لیکن پلان یک راش پوستی خارش دار و غیر عفونی است که می تواند بسیاری از نواحی بدن را تحت تاثیر قرار دهد. دست ها، پا ها، تنه، دهان، ناخن ها، پوست سر، فرج، واژن و ناحیه تناسلی از جمله این نواحی به شمار می روند. علت دقیق لیکن پلان ناشناخته است.
این بیماری، عفونی نبوده و به صورت وراثتی انتقال نمی یابد. همچنین لیکن پلان به افراد دیگر از جمله شرکای جنسی انتقال نمی یابد. پزشک معمولا با معاینه راش و پرسیدن درباره علائم می تواند بیماری را تشخیص دهد. لیکن پلان دهانی اغلب در بررسی های دوره ای دندانپزشکی تشخیص داده می شود.
در این مقاله قصد داریم در مورد علل، علائم، روش های درمانی و خطرهای لیکن پلان پوستی صحبت کنیم. در انتها، می توانید در سیستم پرسش و پاسخ، سوالات خود را درباره لیکن پلان از متخصص پوست بپرسید.
چه افرادی به لیکن پلان پوستی مبتلا می شوند؟
تخمین زده می شود که لیکن پلان در حدود ۱ تا ۲ درصد جمعیت جهانی را به خود مبتلا کرده باشد. این بیماری در افراد بالغ بالای ۴۰ سال بیشتر دیده می شود. لیکن پلان پوستی مردان و زنان را به طور یکسان مبتلا می کند. با این حال، لیکن پلان دهانی در زنان رواج بیشتری داشته و در ۵۰ درصد موارد ابتلا، ناحیه دهان نیز درگیر می شود.
علت لیکن پلان چیست؟
در اغلب موارد، علت لیکن پلان مشخص نیست. استرس، عامل بروز لیکن پلان نبوده اما گاهی اوقات استرس عاطفی می تواند علائم آن را تشدید کند. برخی مطالعات بیان دارند که این اختلال پس از تماس فرد با برخی مواد شیمیایی به وجود می آید. مواد به کار رفته در ایجاد عکس های رنگی از جمله این مواد شیمیایی هستند.
برخی موارد لیکن پلان با عفونت مزمن ویروس هپاتیت C ارتباط دارند. این ویروس می تواند سبب بروز بیماری های شدید کبدی از جمله سیروز یا سرطان کبد شود. امکان دارد، پزشک جهت بررسی ابتلای فرد به ویروس هپاتیت C انجام یک آزمایش خون را تجویز کند.
در برخی افراد، مصرف دارو هایی خاص عامل بروز لیکن پلان است. این دارو ها شامل دارو های فشار خون، بیماری قلبی، دیابت، التهاب مفصلی، مالاریا، آنتی بیوتیک ها، مسکن های ضد التهاب غیر استروئیدی و موارد دیگر می شوند. افراد باید تمامی دارو های مصرفی خود را به اطلاع پزشک برسانند. راش های لیکن پلان، پس از قطع مصرف دارو های یاد شده برطرف می شوند.
افراد مبتلا به لیکن پلان دهانی ممکن است به برخی محصولات به کار رفته در فرایند های دندانپزشکی همچون آمالگام واکنش نشان دهند. آزمایش حساسیت می تواند در این موارد مفید باشد. در صورت تایید حساسیت، ماده حساسیت زا و پر کننده دندان باید خارج شود.
آیا بیماری لیکن پلان خطرناک است؟
به طور کلی، لیکن پلان پوستی یک بیماری خطرناک یا کشنده نیست. معمولاً به مرور زمان خود به خود از بین می‌رود، اما می‌تواند برای مدت طولانی باقی بماند و سال‌ها طول بکشد. این مورد برای هر فرد متفاوت است. وجود ضایعات پوستی ناشی از این بیماری نیز ثابت نیست و ممکن است به مرور زمان خود به خود یا با روش هایی مانند اپیلاسیون از بین برود.
علائم لیکن پلان پوستی
علائم بسته به ناحیه مبتلا تفاوت دارند. اولین حمله می تواند چندین هفته یا حتی چندین ماه تداوم یابد. عود بیماری در موارد لیکن پلان دهانی شیوع بیشتری داشته و گاهی اوقات تا چند سال ادامه می یابد. علائم لیکن پلان پوستی در هنگام پدیدار شدن به شرح زیر هستند:
- راش پوستی به صورت ناگهانی بروز داده و معمولا چندین ماه پایدار است.
- چندین دسته از برآمدگی هایی درخشان و به رنگ قرمز، صورتی یا بنفش بر روی پوست دیده می شود.
- پاپول ها قطری ۳ تا ۵ میلی متری دارند.
- گاهی اوقات رگه های سفید رنگ بر روی پاپول ها پدیدار می شوند که خطوط ویکهام نام دارند.
پوست مخصوصا در هنگام شب به خارش شدید دچار می شود. رایج ترین نواحی ابتلا مچ دست، آرنج، مچ پا و پایین کمر هستند. با این حال، امکان درگیری دیگر نواحی بدن نیز وجود دارد. نوع شدید لیکن پلان می تواند ناحیه ساق پا را نیز تحت تاثیر قرار دهد. لیکن پلان در ناحیه زیر بغل معمولا ظاهری حلقوی دارد.
من لیکن پلان دارم، چیکار کنم؟
قطعا قبل از هر کاری باید با یک پزشک متخصص پوست مشورت کنید. از درمان خودسرانه و استفاده از توصیه دوستان و افراد غیر متخصص خودداری کنید. زیرا ممکن است علائم و شرایط شما را بدتر کند. نگران نباشید زیرا این بیماری کشنده نیست و در بسیاری از موارد می توان به راحتی با استفاده از داروهای موضعی علائم را بهبود داد.
در صورتی که متوجه راش ها و بثورات پوستی غیر قابل توضیحی شده اید، با دکتر تاجمیر ریاحی مشورت کنید. دکتر ریاحی سالهای زیادی بر روی بیماری های پوستی تحقیق و پژوهش انجام داده اند و یکی از بهترین پزشکان برای درمان بیماری های پوستی مانند لیکن پلان هستند.
روش تشخیص لیکن پلان پوستی
متخصص پوست اغلب می تواند با نگاه کردن به پوست، ناخن ها و دهان ابتلا به لیکن پلان را تشخیص دهد. امکان دارد، جهت تایید تشخیص لیکن پلان قسمتی از پوست برداشته شده تا در آزمایشگاه به کمک میکروسکوپ بررسی شود. این نمونه برداری با نام بیوپسی نیز شناخته می شود. گاهی اوقات، جهت رد احتمال ابتلا به بیماری های دیگر انجام آزمایش های خون نیز الزامی است. دندانپزشکان اغلب در حین بررسی دوره ای دندان ها، ابتلای فرد به لیکن پلان را تشخیص می دهند.
درمان لیکن پلان پوستی
لیکن پلان هیچ درمانی نداشته و معمولا به صورت خود به خود برطرف می شود. در صورتی که علائم آزار دهنده باشند، روش های درمانی اغلب سبب رهایش علائم و سرعت بخشیدن به فرایند بهبودی می شود. روش های درمان و بهترین پماد ها برای درمان لیکن پلان شامل موارد زیر هستند:
دارو های آنتی هیستامین
قرص های خوراکی هستند که خارش پوست را تسکین می دهند.
کورتیکوستروئید های موضعی
پماد یا روغن هایی هستند که تورم و قرمزی را کاهش می دهند.
کورتیکوستروئید
دارو های خوراکی یا تزریقی هستند که در مواقع پایداری طولانی مدت لیکن پلان یا شدت یافتن برآمدگی ها و زخم ها مصرف می شوند.
درمان پووا
نوعی نور درمانی است که پوست را پاکسازی می کند.
رتینوئیک اسید
به صورت موضعی یا خوراکی وجود داشته و در پاکسازی پوست مفید است.
پماد پیمکرولیموس یا روغن تاکرولیموس
برای درمان مشکلات پوستی همچون اگزما کاربرد دارد.
بیماران می توانند درباره عوارض جانبی روش های درمانی یا دارو های مصرفی خود از پزشک یا داروساز سوال کنند.
درمان گیاهی بیماری لیکن پلان در خانه
در حالی که امکان درمان لیکن پلان وجود ندارد، برخی درمان های خانگی می توانند علائم را کمتر کنند. زردچوبه به دلیل داشتن ویژگی های مناسب برای سیستم ایمنی، به عنوان یک درمان خانگی پیشنهاد شده و می تواند به کاهش التهاب ناشی از این بیماری کمک کند. دیگر درمان های خانگی شامل موارد زیر می شوند:
- جویدن مریم گلی
- اعمال ژل آلوئه ورا به پوست
- روغن های گیاهی
البته، در زمینه تایید ایمنی یا تاثیر گذاری این درمان های خانگی شواهد علمی اندکی وجود دارد. بهترین اقدام برای افراد مبتلا، پیروی از دوره درمانی ارائه شده توسط پزشک است.
درمان لکه های قهوه ای لیکن پلان
موارد زیر به شما کمک می کند:
– استفاده روزانه از کرم ضد آفتاب: در طول روز با SPF 30 نیم ساعت قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب استفاده شود. این از تیره شدن بیشتر جلوگیری می کند.
– استفاده روتین از مرطوب‌کننده‌های پوست: در در طول روز و زمان خواب به طور مداوم از مرطوب کننده پوست استفاده کنید.
– استفاده از مواد لایه بردار و روشن کننده پوست: با تجویز متخصص پوست برای کاهش لکه های قهوه ای از محصولات لایه بردار و روسن کننده استفاده کنید.
در بسیاری از بیماران رفع کامل لکه های قهوه ای ناشی از لیکن پلان پوستی ممکن نیست اما با انجام این روش ها، لکه ها کمرنگ تر می شوند.
عوارض ایجاد لیکن پلان روی پوست
پس از رفع شدن راش، امکان دارد نشان هایی به رنگ قهوه ای یا خاکستری بر روی پوست باقی بمانند. این نشان ها بر روی پوست های تیره تر بیشتر نمایان هستند. در موارد نادر، ضایعات پوستی مقاوم یا زخم های دهانی می توانند خطر ابتلا به سرطان را اندکی افزایش دهند.
پرسش وپاسخ لیکن پلان
در سامانه پرسش و پاسخ آنلاین در پایین همین صفحه می توانید سوالاتی که در مورد لیکن پلان پوستی دارید را از دکتر ریاحی متخصص پوست و مو بپرسید.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست و مو
باران
جمعه ۱۲ اسفند ۱( 3 هفته پیش)
تعداد بازدید: 11
مشاهده پرسش
