جوش هورمونی که به عنوان آکنه بزرگسالان نیز شناخته میشود، یک بیماری پوستی است که در درجه اول نوجوانان و بزرگسالان را درگیر میکند و بیشتر در زنان دیده میشود. این عارضه همانطور که از اسم آن پیداست مربوط به تغییرات در هورمونهای شما میباشد. در حالیکه جوشهای کبدی نشان دهنده عملکرد ضعیف کبد هستند. چربی و زیاد شدن سموم کبد میتواند بر سلامت پوست تاثیر بگذارد.
با اینکه جوشهای هورمونی معمولاً با نوسانات هورمونی در دوران بلوغ همراه هستند، میتوانند بزرگسالان با هر گروه سنی را نیز تحت تأثیر قرار دهند. جوشهای کبد هم در هر سنی میتوانند ایجاد شوند.
علائم جوشهای هورمونی صورت
علائم اولیه جوشهای هورمونی به جنسیت، سن، سبک زندگی فرد و محل ایجاد جوش بستگی دارد. جوشهای هورمونی برای برخی افراد به شکل جوش سر سیاه و سر سفید و یا به شکل جوش کیستی و نقاط ریزی روی نوک آن همراه هستند. کیستها در اعماق زیر پوست تشکیل میشوند و روی سطح پوست نمیآیند. اغلب این برآمدگیها به لمس حساس هستند.
این نوسانات هورمونی ممکن است به طور ویژه، با افزایش موارد زیر موجب تشدید جوشهای صورت شوند:
- التهاب کل صورت
- تولید چربی (سبوم) در منافذ
- سلولهای پوستی منعقد شده در فولیکول های مو
- تولید باکتری عامل جوش صورت به نام پروپیونی باکتریوم
محل جوشهای هورمونی
شیوع آکنههای هورمونی معمولاً در ناحیه T رخ میدهد. منطقهای از صورت شما که شامل بینی، چانه و پیشانی شما می باشد. جوش های ناشی از آکنه های هورمونی می توانند سایر قسمتهای صورت شما را نیز تحت تأثیر قرار دهند. در بزرگسالی، شیوع آکنههای هورمونی بر روی فک، گونه ها و نواحی اطراف لب رایج میباشد.
علت ایجاد جوشهای هورمونی
شرایطی که بر سطح هورمونها تأثیر میگذارند، میتوانند باعث آکنههای هورمونی شوند. در اینجا به چند نمونه از این دلایل اشده شده است :
- بلوغ
- قاعدگی
- یائسگی
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- افزایش سطح آندروژن ها
طبق تخمین ها ، آکنه در حدود ۵۰ درصد از جمعیت زنان ۲۰ ساله و ۲۵ درصد از ۴۰ تا ۴۹ سال وجود دارد.
چه عواملی باعث بدتر شدن آکنههای هورمونی میشوند؟
- شرایط محیطی
- کندن یا فشار دادن جوشها
- شستشوی بیش از حد صورت و استفاده از مواد شیمیایی میتواند وضعیت آکنه را بدتر کند.
آیا جوش دوران یائسگی یک نوع جوش هورمونی است؟
بسیاری از خانم ها در دهه های ۴۰ و ۵۰ سالگی شروع به تجربه یائسگی می کنند. یائسگی موجب یک افت طبیعی در هورمون های تولیدمثل شما می شود که ناشی از پایان عادت ماهیانه می باشد. برخی از خانم ها در طول دوران یائسگی خود، جوش زدن را تجربه می کنند. این احتمالاً به علت افت در سطوح استروژن یا افزایش در هورمون های آندروژن مانند تستوسترون میباشد. (مطالعه بیشتر: جوش در بزرگسالی)
حتی اگر شما از درمانهای جایگزینی هورمون (HRT) برای تسکین علائم یائسگی خود استفاده کنید، هنوز هم ممکن است جوش دوران یائسگی را تجربه کنید. این امر به این دلیل می باشد که برخی از درمان های جایگزینی هورمون از هجوم هورمون پروژستین برای جایگزینی اتلاف استروژن و پروژسترون بدن شما استفاده می کنند. معرفی این هورمون به سیستم بدن شما میتواند موجب شکسته شدن پوست شما شود.
در برخی موارد، داروی تجویزی می تواند موجب پاکسازی جوش ناشی از یائسگی شود. برخی از خانم ها ممکن است با استفاده از شیوه های درمانی طبیعی به موفقیت دست پیدا کنند. با پزشک خود در مورد گزینه های درمانی مناسب شرایط خود صحبت کنید.
ارتباط کبد و جوش صورت چیست؟
بسیاری از بیماری های پوستی، از آکنه گرفته تا اگزما و پسوریازیس میتوانند با عملکرد ضعیف کبد مرتبط باشند. کبد خسته و کار زیاد میتواند منجر به خشکی، خارش پوست، آکنه و کدر شدن چهره شود.
جوش کبدی نوعی جوش است که به علت مشکلات کبد در پوست ظاهر می شود. اگر خون شما مملو از سمومی نظیر مواد شیمایی غذایی، آلایندهها، داروها و غیره باشد و این مواد توسط کبد دفع نشده باشند، نتیجه آن به صورت جوش کبدی روی پوست ظاهر میشود.
عامل دیگری که در ارتباط کبد و جوش نقش دارد، چربی است. اگر رژیم غذایی شما حاوی مقدار زیادی “چربی مضر” باشد، جوشهای کبدی روی پوست شما ایجاد میشوند.
تفاوت جوش هورمونی و کبدی
در مورد تفاوت جوش هورمونی و کبدی، میتوان گفت که جوش هورمونی بیشتر در نیمه پایین صورت و به شکل جوشهای سر سفید یا سر سیاه ایجاد میشوند. در حقیقت، هر دو این جوشها در همه جای صورت و بدن ممکن است اتفاق بیفتند، اما برای مثال، جوشهای هورمونی بیشتر در اطراف چانه و خط فک شما ظاهر میشوند.
شما ممکن است به چند دلیل دچار جوش در اطراف دهان، چانه و لب شوید که در مقاله جوش چانه و لب به تفصیل به آن پرداخته ایم.
همچنین، ممکن است پوست ناحیه ای که دارای جوش است خشک باشد و نه چرب. این میتواند نشانه این باشد که جوش از نوع کبدی است و نیاز است که رژیم غذایی پاکسازی کبد را شروع کنید.
رویکردهای درمانی
رویکردهای درمانی آکنه هورمونی و جوش کبدی نیز ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، آکنه هورمونی ممکن است به داروهای خوراکی که هورمون ها را هدف قرار میدهند، پاسخ خوبی دهد. در مقابل، انواع مختلف آکنه از جمله کبدی ممکن است به درمانهای موضعی یا ترکیبی از هر دو بهتر پاسخ دهند. بنابراین مراجعه به یک متخصص پوست برای تعیین علت اصلی آکنه و یافتن موثرترین برنامه درمانی ضروری است.
عکس جوشهای کبد چرب و هورمونی
به منظور تشخیص بهتر شما عزیزان چندین عکس جوش های کبد چرب یا همان کبدی و جوش های هورمونی را آورده ایم تا با محل ایجاد این جوشها و شکل ظاهری آنها آشنا شوید.
برای جوش هورمونی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
برای تشخیص اینکه چقدر احتمال دارد جوش های شما هورمونی باشد، باید ابتدا به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. احتمالا پزشک برای شما آزمایش تشخیصی تجویز کرده و سپس داروهای مناسب را به شما توصیه می کند. دکتر نابت تاجمیر ریاحی، سال ها در مورد انواع بیماری های پوستی داشته اند و تجربه زیادی در درمان انواع جوش و آکنه دارند. اگر به دنبال دکتر پوست در تهران برای درمان جای جوش هستید به مقاله مربوطه مراجعه کنید.
آزمایش هورمونی برای جوش
از این آزمایش برای اندازه گیری سطوح هورموهای مختلف استروژن، تستسترون، پروژسترون و آندروژن استفاده میشود. گاهی عدم تعادل در هورمونهای آندورژن باعث آکنه صورت میشود.
درمان جوش هورمونی
در مورد چگونگی خلاص شدن از آکنه های هورمونی چند گزینه درمانی وجود دارد.
۱- درمان موضعی جوش هورمونی صورت
اولین گزینه استفاده از درمانهای موضعی است. این گزینه در درمان انواع خفیف آکنه محبوبترین و موثرترین گزینه است. متخصص پوست شما احتمالاً یکی از موارد زیر را تجویز میکند:
- رتینوئیدها
- آنتی بیوتیک ها
- بنزوئیل پراکسید
- اسید آزلائیک
- داپسون
همچنین ممکن است متخصص پوست شما ترکیبی از هر یک از مواد فوق را به منظور به حداکثر رساندن اثر در کاهش جوش های هورمونی توصیه کند.
۲- قرص ضد جوش هورمونی
دومین گزینه درمانی برای جوشهای هورمونی شدید یا مداوم، قرص و داروهای خوراکی است.
- آنتی بیوتیکها (لایمسیکلین، داکسی سایکلین و ماینوسایکلین)
- مسدود کنندههای گیرنده آندروژن (سیپروترون استات، اسپیرونولاکتون، دروسپیرنون و فلوتامید)
- داروهای ضدبارداری هورمونی
۳- روشهای پزشکی برای درمان جوش هورمونی
روشهای پزشکی یکی دیگر از گزینههای درمانی است که به طور معمول برای از بین بردن لایه بالایی پوست که شامل آکنه، آلودگی، روغن و سایر آلاینده های پوست است استفاده می شود. این درمان ها عبارتند از:
- میکرودرم ابریژن
- لایه برداری شیمیایی
- فتوتراپی
- لیزر جوشهای هورمونی
۴- درمان گیاهی جوشهای هورمونی صورت
در برخی موارد ، ممکن است از گزینه های درمانی گیاهی برای از بین بردن آکنه های هورمونی خفیف استفاده شود.
– روغن درخت چای: این روغن را می توان برای خشک کردن غدد چربی و کاهش التهاب به صورت موضعی استفاده کرد.
– مکمل روغن ماهی: روغن ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است که باعث کاهش التهاب در پوست و افزایش هیدراتاسیون بدون گرفتگی منافذ و ایجاد جوش می شود.
– چای سبز: برای کمک به مبارزه با آکنه هورمونی از درون، میتوانید روزانه چای سبز بنوشید. همچنین چای سبز خنک شده را به عنوان تونر روی پوست خود بمالید.
– آلوئه ورا: این یک مرطوب کننده طبیعی است که میتواند به تسکین و التیام پوست شما کمک کند.
– زردچوبه: یک عامل ضد التهاب و ضد عفونی کننده طبیعی است که میتواند به تسکین و التیام پوست شما کمک کند.
– دارچین: ادویه ای است که خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد. علاوه بر این، میتواند به تسکین پوست و کاهش قرمزی و تورم ناشی از آکنه هورمونی کمک کند.
۵- درمان خانگی جوش های هورمونی
راهکارهای زیر را برای از بین بردن جوش های هورمونی در خانه امتحان کنید:
۱. پوست را به آرامی تمیز کنید
برای تمیز نگهداشتن منافذ پوست خود از چربی، آلودگی و آرایش، آن را با یک شوینده ملایم دوبار در روز بشویید.
۲. از پماد یا کرم درمانی استفاده کنید
بلافاصله پس از شستشو، از یک کرم درمان جوش موضعی استفاده کنید. آکزون به عنوان یک ژل ضد التهابی و ضد باکتریایی تجویز می شود. برخلاف بنزوئیل پروکساید، که می تواند پوست را خشک کند، ژل آکزون حاوی دپسون می باشد که یک ماده ی مؤثر برای رفع جوش خانم های میانسال می باشد.
۳. پوست خود را مرطوب کنید
از یک مرطوب کننده غیر کومدوژنیک یا غیر کومدون زا یا فاقد چربی استفاده کنید و آن را فقط روی نقاطی از پوست که احساس خشکی میکنید، استعمال کنید.
۴. در مورد لایه بردارها پرس و جو کنید
با متخصص پوست خود در مورد یک سری لایه بردارهای شیمیایی صحبت کنید. معمولاً یک دوز کم از اسیدهای گلیکولیک یا آلفا هیدروکسی می تواند سلولهای مرده پوست شما را (که منافذ پوست شما را منعقد می کنند) از بین ببرد.
۵. باکتریهای خوب دریافت کنید
یک بار در روز، مکمل پروبیوتیک مصرف کنید یا ماست همراه با کشت های زنده فعال بخورید. پروبیوتیک ها با کمک به تسکین التهاب روده شما مشکلات پوستی از جمله جوش را تسکین می بخشند.
۶. رژیم غذایی خود را تغییر دهید
لبنیات – به ویژه خامه که موجب هورمون های تولید کننده جوش بیشتری می شود، را حذف کنید. چه محصول جایگزینی برای پوست شما مناسب می باشد؟ شیر بادام. مصرف غذاهای دارای شاخص گلیسمی بالا مانند نان سفید، برنج و پاستا را نیز محدود کنید.
۷. تحرک بیشتری داشته باشید
ورزش موجب افزایش گردش خون می شود که می تواند به کاهش التهاب پوست کمک کند.
۸. استرس کمتری داشته باشید
روش های کاهش استرس مانند یوگا، ماساژ و مدیتیشن را تمرین کنید.
سوالات متداول درباره جوش های هورمونی
۱- جوشهای هورمونی چه شکلی اند؟
جوش های هورمونی معمولا به صورت سرسفید، سرسیاه، پاپول، کیست و ندول هستند و ممکن است دردناک باشند. به طور معمول، جوشهای سرسفید و سرسیاه باعث درد، التهاب یا تورم نمیشوند، اما اگر ایجاد کنند، به احتمال زیاد به کیست تبدیل میشوند.
۲- از کجا بفهمیم جوش هایمان هورمونی است؟
جدا از ویژگی های ظاهری که برای جوش های هورمونی نام بردیم، برای بررسی دقیق تر باید آزمایش های جوش هورمونی را انجام دهید.
۳- چه قرصی برای جوش های هورمونی خوب است؟
قرص های اسپیرونولاکتون، سیپروترون استات، لایمسیکلین و ماینوسایکلین معمولا برای درمان جوش های هورمونی به کار می روند.
۴- جوش های هورمونی کجای صورت مشاهده می شوند؟
جوش هورمونی ممکن است هر قسمتی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد. اما قسمت هایی از صورت که معمولا جوش هورمونی می زنند، بخش پایینی صورت مانند چانه، خط فک، زیر گونه ها، روی بینی و گاهی نیز پیشانی است.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی، فوق تخصص پوست و مو در تهران