جوش سر سیاه بینی یکی از انواع جوش بدن است که به علت لخته شدن فولیکول های مو روی پوست ظاهر می شوند. این برآمدگی‌ها به علت تیرگی یا سیاه بودن، جوش های سرسیاه نامیده می شوند. برای خیلی‌ها سوال است که چگونه از شر دانه های سیاه روی بینی خلاص شویم و یا چگونه می‌توانیم برای از بین بردن جوش سر سیاه بینی اقدام کنیم که در این مطلب پاسخ داده خواهد شد.
جوش های سرسیاه، نوعی آکنه خفیف هستند که معمولا روی صورت تشکیل می شوند، اما در جاهای دیگری از بدن نیز می توانند ظاهر شوند:
- کمر
- قفسه سینه
- گردن
- بازوها
- شانه ها
علت دانه های سیاه روی بینی
علت لکه های سیاه روی بینی چیست؟ جوش های سرسیاه از جمله جوش سر سیاه بینی زمانی تشکیل می شوند که یک لخته یا پلاک در دهانه فولیکولهای مو در پوست ایجاد شود. هر فولیکول حاوی یک مو و یک غده سباسه می باشد که چربی تولید می کند، این چربی که سِبوم نامیده می شود، به نرم شدن پوست کمک می کند.
سلولهای مرده پوست و چربی جمع آوری شده در دهانه فولیکول پوست، یک برآمدگی به نام کُمدو ایجاد می کند. اگر پوستِ روی برآمدگی، بسته بماند، برآمدگی، جوش سرسفید نامیده می شود. وقتی که پوستِ روی برآمدگی، باز شود، در معرض هوا قرار گرفتن آن باعث می‌شود که سیاه به نظر برسد و جوش سرسیاه تشکیل شود.
برخی از عواملی که می توانند علت به وجود امدن جوش سر سیاه روی بینی باشند عبارتند از:
- تولید بیش از حد چربی بدن
- تجمع باکتری آکنه های پروپیونی باکتریوم بر روی پوست
- تحریک فولیکول های مو در زمانی که سلولهای مرده پوست در یک روال منظم، پوست ریزی نمی کنند.
- تغییرات هورمونی که در دوره نوجوانی، بلوغ و یا در حین مصرف قرص ضد بارداری، باعث افزایش تولید چربی می شود.
- مصرف داروهای خاص مانند کورتیکواستروئیدها، لیتیوم یا آندروژن ها
تاثیر تغذیه روی جوش سر سیاه بینی
برخی از مردم بر این باورند که هر چیزی که می خورند یا می نوشند می تواند بر ایجاد آکنه و جوش سر سیاه بینی تأثیر بگذارد. لبنیات و غذاهایی که سطوح قندخون را افزایش می دهند، مانند کربوهیدرات ها ممکن است در ایجاد جوش نقش داشته باشند، اما محققان هنوز قانع نشده اند که تغذیه مستقیماً روی جوش تاثیر بگذارد.
درمان جوش سر سیاه
1_ میکرونیدلینگ برای جوش سر سیاه
2_ کرم برای جوش های سر سیاه
بسیاری از داروهای جوش در داروخانه ها ، فروشگاه ها و به صورت آنلاین موجود می باشند. این داروها به صورت کرم، ژل و یا پد هستند و باید آنها را مستقیماً روی پوست قرار داد. این داروها حاوی موادی همچون اسید سالیسیلیک، بنزیول پروکسید و رزورسینول هستند. آنها با کشتن باکتری ها، خشک کردن چربی اضافه و پوست اندازی سلولهای مرده پوست عمل می کنند.
2_ ماسک لیمو عسل برای جوش سر سیاه
از جمله ماسک برای جوش سر سیاه بینی می توان به ماسک لیمو عسل اشاره کرد. یک قاشق غذاخوری آب لیموترش را به نصف قاشق عسل اصافه کنید و آنها را به خوبی باهم مخلوط کنید. این ترکیب را روی بینی خود قرار دهید. اجازه دهید که ۱۵ دقیقه روی پوست شما باقی بماند. وقتی که خشک شد، آن را با آب ولرم بشویید. این کار را ۴-۳ بار در هفته تکرار کنید تا به بهترین نتیجه دست یابید.
3_ از بین بردن جوش های سرسیاه با شیر
یک قاشق غذاخوری شیر را با یک قاشق عسل خام ارگانیک اضافه کنید و آن را به مدت ۱۰ ثانیه در مایکروفر قرار دهید. پس از سرد شدن مخلوط، آن را در نواحی از پوست خود که جوش سر سیاه دارد قرار دهید و سپس یک نوارکتان تمیز بر روی آن بگذارید. پس از ۱۵ دقیقه، به آرامی پارچه را بردارید، آن را بشویید و صورت خود را مرطوب کنید.
4_ از بین بردن جوش سر سیاه بینی با وازلین
- در ابتدا، مقداری کافی از وازلین را بر روی بینی یا ناحیه دیگری از صورت که جوش سر سیاه دارد قرار دهید و به مالیدن آن ادامه دهید.
- در زمانی که وازلین را روی پوست قرار دادید آن را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید تا جایی که شکل صورت شما را به خود بگیرد.
- با ماسک روی صورت خود، بخوابید.
- هنگامی که صبح روز بعد بیدار می شوید، از دو عدد گوش پاکن برای دو طرف بینی خود استفاده کنید، آن را از بالا به پایین فشار دهید و از بین رفتن جوش های سرسیاه را مشاهده کنید.
5_ چسب بینی برای جوش های سر سیاه
با وجود اینکه چسب جوش های سر سیاه بینی می تواند آلودگی ها را از منافذ پوست پاک کند، اما می تواند عناصری را که پوست، واقعاً به آنها نیاز دارد از بین ببرد. این مواد شامل چربی های طبیعی و فولیکول های مو می باشند. از بین بردن این عناصر می تواند موجب خشکی یا تحریک پوست شما شود.
هنگامی که پوست شما تحریک می شود، غدد سباسه (چربی) ممکن است چربی بیشتری تولید کنند که منجر به تشکیل جوش های سرسیاه بیشتری می شود. بنابراین برای پاکسازی پوست خود و از بین بردن جوش های سر سیاه بینی از سایر روش‌های استفاده کنید.
6_ تخلیه جوش های سر سیاه بینی
چگونه جوش های سرسیاه را تخلیه کنیم ؟ از روشه‌های تخلیه جوش های سر سیاه بینی، استفاده از ابزار حرفه‌ای فلزی و یا پلاستیکی می‌باشد. ادعا می‌شود که استفاده از این ابزارها می‌توانند سرهای سیاه منعقد شده جوش را بدون برش پوست بردارند. البته این کار باید به صورت حرفه ای انجام شود.
متخصصانی که سالها آموزش دیده اند، گاهی از این ابزار استفاده می کنند. در دست گرفتن این ابزار با تجربه محدود، می تواند این ابزار را تبدیل به منبعی برای جای جوش، خراش و چاله های جای جوش کند.
علت موهای سیاه روی بینی
بسیاری از افراد، به‌ویژه با پوست روشن و موهای تیره، متوجه وجود نقاط تیره و کوچک روی بینی خود می‌شوند که در واقع موهای سیاه و ضخیم (Terminal Hairs) یا فیلامنت‌های سبوم (Sebaceous Filaments) هستند. تشخیص این دو از جوش‌های سرسیاه برای درمان موفق حیاتی است.
۱. موهای سیاه (Terminal Hairs) و کرکی (Vellus Hairs):
توضیحات کامل: پوست بینی، مانند سایر نقاط بدن، پوشیده از مو است. موهای بینی شامل دو نوع اصلی هستند: موهای کرکی (Vellus) که بسیار ریز و بی‌رنگ‌اند و موهای ترمینال (Terminal) که بلندتر، ضخیم‌تر و تیره‌تر هستند.
علت ضخیم شدن: ضخیم شدن و تیرگی موهای سیاه روی بینی عمدتاً به دلایل ژنتیکی و هورمونی رخ می‌دهد. در برخی افراد، فولیکولهای مو در ناحیه بینی به گیرنده‌های آندروژن حساس‌تر بوده و منجر به رشد موهای ضخیم و سیاه می‌شوند.
تفاوت با سرسیاه: یک موی سیاه از مرکز فولیکول رشد می‌کند و با لمس کردن، سفت‌تر از جوش سرسیاه به نظر می‌رسد.
۲. فیلامنت‌های سبوم (Sebaceous Filaments)
توضیحات کامل: فیلامنت‌های سبوم، که اغلب با لکه های سیاه روی بینی اشتباه گرفته می‌شوند، ساختارهای طبیعی و لوله‌مانندی هستند که کانال‌های چربی را برای هدایت سبوم (چربی طبیعی پوست) به سطح پوست پر می‌کنند. آنها در افرادی که منافذ بزرگ و پوست چرب دارند، بارزترند.
ظاهر: این فیلامنت‌ها معمولاً به رنگ خاکستری روشن، زرد یا کمی تیره هستند و هنگامی که فشرده می‌شوند، ماده‌ای شبیه به کرم از آنها خارج می‌شود.
نکته کلیدی: فیلامنت‌های سبوم، بر خلاف جوش‌های سرسیاه، عفونی نیستند و یک تظاهر کاملاً طبیعی از پوست چرب هستند. تلاش برای حذف مکرر آنها بی‌فایده است و تنها باعث تحریک پوست و بزرگ‌تر شدن منافذ می‌شود.
از بین بردن جوش سر سیاه بینی با خمیر دندان
بسیاری از مردم در جستجوی از بین بردن جوش سرسیاه بینی، به روش‌های خانگی مانند استفاده از خمیردندان روی می‌آورند. این روش به عنوان یک راهکار سریع و ارزان در فضای مجازی شهرت پیدا کرده است، اما آیا از نظر علمی برای درمان جوش سرسیاه مؤثر و ایمن است؟ پاسخ کوتاه این است که خیر، این روش نه تنها مؤثر نیست، بلکه می‌تواند به پوست شما آسیب جدی وارد کند.
چرا خمیردندان برای از بین بردن جوش سرسیاه بی‌فایده است؟
جوش‌های سرسیاه (کومدون‌های باز) زمانی ایجاد می‌شوند که منافذ پوست با چربی (سبوم) و سلولهای مرده پر شده و در تماس با هوا اکسید می‌شوند. خمیردندان هیچ ترکیبی برای حل کردن این مواد مسدودکننده یا جلوگیری از اکسیداسیون ندارد.
ترکیبات نامناسب: خمیردندان‌ها حاوی موادی مانند جوش شیرین، الکل، منتول و مواد سفیدکننده هستند. این مواد برای تمیز کردن دندان‌ها طراحی شده‌اند و ساختار پوست صورت با دندان‌ها کاملاً متفاوت است.
عوارض جانبی: استفاده از خمیردندان روی پوست می‌تواند به خشکی شدید، قرمزی، التهاب، سوزش و درماتیت تماسی منجر شود. این مواد باعث از بین رفتن سد دفاعی پوست شده و آن را مستعد جوش‌های التهابی و عفونت می‌کنند.
هیچ درمان واقعی‌ای صورت نمی‌گیرد: در بهترین حالت، خمیردندان به دلیل ترکیبات خشک‌کننده، ممکن است باعث سفت شدن موقت لایه بالایی جوش سرسیاه شود، اما ریشه مشکل را حل نمی‌کند و چربی مسدود شده همچنان در عمق منافذ باقی می‌ماند.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی، فوق تخصص پوست و مو در تهران