از زمان معرفی بوتاکس در دهه ۱۹۸۰، افراد از آن برای درمان بیماری ها، کاهش چین و چروک ها و بهبود ظاهر خود استفاده کرده اند. تنها در سال ۲۰۱۶، بیش از ۷ میلیون نفر بوتاکس یا تزریقات مشابهی دریافت کردند که همین امر بوتاکس را به رایج ترین روش زیبایی کم تهاجمی تبدیل کرده است. با این حال، مانند هر گزینه درمانی دیگری، قبل از تصمیم گیری برای استفاده از بوتاکس، باید عوارض و مزایای بوتاکس را در نظر گرفت.
بوتاکس چیست؟
بوتاکس داروی تأیید شده ای توسط FDA (سازمان غذا و دارو) است که از سم باکتری کلستریدیوم بوتولینوم ساخته می شود. در طبیعت، این سم باعث نوعی مسمومیت غذایی جدی به نام بوتولیسم می شود. با این حال، در تزریقات بوتاکس، از دوز های کم و رقیق شده ی این سم استفاده شده که برای انسان بی خطر می باشد.
بوتاکس با فلج موقت عضلات نزدیک محل تزریق، به صورت موقتی عصب آن ناحیه را از کار می اندازد. به همین دلیل، بوتاکس اغلب برای اهداف زیبایی (به منظور بهبود چین و چروک های اطراف چشم، دهان و پیشانی) مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در برخی موارد، از این روش می توان برای شرایط پزشکی مانند تعریق بیش از حد، پلک زدن غیر قابل کنترل (پرش پلک)، میگرن مزمن و انقباضات شدید عضلانی بهره برد.
عوارض و مزایای بوتاکس
در این قسمت عوارض و مزایای بوتاکس را برای شما توضیح خواهیم داد.
مزایای بوتاکس
- پیشگیری مؤثر از چین و چروک ها: تأثیر بوتاکس توسط مقالات معتبر علمی اثبات شده و به تأیید FDA درآمده است. سم بوتولینوم نوع A (جزء اصلی بوتاکس) با حمله به پروتئین هایی که باعث انقباض عضلات می شوند، از انقباض آن ها جلوگیری می کند. وقتی عضلات فلج شوند، چین و چروک ها نیز محو خواهند شد. بیماران می توانند تزریقات بوتاکس را در هر نقطه ای از صورت (برای بهبود یا کاهش خطوط افقی پیشانی، خط اخم و چروک های پنجه کلاغی) انجام دهند.
- نتایج موقت: عضلات صورت که با بوتاکس «فلج» شده اند، پس از مدتی دوباره به حالت اولیه باز می گردند. به همین دلیل، نتایج بوتاکس موقتی است و بین ۳ تا ۶ ماه دوام دارد. بنابراین، اگر از نتایج درمان بوتاکس خود راضی نیستید، می توانید صبر کنید تا اثر آن از بین برود و ظاهر شما به حالت قبل باز گردد.
- درمان سریع و تقریباً بدون درد: با احتساب مشاوره اولیه و آماده سازی، یک جلسه درمان بوتاکس حدود ۳۰ دقیقه طول می کشد. خود تزریقات نسبتاً بدون درد هستند و تنها حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه زمان می برند. پزشک متخصص بوتاکس را با استفاده از سوزن های کوچکی تزریق کرده و حتی در برخی کلینیک ها، پیش از تزریق، بی حس کننده موضعی اعمال می شود.
- نتایج سریع: بیماران معمولاً نتایج بوتاکس را در عرض ۲ تا ۷ روز مشاهده می کنند. برای مشاهده نتیجه کامل -پوستی صاف و بدون چین و چروک- تنها به ۲ هفته زمان نیاز دارید. بیشتر نتایج بین ۳ تا ۶ ماه ماندگاری خواهند داشت.
- فوایدی فراتر از زیبایی: علاوه بر کاربرد های زیبایی، بوتاکس می تواند شرایط مختلفی را درمان کند. تزریقات بوتاکس سیگنال های شیمیایی اعصابی که باعث انقباض عضلات می شوند را مسدود می کند. مسدود کردن این سیگنال ها، به بهبود علائم مشکلاتی که بر عملکرد بدن تأثیر می گذارند کمک می کند.
برخی از بیماری هایی که با بوتاکس بهتر می شوند عبارتند از:
- چشم افتاده و خسته: چشم افتاده و خسته اغلب به دلیل عدم تعادل در عضلات مسئول حالت دهی چشم، ایجاد می شود. بوتاکس با فلج عضلات و جلوگیری از اسپاسم آن ها، گزینه درمانی مناسبی برای این مشکل است.
- پریدن چشم: پریدن چشم اغلب موقتی است و به دلیل کمبود خواب یا استرس ایجاد می شود. با این حال، برخی افراد از اسپاسم های مزمن پلک به نام بلفارواسپاسم رنج می برند. تزریقات بوتاکس عضلات منقبض شده پلک را شل کرده و برخی از سیگنال های عصبی، مسئول پریدن چشم را مسدود می کند.
- تعریق بیش از حد: تعریق یک فرآیند طبیعی است که به پایین آوردن دمای بدن کمک می کند. با این حال، در مشکل تعریق بیش از حد، افراد کلاً در طول روز (حتی زمانی که دما مناسب است و فعالیتی ندارند) عرق می کنند. خوشبختانه، می توانید تعریق بیش از حد را با بوتاکس درمان کنید. تزریق بوتاکس به زیر بغل، دست ها یا کف پاها، باعث توقف ترشح ماده شیمیایی که غدد عرق را فعال می کند خواهد شد.
- میگرن مزمن: اگر بیش از ۱۵ روز در ماه میگرن را تجربه می کنید، بوتاکس ممکن است به کاهش دفعات سردرد شما کمک کند. برای کمک به تسکین میگرن، بوتاکس وارد انتهای عصبی اطراف محل تزریق شده و آزاد سازی مواد شیمیایی درگیر در انتقال درد را مسدود می سازد. این امر منجر به پیشگیری از فعال سازی شبکه های درد در مغز می شود.
- اختلال عملکرد مثانه: تزریق بوتاکس به دیواره مثانه می تواند به کاهش بی اختیاری ادراری ناشی از بیش فعالی مثانه کمک کند. بسیاری از علائم این بیماری با تزریق بوتاکس رفع می شود، از جمله کاهش دفعات بی اختیاری، کاهش احساس فوری ادرار کردن و کاهش تعداد دفعات دفع ادرار در طول شبانه روز.
- انقباضات عضلانی: افرادی که برای درمان اسپاسم های عضلانی از بوتاکس استفاده کرده اند، بهبود هایی در وضعیت بدن، دامنه حرکتی، کاهش درد در عضلات سفت، کاهش اسپاسم و افزایش انعطاف پذیری عضلات خود گزارش داده اند.
عدم نیاز به دوره نقاهت:
برخلاف جراحی های زیبایی، تزریق بوتاکس نیازی به گذراندن دوران نقاهت ندارد. کبودی های کوچک در محل تزریق کاملاً عادی است، اما به ندرت عوارضی پیش می آید که نیاز به استراحت یا مراقبت خاصی باشد. بیماران می توانند بلافاصله پس از درمان، فعالیت های روزمره خود را از سر بگیرند. تنها توصیه می شود که در روز تزریق از انجام ورزش های سنگین خودداری کرده و بین جلسات بوتاکس حداقل ۲ هفته فاصله بگذارند.
راحتی و سهولت در دسترسی:
بوتاکس یک روش ایمن و غیر تهاجمی است که جایگزین مناسبی برای جراحی های زیبایی محسوب می شود. بیماران می توانند برای انجام تزریقات، به راحتی وقت بگیرند و در مدت زمان کوتاهی این روش را انجام دهند.
خطرات کم:
بوتاکس توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید شده است و خطرات کمی دارد. عوارض جانبی شدید و واکنش های آلرژیک به تزریقات بوتاکس بسیار نادر هستند. این روش به خوبی مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است و معمولاً فقط در افرادی که شرایط پزشکی خاصی دارند، عوارض جدی ایجاد می کند. مراجعه به یک کلینیک معتبر، خطرات و عوارض احتمالی را به حداقل می رساند.
معایب بوتاکس
با وجود اینکه بوتاکس در درمان مشکلات زیبایی و برخی بیماری ها مؤثر است، اما مانند هر روش درمانی دیگری، معایبی نیز دارد که باید قبل از تصمیم گیری در نظر گرفته شوند.
نتایج موقت:
همان طور که در بخش مزایا نیز ذکر شد، نتایج موقتی بوتاکس می تواند هم یک مزیت و هم یک عیب باشد. از یک طرف، اگر از نتیجه راضی نباشید، اثرات آن بعد از چند ماه از بین می رود. اما از طرف دیگر، اگر از نتیجه راضی باشید، برای حفظ آن باید به طور منظم تزریقات را تمدید کنید. این امر می تواند برای افرادی که مایل به انجام جلسات متعدد هستند، زمان بر و پر هزینه باشد.
هزینه بالا:
هزینه هر جلسه بوتاکس بسته به محل تزریق و مقدار مورد نیاز، متغیر است. از آنجایی که نتایج بوتاکس موقتی هستند، شما باید بسته به نیاز خود، به طور منظم هزینه های این تزریق را پرداخت کنید.
نیاز به پزشک متخصص:
تزریق بوتاکس روشی نیست که بتوان آن را در خانه انجام داد. برای این کار تجربه دکتر و مهارت او بسیار مهم است! یک پزشک متخصص باید محل دقیق تزریق و مقدار مناسب بوتاکس را مشخص کند. همیشه قبل از انتخاب کلینیک، تحقیق کنید و مطمئن شوید که پزشک تجربه کافی دارد. مراجعه به مراکز غیر معتبر می تواند خطر بروز عوارض جانبی ناخواسته را افزایش دهد.
بیشتر بدانید: بیبی بوتاکس baby botox چیست؟
عوارض جانبی احتمالی:
بیشتر عوارض جانبی بوتاکس خفیف هستند و مشکل خاصی ایجاد نمی کنند. از شایع ترین عوارض می توان به کبودی، تورم در محل تزریق و سردرد اشاره کرد. در موارد نادر، برخی از بیماران دچار درد گردن، عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی، حالت تهوع، اختلالات جزئی گفتاری یا افتادگی پلک شده اند. واکنش های آلرژیک شدید به بوتاکس بسیار نادر است اما در صورت بروز شامل خارش، خس خس سینه، دشواری در تنفس یا تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو می شود. همیشه قبل از تزریق بوتاکس با پزشک خود درباره خطرات احتمالی مشورت کنید.
اثرگذاری روی عضلات ناخواسته:
بوتاکس با فلج کردن عضلات، از ایجاد چین و چروک جلوگیری می کند. اما اگر تزریق به درستی انجام نشود، ممکن است باعث از بین رفتن برخی حرکات طبیعی صورت شود. بعضی از بیماران پس از تزریق بوتاکس، دچار حالت چهره ای متعجب یا اخمو شده اند. همچنین، برخی افراد مشکلاتی در جمع کردن چشم ها یا کنترل حرکات طبیعی صورت خود گزارش کرده اند. به همین دلیل، برای کاهش اینگونه عوارض جانبی، انتخاب یک کلینیک معتبر و پزشک با تجربه از اهمیت زیادی برخوردار است.
نتیجه‌گیری
بوتاکس یک روش ایمن، غیر تهاجمی و مؤثر برای کاهش چین و چروک ها و درمان برخی بیماری ها است. این روش زمان کمی می برد، درد زیادی ندارد و بهبودی سریع آن قابل تأمل است. با این حال، هزینه های بالا، نیاز به تمدید منظم و احتمال بروز عوارض جانبی، عواملی هستند که قبل از تصمیم گیری باید در نظر گرفته شوند. اگر قصد انجام بوتاکس را دارید، برای دریافت بهترین نتیجه و کاهش خطرات احتمالی، حتماً به یک پزشک متخصص و کلینیک معتبر مراجعه کنید.
