ریزش مو، بخشی از زندگی روزانه است. درست است! گاهی این مو ها چاه حمام را پر می کنند، یا شما را مجبور به جارو کردن مداوم فرش می کنند… اما در حقیقت، ریزش مو یک امر کاملاً طبیعی است. به طور میانگین، روزانه ۸۰ تار مو از سر می ریزد، اما اگر با ریزش مو شدید مواجه شدید، یا موهای ریخته شده، دیگر درنیامد، باید نگران شوید.
حقیقت این است که ریزش مو شدید، دلایل فراوانی از استرس ت مشکلات هورمونی و تغذیه می تواند داشته باشد، به همین دلیل، پیدا کردن دلیل دقیق و درمان ریزش مو دشوار است.
اما بهتر است در ابتدای امر با چرخه ی رشد مو آشنا شویم تا بهتر بتوانیم دلیل عدم رشد موی خود را متوجه شویم…
در ویدئو زیر دکتر ریاحی متخصص پوست در رابطه با فاکتورهای ریزش مو صحبت میکنند..
چرخه رشد مو چیست؟
هر فولیکول مو، در یک چرخه ی ۳ مرحله ای، رشد می کند.
- آناژن: این مرحله ی فعال رشد مو است که در آن مو، بلند و ضخیم می شود، و بین ۷-۲ سال، به طول می انجامد.
- کاتاژن: بعد از آناژن، فولیکول مو، وارد مرحله ی کوتاهی به اسم کاتاژن شده، که در آن، رشد فیبر مو متوقف می شود. بعد از این مرحله، در فاز تلوژن، مو به مدت ۳ ماه، استراحت می کند.
- تلوژن: طی این مرحله، موی قدیمی به آرامی از پوست، بیرون رانده شده، تا موهای جدید در مرحله ی آناژن، جای آنها را بگیرند.
چگونه از ریزش مو ارثی جلوگیری کنیم؟این چرخه، به طور مداوم در طول زندگی ما تکرار می شود و هر فولیکول، به طور مجزا از فولیکول های دیگر، چرخه ی خود را طی می کند تا رویش موی سر در انسان ها، به طور نا همگام اتفاق بیفتد.
لازم به ذکر است که ریزش مو در بانوان، برخلاف باور عمومی، امری بسیار رایج است. تحقیقات نشان می دهد که یک سوم بانوان، حداقل یک بار، از ریزش یا حجم کم مو، رنج می برند. پس اگر موهای شما در حال ریزش اند، نترسید! موهای شما باز خواهند گشت.
انواع مختلف ریزش مو شدید
ریزش مو، دارای دو نوع، ژنتیکی و ری اکتیو است…
1_ ژنتیکی
احتمال این وجود دارد که شما از نظر ژنتیکی، نازکی مو را به ارث برده اید. به این معنا که در طول زندگی، میزان و حجم موهای شما به مرور کم می شود. در این شرایط، برخی از فولیکول های مو، به هورمون های مردانه حساس اند، و این حساسیت، سبب خشک شدن تدریجی فولیکول ها و جایگزینی آنها با موهای کوتاه و نازک تر، در چرخه های بعدی رشد مو می شوند.
2_ ری اکتیو
یعنی ریزش موی شما در پی یک تریگر، رخ می دهد. ریزش موی شدید روزانه (افلوویوم تلوژن)، ربطی به شرایط ژنتیکی ندارد، و در پی عدم تعادل یا ناراحتی داخلی مثل استرس شدید، کمبود مواد مغذی، رژیم های سخت یا بیماری، اتفاق می افتد.
۸ علت رایج ریزش مو شدید در افراد
موراد زیر دلایلی هستند که پزشک بعد از مراجعه شما به بررسی، نشانه هایی از وجود آنها میگردد…
1_ عدم تعادل هورمونی
عدم تعادل هورمونی می تواند سبب مشکلات فراوان در سلامت و زیبایی شود، از آکنه در بزرگسالی گرفته، تا اضافه وزن. اگر هورمون های شما از حدود طبیعی خارج شوند، تأثیر آن را در تمام بدن، از جمله مو، خواهید دید. هورمون ها نقش بزرگی در تنظیم چرخه ی رشد مو دارند. استروژن ها (هورمون زنانه)، دوستدار مو بوده و آن را برای مدت طولانی در فاز رشد نگه می دارد. در حالی که آندروژن (هورمون مردانه) با کوتاه کردن چرخه ی رشد مو، دشمن مو هستند.
انباشتگی آندروژن (که می تواند به علت ناهنجاری غدد درون ریز، مثل سندروم تخمدان پلی کیستیک، باشد) می تواند باعث ریزش مو شود. میزان این امر، اغلب به ژن ها مربوط است. یعنی اگر شما از لحاظ ژنتیکی، مستعد حساسیت فولیکول مو هستید، عدم تعادل هورمونی می تواند شما را بیشتر از شخص سالم، در معرض ریزش مو قرار دهد.
2_ استرس
استرس بیش از حد، با افزایش سطح آندروژن (هورمون مردانه)، می تواند باعث ریزش مو شود. آنابل: استرس، همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در پوست سر، مثل شوره سر، اختلال در عادات غذایی و اختلال در سیستم گوارشی شود، که همه ی این موارد، روی موها، تأثیر منفی می گذارند.
3_ کمبود آهن/ کم خونی
یکی از مهم ترین دلایل ریزش مو در بانوان، کمبود آهن است. آهن، برای تولید پروتئین های سلول های مو، ضروری است. بهتر است با پزشک خود در این مورد، مشورت کنید، زیرا ممکن است برای درمان، آزمایش خون تجویز شود.
4_ کم کاری و پر کاری تیروئید
غده تیروئید، با کنترل تولید پروتئین و چگونگی استفاده از اکسیژن، به تنظیم متابولیسم بدن کمک می کند. بنابراین، عدم تعادل غده تیروئید، می تواند بر فولیکول مو تأثیر بگذارد. همچنین اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، می تواند منجر به کم خونی شود که –همانطور که قبلاً گفتیم- می تواند روی موها تأثیر بگذارد.
5_ کمبود ویتامین B12
احساس خستگی و کمبود انرژی، می تواند به علت کمبود ویتامین B12 باشد. زیرا این ویتامین، روی سلامت گلبول های قرمز خون –که اکسیژن را به بافت ها منتقل می کنند- تأثیر می گذارد. این مشکل در وگن ها (گیاه خوارها) بسیار رایج است، زیرا شما فقط می توانید ویتامین B12 را از پروتئین های حیوانی دریافت کنید.
6_ کاهش وزن شدید
۱۲-۶ هفته پس از کاهش شدید وزن (عمدی یا غیر عمدی)، تأثیر آن روی مو ها دیده می شود. در حالی که از نظر روان شناسی، موهای ما اهمیت زیادی برایمان دارد، از نظر فیزیولوژی، غیر ضروری است، یعنی ما می توانیم بدون آن زنده بمانیم و هیچ صدمه ی جسمی ای بر ما وارد نمی شود. این به این معناست که هر گونه کمبود تغذیه، اغلب در موهای ما ظاهر می شود.
7_ سن
اگر شما یائسه هستید یا به سن یائسگی نزدیک شده اید، تغییرات بدنتان می تواند روی موهایتان تأثر بگذارد.
در افراد یائسه، یا آنهایی که در سن یائسگی قرار دارند، ریزش مو رایج است. باید درک کنیم که موهای ما پیر می شوند، و هرچه پیرتر می شویم، موها به طور طبیعی نازک تر شده و می ریزند. این روند طبیعی پیری است.
8_ آلوپسی کششی
توجه کنید اگر شما به محافظت از مو های خود هم اهمیت می دهید، از استراحت دادن به موهایتان در این بین، اطمینان حاصل کنید. مهم ترین دلیل ریزش مو برای مو های آفرو، آلوپسیا کششی است. (بافت افرو یک روش برای حجیم کردن مو است).
این به معنای ریزش مو، بر اثر نیروی کششی مداوم روی فولیکول موهای شما در زمان گیس، یا بافت آفریقایی است. در این حالت، ریزش، مشابه موهایی است که تحت تنش مداوم در گوشه ها یا خط پیشانی است. از فشار اضافی روی گوشه ها یا خط پیشانی خود، خودداری کنید.
درمان ریزش مو
_ علت یابی کنید
ریزش مو، سریع اتفاق نمی افتد. تارهای مو به صورت چرخه ای رشد می کنند، این به این معنی است که بعد از یک تریگر، ۳ ماه طول می کشد تا شما ریزش مو را تجربه کنید. اگر شما به مدت بیشتر از ۳ ماه، ریزش موی غیر معمول مشاهده کردید، به یک متخصص پوست و مو یا پزشک عمومی خود مراجعه کنید.
ممکن است یک عامل اساسی وجود داشته باشد. از همه مهمتر، نترسید! افلوویوم تلوژن (ریزش مو شدید)، تقریباً در همه موارد از بین رفته، و موها به رشد عادی خود برمی گردند. هر گونه عدم تعادل در بدن شما هم درمان می شود.
_ رژیم غذایی خود را تغییر دهید
◀️ پروتئین بیشتری مصرف کنید
مو از پروتئین ساخته می شود. بنابراین مصرف روزانه ی غذاهای غنی از پروتئین، برای سلامت مو ضروری است. حداقل صبحانه و ناهار، به اندازه یک کف دست (وزن تقریبی ۱۲۰ گرم) غذای حاوی پروتئین مصرف کنید.
◀️ کربوهیدرات های پیچیده مصرف کنید
کربوهیدرات های پیچیده، انرژی مورد نیاز مو برای رشد را تأمین می کنند. اگر بیش از ۴ ساعت بین وعده غذایی شما فاصله افتاد، میان وعده ی کربوهیدرات های سالم (مثل میوه های تازه، کراودیته یا کراکرهای گندم کامل) مصرف کنید.
زیرا انرژی موجود در سلول های مو، بعد از این مدت زمان، کاهش می یابد. همانطور که گفته شد، اگر علت ریزش موی شما، استرس یا بیماری باشد، تغییر رژیم غذایی، آن را برطرف نمی کند.
_ مکمل مصرف کنید
مو، به عنوان یک بافت جانبی در بدن، نیاز های اساسی بسیار دارد. مکمل های غذایی می توانند با افزایش سطح ویتامین ها و مواد معدنی، برای فولیکول مو بسیار مفید باشند. اما مکمل ها، باید در کنار یک رژیم غذایی سالم، کامل شوند.
مکمل های زیر را توصیه می کنند: آهن، ویتامین C، ویتامین B12، ویتامین D3، مس، روی (زینک)، سلنیوم، اسید های آمینه، L-Lysine و L-Methionine.
_ به سلامت خود بیشتر اهمیت دهید
گروهی، ماساژ سر را، به علت اینکه باعث تحریک جریان خود در منطقه می شود، به شدت توصیه می کنند. آنها می گویند که روغن های مو، با تقویت ریشه، تقویت و محافظت از تار ها و فولیکول مو، نرم کردن پوست سر و ایجاد فضایی مناسب برای رشد مو، برای افرادی که مشکل ریزش مو دارند، بسیار مناسب هستند.
روغن مناسب با گیاهان Ayurvedic مثل Amla، Ashwagandha، Brahmi و Dashmool را روی موهای خشک، قبل از حمام بزنید، بگذارید روغن روی ساقه ی موی شما بماند و سپس آن را بشویید. با این کار شما از موهایتان در برابر آسیب دیدگی محافظت می کنید.
_ هوشمندانه موی خود را آرایش کنید
دم اسبی سفت شما، شاید زیبا باشد، ولی با وارد کردن تنش، باعث ریزش مو می شود. از مدل موهایی که به فولیکول موهایتان تنش اضافی وارد می کند، بپرهیزید. همچنین از کرم و سرم های سنگین که وزن موی شما را بالا می برند، استفاده نکنید. تا زمان بهبود ریزش مو، از مواد شیمیایی مانند رنگ مو استفاده نکنید.
_ استرس خود را درمان کنید
ریزش مو باعث استرس در شما می شود، ریزش مو در بانوان، امری بسیار رایج بوده و شما در این مورد تنها نیستید و نیاز به شرمساری هم نیست.
ریزش مو با مصرف تنها یک محصول، درمان نمی شود. شما باید به سلامت عمومی، رژیم غذایی و همچنین، بهداشت و سلامت پوست سر و موهای در حال رشد خود توجه کنید. مهمتر از همه با وجود دشواری، باید شکیبا بوده و مضطرب نشوید. به علت طبیعت چرخه ی رشد مو، هر درمانی حداقل ۶ هفته، برای نشان دادن تأثیر خود زمان می برد.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست در تهران
