگشتان دست بیشتر تحت تاثیر این عفونت قرار می گیرند. بروز عفونت ناخن در نوجوانی و بزرگسالی نسبت به کودکی بیشتر است.
علائم قارچ ناخن پا
علائم ابتلا به عفونت تینیایی ناخن به شرح زیر است:
- ضخیم شدن انتهای ناخن ها
- زرد شدن رنگ ناخن ها
درمان قارچ ناخن پا
محصولات بدون نسخه معمولاً برای درمان عفونت های ناخن توصیه نمی شوند زیرا نتایج قابل اطمینان را ارائه نمی دهند. درعوض ، پزشک ممکن است داروی ضد قارچ خوراکی تجویز کند ، مانند:
– تربینافین (لامیسیل)
– ایتراکونازول (اسپورانوکس)
– فلوکونازول (دیفلوکان)
– گریسوفولوین (Gris-PEG)
پزشک ممکن است سایر داروهای ضد قارچی مانند لاک ناخن ضد قارچ یا محلول های موضعی را تجویز کند. این روش های درمانی به همان روشی که شما لاک ناخن بزنید ، روی ناخن مسواک می زنند. نکته مهم در درمان قارچ ناخن این است که درمانش حتما باید به صورت خوراکی باشد و بسته به نوع و محل درگیری، مدت درمان هم متغیر است.
بسته به نوع قارچ ایجاد کننده عفونت و همچنین میزان عفونت، ممکن است مجبور شوید چندین ماه از این داروها استفاده کنید. راه حلهای موضعی معمولاً در درمان عفونت های قارچی ناخن پا مؤثر نیستند.
۵. قارچ پوستی بدن (تینیا کورپوریس)
این عفونت پوستی توسط یک راش حلقوی شکل در هر جایی از بدن یا صورت شناخته می شود که اصولاً با خارش پوست همراه است. با اینکه این عفونت در هر سنی می تواند بروز دهد اما در کودکان بیشتر دیده می شود. همچنین، شیوع آن در اقلیم های گرم تر نیز بیشتر است. علائم عفونت قارچ پوستی بدن شامل موارد زیر می شوند:
- ضایعات قرمز و حلقوی با لبه های برآمده
- با بزرگ تر شدن ضایعه امکان دارد وسط آن کم رنگ تر شود
- خارش نواحی مبتلا
عکس قارچ پوستی بدن
۶. قارچ پوستی صورت (تینئا فیشیا)
Tinea faciei یک عفونت قارچی در ناحیه صورت است. به طور کلی به صورت بثورات قرمز رنگ روی صورت ظاهر می شود و به دنبال آن لکه ها و برجستگی های کوچک و بریده شده مشاهده می شود. ممکن است صورت هنگام درمان پوسته پوسته شود.
در ادامه گالری عکس قارچ پوستی صورت را مشاهده میکنید:
۷. قارچ پوستی کشاله ران
همانطور که پیشتر گفتیم، برخی از قارچ ها معمولاً در پوست انسان یافت می شوند که معمولاً هیچ آسیبی نمی رسانند. با این حال، اگر شرایط مناسب باشد، می توانند به پوست “حمله” کرده، تکثیر شده و باعث عفونت شوند. شرایطی که مناسب قارچ ها است، مناطق گرم، مرطوب و بدون هوا از پوست، مانند کشاله ران، زیر بازوها و زیر سینه ها است.
علائم قارچ پوستی کشاله ران
از علائم قارچ پوستی کشاله ران می توان به خارش و کمی درد اشاره کرد که عمدتا در چین بین قسمت بالای ساق پا و اندام تناسلی احساس می شود. این قارچ پوستی در مردان شایع تر است و ممکن است در ناحیه کیسه بیضه احساس خارش داشته باشند. همانطور که بالا تصویر قارچ کشاله ران مشخص است از نشانه های دیگر قارچ پوستی در کشاله ران، قرمزی و پوسته شدن پوست کشاله ران است که اغلب در داخل هر دو ران گسترش می یابند.
درمان قارچ پوستی کشاله ران
درمان این نوع قارچ نیز پماد ها و کرم ها هستند. می توانید کرم ضد قارچ را از داروخانه ها خریداری کرده یا با نسخه پزشک تهیه کنید. انواع پمادهایی که برای درمان قارچ پوستی کشاله ران استفاده می شوند عبارتند از: تربینافین، کلوتریمازول، اکونازول، کتوکونازول و میکونازول.
تشخیص قارچ پوستی و عفونت های تینیا
قارچ پوستی معمولا بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی تشخیص داده می شود. ضایعات ناشی از این عفونت های قرچی منحصر به فرد بوده و معمولا در حین معاینه فیزیکی به آسانی تشخیص داده می شوند. علاوه بر آن، پزشک می تواند جهت تایید تشخیص خود انجام آزمایش کشت یا نمونه برداری ضایعه پوستی را درخواست دهد.
درمان قارچ پوستی چیست؟
درمان عفونت قارچی می تواند دشوار باشد. پزشک و بیمار درمان اختصاصی این عفونت را بر اساس موارد زیر تعیین می کنند:
- سن، سلامت عمومی و تاریخچه پزشکی فرد
- وسعت بیماری
- محل قارچ پوستی
- توانایی فرد در تحمل دارو ها، فرایند ها و درمان های خاص
- انتظارات فرد از دوره بیماری
- نظر و ترجیح بیمار
عفونت قارچی سر (تینئا کپیتیس) یا عفونت ناخن (تینئا اونگویوم) به سختی درمان شده و بیمار باید به مدت چندین هفته دارو های ضد قارچ خوراکی مصرف کند. برخی افراد به درمان طولانی تر نیازمند هستند. درمان عفونت قارچ پوستی سر می تواند شامل استفاده از یک شامپوی خاص جهت کمک به از بین بردن قارچ ها باشد.
در صورت ابتلا به کریون، آبسه ثانویه یا عفونت باکتریایی پزشک می تواند دارو های دیگری از جمه استروئید ها را با هدف کاهش تورم برای بیمار تجویز کند. درمان عفونت قارچ پوستی بدن، کشاله ران و پا معمولا با دارو های ضد قارچ خوراکی و موضعی انجام می شود. طول مدت درمان به محل عفونت بستگی دارد.
پماد درمان قارچ پوستی
پماد ها و کرم های زیر می توانند در درمان قارچ به شما کمک نمایند:
- پماد، کرم ، ژل یا شامپو کتوکونازول
- پماد، کرم ، ژل یا شامپو سیکلوپیروکس (لوپروکس ، پنلاک)
- پماد، لوسیون یا شامپو ۲.۵ درصد سلنیوم سولفید (سلسون)
داروی قارچ پوستی
- قرص های فلوکونازول (دیفلوکان) یا محلول خوراکی
- قرص ، کپسول یا محلول خوراکی ایتراکونازول (Onmel ، Sporanox)
از آنجایی که قارچ می تواند مادام العمر بر روی پوست بدن زندگی کند، بروز مجدد قارچ های پوستی امکان پذیر است. در صورت بروز مجدد عفونت، فرایند درمانی بیمار باید تکرار شود. در صورت ابتلا به علائم عفونت های قارچی پوست، باید به پزشک مراجعه شود. لازم به ذکر است که درمان های خانگی قادر به درمان موثر این بیماری نیستند.
آیا قارچ پوستی خطرناک است؟
خیر، قارچ پوستی خطرناک و تهدید کننده حیات نیست. اگرچه قارچ پوستی ناخوشایند و آزار دهنده است، اما باعث ایجاد بیماری جدی نمی شود. قارچ های پوستی علائمی مانند قرمزی و خارش ایجاد می کنند که به ندرت دلیلی برای نگرانی است و اغلب با پماد درمان می شوند.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست، مو در تهران