آیا پاهایتان شما را آزار می دهند، به خصوص وقتی عرق می کنید؟ این امکان وجود دارد که پاهای شما تحت تأثیر اگزما قرار گرفته باشند. این عارضه پوستی می تواند برای زندگی روزمره و کار دردناک و ناتوان کننده باشد. اگزمای پا اشکال مختلفی دارد. علائم می تواند از برجستگی های خارش دار، حساس و پر از مایع تا لکه های پوسته پوسته در بالای پا یا مچ پا متغیر باشد.
در ادامه مطلب، اگزمای پا را توضیح خواهیم داد.
اگزما روی پاها چیست؟
اگزما گروهی از بیماریها است که باعث التهاب پوست میشود. انواع مختلفی از اگزما وجود دارد که برخی از آنها در پاها شایع هستند. انواعی که بر پاها تأثیر میگذارند عبارتند از:
درماتیت آتوپیک:
درماتیت آتوپیک شایعترین نوع اگزما است که معمولاً در دوران کودکی شروع میشود و میتواند در هر قسمتی از بدن از جمله روی پاها و مچ پا، ظاهر شود. یکی از علائم اصلی آن خارش شدید است.

اگزمای دیسهیدروتیک :
التهاب باعث ایجاد تاولهای کوچک و دردناک روی پاها و دستها میشود. برخی افراد یک بار به آن مبتلا میشوند و ظرف چند هفته از بین میرود، در حالی که برخی دیگر ممکن است بیشتر عمر خود را با آن زندگی کنند. درمان ممکن است شامل تخلیه مایع تاول و پانسمان مناسب با کرم استروئیدی آنتی بیوتیک باشد.
نورودرماتیت:
نورودرماتیت که ناشی از خارش است، در سنین بالاتر بروز میکند و در افرادی که انواع دیگر اگزما دارند، شایعتر است. لکههای ضخیم و تغییر رنگ یافته پوست، میتوانند روی پاها، مچ پا، دستها، مچ دست و سایر قسمتهای بدن ایجاد شوند.
درماتیت استاتیس:
گردش خون ضعیف در پاها ممکن است خطر ابتلا به این نوع اگزما را که بر روی پاها یا قسمتهای پایینی پا تأثیر میگذارد، افزایش دهد. این بیماری معمولاً در افرادی که نارسایی مزمن ورید (زمانی که رگهای پاها اجازه بازگشت خون به قلب را نمیدهند) و پاهای متورم دارند، دیده میشود. علائم اولیه شامل تورم مچ پا و لکههای نارنجی-قهوهای است. درمان شامل پوشیدن جورابهای فشاری و بالا نگه داشتن پاها در طول روز است.
علائم اگزمای پا

اگزمای شما ممکن است ناشی از واکنش آلرژیک به محصولی باشد که پای شما در معرض آن قرار گرفته است. کفش یا جوراب شما ممکن است محرک باشد (رنگ ها، محصولات برنزه کننده چرم، چسب ها، فوم ها).
اگر عامل محرک نامشخص است، باید با کمک پزشک آن را شناسایی کنید تا بتوانید در آینده از آن اجتناب کنید. پزشک علاوه بر انجام تست های آلرژی برای شناسایی آلرژی، یک سری سوالات دقیق از شما خواهد پرسید.
علائم اگزما عبارتند از:
- خشک شدن پوست کف پا، با ایجاد ترک، در اطراف مچ پا یا گاهی در سطح پا.
- ظهور لکه های قرمز و تورم مربوط به واکنش التهابی پوست.
- ظهور خارش شدید (خارش) که می تواند از خواب جلوگیری کند و منجر به ضایعات خراش دار با خطر سوپر عفونت شود.
- فوران وزیکول هایی که پس از خشک شدن پوسته ایجاد می کنند یا ممکن است باز شوند و باعث گریه شوند.
علائم بسته به فرد و سن او متفاوت است.
علل اگزما روی پاها چیست؟
اگزما که به عنوان درماتیت پا یا اگزمای پدالی نیز شناخته میشود، میتواند در اثر عوامل مختلفی از جمله استعداد ژنتیکی، محرکهای محیطی و عوامل سبک زندگی ایجاد شود.
عوامل ژنتیکی:
یک عامل مهم در ایجاد اگزمای روی پاها، استعداد ژنتیکی است. افرادی که سابقه خانوادگی اگزما، آسم یا رینیت آلرژیک دارند، بیشتر احتمال دارد که خودشان به اگزما مبتلا شوند. تغییرات ژنتیکی میتوانند بر عملکرد سد پوستی و پاسخ ایمنی تأثیر بگذارند و آن را بیشتر مستعد التهاب و واکنشهای آلرژیک کنند.

محرکهای محیطی:
قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی خاص میتواند باعث ایجاد یا تشدید اگزما در پا شود. این محرکها ممکن است شامل موارد زیر باشند.
مواد محرک: صابونهای قوی، مواد شوینده و مواد شیمیایی موجود در کفش یا جوراب میتوانند پوست را تحریک کرده و منجر به اگزما شوند.
آلرژنها: آلرژنهایی مانند گرده، مایتهای گرد و غبار، شوره حیوانات خانگی یا برخی پارچهها میتوانند باعث واکنشهای آلرژیک در پاها شوند.
آب و هوا: هوای خشک و سرد میتواند باعث خشکی پوست و بدتر شدن علائم اگزما شود، در حالی که هوای گرم و مرطوب میتواند منجر به تعریق و اصطکاک شود و باعث شعلهور شدن اگزما گردد.
میکروبها: عفونتهای باکتریایی یا قارچی مانند پای ورزشکار ، میتوانند در بروز علائم اگزما نقش داشته باشند.
عوامل سبک زندگی:
برخی عادات و شیوههای زندگی نیز میتوانند در ایجاد اگزما روی پاها نقش داشته باشند.
بهداشت نامناسب: بهداشت ناکافی پا، مانند شستشوی کم یا خشک کردن نامناسب میتواند منجر به رشد باکتری یا قارچ و علائم اگزما شود.
استرس: استرس عاطفی یا اضطراب میتواند باعث ایجاد پاسخهای التهابی در بدن شود و به طور بالقوه علائم اگزما را تشدید کند.
لباس و کفش: پوشیدن کفشهای تنگ یا غیر قابل تنفس، جوراب یا پارچههای مصنوعی میتواند رطوبت و مواد محرک را به دام بیندازد و منجر به شعلهور شدن اگزما شود.
اختلال در عملکرد سد پوستی : افراد مبتلا به اگزما اغلب دچار اختلال در عملکرد سد پوستی هستند که به مواد محرک، آلرژنها و میکروبها اجازه میدهد تا راحتتر به پوست نفوذ کنند. این اختلال در عملکرد سد پوستی منجر به التهاب، خارش و علائم اگزما در پاها میشود.
چگونه اگزمای پا را تشخیص دهید؟
تاول های کوچکی که گویی بین انگشتان پا با آب پر شده است، پوسته پوسته شدن نوک انگشتان… اینها شایع ترین اشکال اگزمای پا هستند که می توانند تمام یا بخشی از این اندام ها را درگیر کنند. این بیماری مزمن پوستی به طور متناوب بین شعله ور شدن (تاول، لکه های قرمز خارش دار، ترک ها و غیره) و آرامش هایی که در آن پوست خشک می ماند، تغییر می کند. معمولاً در اثر هوای سرد یا بسیار گرم یا در اثر تماس با برخی مواد محرک تشدید می شود. اگزمای پا می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که همیشه به راحتی قابل تشخیص نیست.
بهترین روش ها برای از بین بردن اگزمای پا
بهترین پماد برای اگزمای پوستی پا:
برای درمان اگزمای پا، پمادهای مختلفی میتوانند مفید باشند. انتخاب پماد مناسب بستگی به شدت و نوع اگزما دارد. در اینجا چند پماد معمولی که برای درمان اگزمای پا استفاده میشوند، آورده شده است:
کورتیکواستروئیدها (پمادهای کورتونی): این پمادها میتوانند التهاب و خارش ناشی از اگزما را کاهش دهند. مانند پمادهای هیدروکورتیزون (Hydrocortisone) یا کلوبتازول (Clobetasol). این پمادها باید طبق دستور پزشک استفاده شوند تا از عوارض جانبی جلوگیری شود.

پمادهای مرطوبکننده: برای نرم کردن پوست خشک و کاهش تحریکات، استفاده از پمادهای مرطوبکننده مانند پمادهای حاوی وازلین یا کرمهای حاوی اوره یا گلیسیرین میتواند مفید باشد.
پمادهای ضدقارچ: اگر اگزما به دلیل عفونت قارچی بوجود آمده باشد، استفاده از پمادهای ضدقارچ مانند کلوتریمازول (Clotrimazole) میتواند کمک کند.
پمادهای ضدالتهابی غیرکورتیکوستروئیدی: در برخی موارد، پمادهایی مانند تاکرولیموس (Tacrolimus) یا پیمنولیموس (Pimecrolimus) که التهاب را بدون استفاده از کورتیکوستروئید کاهش میدهند، تجویز میشود.
پیش از استفاده از هر نوع پمادی، مهم است که با پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید تا درمان مناسب برای وضعیت خاص شما تجویز شود
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست و مو