خارش دست ها می تواند بر اثر خشکی پوست و مشکلات مختلفی از جمله اگزما، واکنش های آلرژیک، پسوریازیس، دیابت، بیماری کبد، عفونت های قارچی، مشکلات تیروئید و غیره باشد. برخی از علل می توانند نگران کننده تر باشد و به تشخیص و درمان دقیق توسط یک پزشک متخصص نیاز دارند. در ادامه مطلب, علت خارش دست چپ را بررسی خواهیم کرد.
علت خارش دست چپ
در حالیکه خشکی پوست مکرر می تواند موجب خارش دست شود، علل دیگری مانند اگزما، واکنش های آلرژیک، دیابت و سیروز کبدی می توانند نگران کننده تر باشند.
اگزمای دیشیدروتیک:
اگزمای دیشیدروتیک یک مشکل پوستی است که در آن تاول های پر از مایع کوچک روی دست شما تشکیل می شوند و باعث ترک خوردن و پوسته پوسته شدن پوست می شوند. علت دقیق اگزمای دیشیدروتیک به طور کامل شناخته شده نیست، گرچه اغلب بر اثر انواع دیگر اگزما، واکنش های آلرژیک و عفونت های قارچی ایجاد می شود. تاول هایی که بر اثر اگزمای دیشیدروتیک ایجاد می شوند ممکن است با خارش و درد همراه باشند، اما به مرور زمان با خشک شدن تاول ها و لایه برداری پوست، این مشکلات برطرف می شوند.
واکنش های آلرژیک:
درماتیت های تماسی آلرژیک زمانی رخ می دهند که بدن شما یک واکنش سیستم ایمنی را شروع می کند. وقتی پوست با مواد آلرژی زای خاص تماس پیدا می کند، موجب واکنش های آلرژیک می شود. این مواد آلرژی زا ممکن است شامل موارد زیر شوند:
- فلزات
- لاتکس
- عطرها
- چسب ها
- داروهای موضعی
- گیاهانی مانند پیچک سمی، بلوط سمی و سماق سمی
درماتیت های تماسی آلرژیک منجر به تشکیل پلاک های پوستی قرمز و خارش دار می شوند.
دیابت:
عوارض دیابت، مشکلاتی هستند که بر اثر افزایش قند خون و کاهش حساسیت به انسولین ایجاد می شوند و شامل اختلالات پوستی مختلفی می شوند. این مشکلات عبارتند از:
● نکروبیوز لیپویدیکا: برجستگی ها و لکه های پوستی ملتب و سفت شده که خارش دار و دردناک هستند.
● گزانتوماتوز فورانی: دسته هایی از جوش های خارش دار و حساس
● عفونت های پوستی ناشی از دیر خوب شدن زخم: می تواند موجب بروز راش های ملتهب، گرم، قرمز و خارش دار شود.
● افزایش خشکی عمومی و خارش پوست
عفونت های قارچی:
عفونت های قارچی یا تینه آ مانوس ممکن است روی دست ها ایجاد شوند. در این شرایط، روی پشت دستها، راش هایی ممکن است به صورت حلقه های قرمز پوسته پوسته شده و خارش دار ایجاد شوند. در کف دست این راش ها ممکن است به صورت پوست خشک و پوسته پوسته ظاهر شوند.
پسوریازیس کف دست:
پسوریازیس کف دست یک مشکل التهابی خودایمنی پوست است که موجب پلاک های پوستی خارش دار و قرمز می شود و تقریباً ۵% از افراد مبتلا به پسوریازیس را درگیر می کند. پسوریازیس کف دست به طور ویژه در کف دستها متمرکز می شود.
ایمپتیگو:
ایمپتیگو، یک عفونت پوستی باکتریایی است که موجب بروز زخم های خارش دار و قرمز در هر نقطه از پوست می شود و معمولاً در اطراف دهان و بینی یا روی بازوها، دست ها و پاها ایجاد می شود. این زخم ها باز می شوند و از خود چرک های شفافی ترشح می کنند که به صورت پوسته های زبر و زرد خشک می شوند.
واکنش به داروها:
خارش می تواند به عنوان یکی از عوارض جانبی برخی از داروها ایجاد شود، این داروها شامل موارد زیر می شوند:
- آسپیرین
- اپیوئیدها
- داروهایی برای درمان فشار خون بالا
- شیمی درمانی
اسکابیز یا گال:
اسکابیز که مانژ سارکوپتیک نیز نامیده می شود، یک عفونت پوستی است که بر اثر انگل هایی ایجاد می شود که به زیر پوست می روند. علائم اسکابیز شامل خارش و راش های شبیه به جوش می شوند. انگل اسکابیز معمولاً از طریق تماس پوستی مستقیم و طولانی با فرد مبتلا منتقل می شود.
سیروز کبدی:
سیروز، یک مشکل پیش رونده است که موجب زخم شدن کبد می شود. خارش طولانی مدت اغلب علامت بیماری کبد مزمن می باشد و با اینکه علت دقیق آن مشخص نیست، تصور می شود که بر اثر افزایش سطوح لیزوفسفاتیدیک اسید و نمک های صفراوی ایجاد می شود که در زیر پوست جمع می شوند.
اختلالات عصبی:
اختلالات عصبی موجب التهاب، تحریک و فشار عصب هایی می شوند که به دست ها و پاها می روند. این مشکل می تواند موجب شرایطی همچون سندرم تونل کارپال شود که روی دست ها تأثیر می گذارد. با اینکه بی حسی، مورمور، ضعف و سوزن سوزن شدن شایع ترین علائم این مشکل هستند، اما خارش دست ها نیز ممکن است به علت تحریک پوست رخ دهد.
سایر علل خارش دست چپ:
خارش ممکن است در شرایط دیگری به جز موارد فهرست شده در بالا ظاهر شود. خارش دست ها ممکن است در شرایط زیر نیز دیده شود:
- کم خونی
- کمبود آهن
- بیماری تیروئید
- نارسایی کلیوی
- عفونت هایی مانند کویید ۱۹
- برخی از انواع سرطان مانند لنفوم
برای بررسی و ارزیابی بیشتر علت زمینه ای به پزشک متخصص مراجعه کنید.
چرا در شب دچار خارش دست می شوم؟
وقتی بدن در تلاش برای خوابیدن آرام می شود، کاهش تحریک و حواس پرتی هایی که در طول روز رخ می دهد، درد و خارش را در شب شدیدتر و قابل توجه تر می کند.
چگونه می توانم خارش دست چپ خود را متوقف کنم؟
درمان خارش دست ها شامل موارد زیر می شود:
کمپرس سرد یا کیسه یخ:
یک کیسه یخ یا کمپرس سرد را روی پوست خود قرار دهید تا به تسکین التهاب و خارش کمک کند. شما می توانید از یک حوله مرطوب و خنک استفاده کنید و آن را به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه دور دست های خود بپیچید تا به تسکین خارش خود کمک کنید. کیسه یخ را در یک حوله بپیچید تا از مستقیم قرار دادن آن روی پوست خودداری کنید.
کورتیکواستروئید های موضعی:
استروئیدهای موضعی را می توان روی پوست قرار داد تا خارش به ویژه خارش های ناشی از درماتیت های تماسی آلرژیک را کاهش دهید. استروئیدهای موضعی معمول برای درمان خارش از جمله تریامسینولون ۰.۱ ٪ و کلوبتازول ۰.۰۵٪ استفاده می شوند.
داروهای مسکن موضعی:
لیدوکائین یا کرم هایی که حاوی منتول یا کامفور هستند می توانند به کاهش حساسیت پایانه های عصبی در پوست کمک کنند که به کاهش خارش و درد کمک می کند.
مرطوب کردن پوست:
پوست خشک به علت عدم آبرسانی به پوست خارش را افزایش می دهد. مرطوب کردن پوست می تواند به کاهش خشکی پوست و خارش مرتبط کمک کند.
نوردرمانی با اشعه ی فرابنفش:
در نوردرمانی با اشعه ی فرابنفش که فوتوتراپی نیز نامیده می شود، نواحی آسیب دیده ی پوست، دو تا سه بار در هفته در معرض اشعه ی فرابنفش قرار داده می شوند. وقتی درمان های دیگر برای بهبود علائم با شکست مواجه می شوند، از فوتوتراپی اساساً برای درمان درد و خارش ناشی از مشکلات پوستی مانند پسوریازیس و اگزما استفاده می شود.
آنتی هیستامین ها:
از آنتی هیستامین ها برای کاهش فعالیت گیرنده های هیستامین استفاده می شود. هیستامین یک ماده ی شیمیایی است که در طول واکنش های آلرژیک آزاد سازی می شود.
حمام جو دو سر:
خیس خوردن در آب گرم حاوی جو دو سر می تواند به تسکین خارش و خشکی پوست کمک کند. برای اثربخشی بیشتر، یک فنجان جو دو سر را در دستگاه آسیاب، پودر کنید و آن را به وان اضافه کنید. بدن خود را به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در آن بخیسانید.
درمان های مختص به شرایط: علل خاص خارش به درمان های خاصی از جمله آنتی بیوتیک های موضعی یا خوراکی برای درمان ایمپتیگو یا داروی اسکابیساید برای درمان اسکابیز نیاز دارند.
برای پیشگیری از خارش دست چپ چه باید کرد؟
از خاراندن دست ها خودداری کنید. خاراندن می تواند باعث ترک پوست شود که احتمال عفونت را افزایش می دهد. این شرایط به طور ویژه در دست هایی مهم است که در طول روز با سطوح بسیاری تماس پیدا می کنند.
خودداری از تماس با مواد محرک می تواند به پیشگیری از واکنش های پوستی کمک کند. این مواد محرک شامل الیاف مصنوعی، مواد حاجب، فلزات، ژل های ضدعفونی کننده ی دست و هر ماده ی آلرژی زای دیگری می شوند.
از دستان خود محافظت کنید: پوشیدن دستکش نیز می تواند قرار گرفتن در معرض مواد محرک را کاهش دهد.
چه زمانی برای خارش دست چپ باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر تجربه خارش زیادی دارید که موجب ناراحتی زیاد شما در طول روز شده و یا دچار تغییرات پوستی زیر شده اید، باید به پزشک مراجعه کنید:
- راش ها
- لک های ضخیم شده یا تغییر رنگ داده
- جوش
- قرمزی یا گرما
- تاول زدن
- ورم
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست، مو در تهران
