بیماری های ناخن ارائه شده در این مقاله، به شما در شناسایی اختلالات شایع ناخن کمک می کنند. وضعیت ناخن می تواند رابطه ی مستقیمی با سلامتی کلی شما داشته باشد. تغییر در رنگ، بافت یا شکل ناخن ها ممکن است نسبتاً بی خطر باشد، اما می تواند نشانه ی یک بیماری نیز باشد. اگر متوجه تغییرات ذکر شده در ناخن های دست یا پای خود شُدید، توصیه می شود به متخصص پوست مراجعه کنید.
ناخن های سالم چه شکلی هستند؟
ناخن های سالم، صاف هستند و رنگ یکدستی دارند. ممکن است با بالا رفتن سن، ناخن ها دچار شکنندگی یا خطوط عمودی شوند. این شرایط کاملاً بدون خطر است. لک های ایجاد شده بر اثر ضربه، با رشد ناخن محو می شوند. تغییر رنگ و جدا شدن ناخن ها ممکن است بر اثر ضربه به ناخن ها و دست ها و نیز بیماری های عفونی از جمله زگیل ها، عفونت های قارچی و آسیب ناشی از داروهای شیمی درمانی ایجاد شود. مشکلات پزشکی خاص نیز می توانند باعث تغییر رنگ ناخن های دست ها شوند. گرچه، تفسیر این تغییرات می تواند دشوار باشد. ظاهر ناخن های دست معمولاً سرنخی از مشکلات زمینه ای شما می باشد و پزشک می تواند بر اساس ظاهر ناخن ها و همچنین گرفتن سوابق پزشکی کامل، مشکل شما را تشخیص دهد.
عفونت های باکتریایی و قارچی ناخن همانند اختلالات ناخن از قبیل شکافت نامنظم و رنگ یا بافت غیرطبیعی، کاملاً رایج هستند. بهداشت ضعیف، رژیم غذایی نامناسب، ژنتیک، کفش تنگ و تکنیک های نادرست سوهان کشیدن همگی می توانند منجر به مشکلات ناخن شوند. وقتی صحبت از شایع ترین مشکلات ناخن می شود، هرچه سریعتر درمان را شروع کنید بهتر است، مخصوصاً که ناهنجاری های ناخن می توانند به پزشکان در شناسایی مشکلات زمینه ای کمک کنند. در ادامه برای هر یک از اختلالات شایع در ناخن ها جدولی تهیه شده که در حفظ سلامت ناخن ها به شما کمک کند.
در ادامه با انواع بیماری های ناخن بیشتر آشنا خواهید شد.
پسوریازیس ناخن
پسوریازیس ناخن، یک بیماری خود ایمنی است که موجب تغییر رنگ، ایجاد حفره و تغییر در ساختار ناخن های شما می شود و می تواند شما را از شرایطتان آگاه کند، گرچه می توانید ظاهر ناخن های خود را با سوهان کشیدن و لاک زدن بهتر کنید. پسوریازیس ناخن، مُسری نیست و درمان می تواند به شما در بهبود علائمتان کمک کند.
مشکل زمینه ای | پسوریازیس یک اختلال خود ایمنی است که ناخن ها را درگیر می کند. در این شرایط، سیستم ایمنی بدن شما بیش از حد فعالیت می کند و باعث رشد سلولهای پوستی جدید با سرعتی غیرطبیعی می شود. |
علائم | · حفره های کوچک در ناخن · تغییر رنگ به رنگ سفید، زرد یا قهوه ای · ناخن هایی که در حال تکه تکه شدن هستند. · ناخن هایی که از انگشت دست یا پا جدا می شوند. · تجمع رسوب زیر ناخن · خون زیر ناخن |
درمان | برای روش های زیر با یک متخصص پوست مشورت کنید: · کرم کورتیکواستروئید قوی · تازاروتن برای درمان حفره و تغییر رنگ · کلسیپوتریول برای درمان تجمع رسوب زیر ناخن تجویز می شود. · تزریق اتانرسپت، آدالیموماب یا اوستکناماب · داروهایی مانند متوترکسات، سایکلوسپورین یا آپرمیلاستا · یک رویکرد لیزری |
درمانهای خانگی | · استفاده از ژل آلوئه ورا برای خواص ضدالتهابی · برای پیشگیری از عفونت، دست ها و ناخن های خود را مرتب بشویید. · پوست اطراف ناخن ها و خود ناخن ها را چرب کنید. · ناخن های خود را کوتاه نگه دارید. · یک لاک تقویت کننده به ناخن های خود بزنید. · ریشه کنار ناخن را بگیرید. · به هنگام انجام فعالیت هایی مانند ظرف شستن یا ورزش کردن که به ناخن یا پوست اطراف آن آسیب می رسانند یا آن را خشک می کنند، دستکش بپوشید. |
آیا ممکن است از فرد دیگری، پسوریازیس ناخن بگیرم؟
پسوریازیس ناخن قابل انتقال نیست. تماس پوستی نمی تواند پسوریازیس ناخن را به فرد دیگری منتقل کند.
اونیکولیز یا جدا شدن ناخن از بستر
جدا شدن ناخن از بستر خود، اونیکولیز نامیده می شود. اونیکولیز، یکی از علائم بیماری یا عفونت پوستی می باشد، اما همچنین می تواند بر اثر بیش از حد سوهان کشیدن، در معرض مواد شیمیایی بودن، تماس پوستی آلرژیک و آسیب های دیگر ایجاد شود. اونیکولیز اگر درمان نشود، می تواند منجر به عفونت و از دست دادن دائمی ناخن شود.
علل زمینه ای
| آسیب ها: ضربه به ناخن یا ناحیه ای که ناخن ها شروع به رشد می کنند. مواد شیمیایی: اونیکولیز بر اثر مواد شیمیایی موجود در لاک ناخن، برق ناخن، تقویت کننده ی ناخن، پاک کننده ی لاک ناخن و ناخن مصنوعی ایجاد می شود. عفونت های قارچی: ناخن های شما ممکن است به دلیل این عفونت ها دچار پوسته های ضخیم و زرد رنگ شوند. داروها: اونیکولیز می تواند بر اثر داروهای شیمی درمانی و داروهایی ایجاد شود که موجب حساسیت به نور می شوند. تتراسایکلین، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، پسورالن ها و رتینوئیدهای خوراکی از جمله این داروها هستند. پسوریازیس ناخن: پسوریازیس ناخن موجب تغییرات ساختاری در ناخن ها می شود که ممکن است شامل اونیکولیز شود. |
علائم | · ناخن هایی که از بستر ناخن جدا می شوند. · بستر ناخن ضخیم و محکم · یک خط عجیب، لبه ی سفید ناخن را از مرکز صورتی آن جدا می کند. مرز ناخن ممکن است شبیه به موج باشد و بخش های سفید ممکن است ضخامت های مختلفی داشته باشند. · ناخن ها و بستر ناخن ها تغییر رنگ می دهند. · آنها ممکن است به رنگ خاکستری، سبز، بنفش، سفید یا زرد ظاهر شوند. · ناخن ها برجستگی یا حفره دارند. · ناخن هایی که تکه تکه می شوند. · زیر ناخن ها لخته های خونی وجود دارد. |
درمان | · هیچ درمانی برای اونیکولیز وجود ندارد. اما با درمان می توان ناخن جدید را به بستر ناخن متصل نگه داشت. · اگر اونیکولیز شما بر اثر قارچ باشد، می توانید روش های زیر را امتحان کنید: · داروهای ضد قارچ خوراکی: متخصص پوست شما ممکن است داروهای خوراکی مانند تربینافین، ایتراکونازول و فلوکونازول تجویز کند. · داروی ضد قارچی موضعی: کرم ها، پمادها و ژل داروهای موضعی هستند که مستقیماً به ناخن ها استعمال می شوند. · به یاد داشته باشید که درمان قارچ ناخن می تواند دشوار باشد. تکمیل دوره ی دارو از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر دارو را زود قطع کنید، قارچ ایجاد شده بر اثر اونیکولیز ممکن است دوباره ظاهر شود و درمان آن سخت تر شود. |
درمان های خانگی | · طبق تجویز متخصص پوست داروهای خود را مصرف کنید. · ناخن درگیر خود را به صورت منظم کوتاه کنید. · از آسیب بیشتر به ناخن های خود پیشگیری کنید. · برای پیشگیری از عفونت، دست های خود را مرتب بشویید. · برای پیشگیری از عفونت، می توانید از محلول ضد میکروبی یا ضد قارچی استفاده کنید. آب لیمو، سرکه، پراکسید هیدروژن، چای سبز، پرتقال یا علف لیمو، همگی از روغن های ضروری هستند که در محلول های ضدمیکروبی استفاده می شوند. |
آیا اونیکولیز دردناک است؟
اختلال ناخن اونیکولیز معمولاً دردناک نیست؛ گرچه، علت اونیکولیز ممکن است دردناک یا تحریک کننده باشد. اونیکولیز ناشی از ضربه یا عفونت قارچی می تواند موجب درد و سوزش شود.
آیا ممکن است به اونیکولیز مبتلا شوم؟
اونیکولیز ناشی از ضربه، پسوریازیس ناخن یا واکنش به یک دارو یا ماده ی شیمیایی، مُسری نیست. از سوی دیگر، اونیکولیز ایجاد شده بر اثر قارچ می تواند مُسری باشد. تماس پوستی بین افراد مبتلا می تواند قارچ را منتقل کند. قارچ ناخن همچنین بر اساس تماس با سطح آلوده (تماس غیر مستقیم) می تواند منتقل شود.
عفونت های قارچی ناخن
یکی دیگر از بیماری های ناخن، قارچ ناخن است که یک عفونت ناخن شایع است. اینن بیماری به صورت لکه های سفید یا زرد مایل به قهوه ای زیر نوک ناخن دست یا پا شروع می شود. وقتی عفونت قارچی پیشرفت می کند، ناخن ممکن است تغییر رنگ دهد، ضخیم شود و یا در گوشه تکه تکه شود. قارچ ناخن می تواند ناخن های دست را درگیر کند، اما در ناخن های پا شایع تر است. قارچ ناخن علاوه بر این که می تواند باعث عفونت شود، می تواند موجب ناراحتی بسیار شدیدی به وجود آورد.
علل زمینه ای | · ناخن ها می توانند به انواع کپک ها و قارچ ها مبتلا شوند. این عفونت های قارچی زمانی تشکیل می شوند که قارچ به علت یک ترک یا شکستگی در ناخن یا پوست، بین ناخن و بستر ناخن به دام می افتد. · پوشیدن کفش هایی که باعث تعریق بیش از حد پا می شوند. · قبلاً دچار سندرم پای ورزشکار شده باشید. · راه رفتن با پاهای برهنه در مکان های عمومی مانند استخر، باشگاه و رختکن · داشتن یک آسیب جزئی در ناخن یا پوست · داشتن مشکل پوستی مانند پسوریازیس · ابتلا به دیابت، مشکلات جریان خون یا سیستم ایمنی معیوب · سن بالا · مانیکور و پدیکور غیر بهداشتی |
علائم | · ناخن های ضخیم شده · تغییر رنگ ناخن ها به قهوه ای، زرد یا سفید · ناخن هایی که شکننده یا ترک دار شده اند. · ناخن هایی که تغییر شکل داده اند. · ناخن هایی که از بستر ناخن جدا شده اند. · ناخن های بد بو |
درمان | · دارو: داروهای ضد قارچی ممکن است توسط پزشک برای مصرف خوراکی یا موضعی روی ناخن تجویز شوند. · جراحی: به منظور استعمال داروی ضد قارچی مستقیماً روی عفونت زیر ناخن، متخصص پوست ممکن است خارج کردن موقتی ناخن را پیشنهاد دهد. مؤثرترین اما نادرترین روشی که استفاده می شود، برداشتن ناخن و ریشه ی آن از طریق جراحی است. · گاهی اوقات داروهای خود مراقبتی و بدون نسخه به از بین بردن عفونت کمک می کنند. اگر مشکل شما بهتر نشد، با متخصص پوست مشورت کنید. عود مجدد عفونت رایج است. |
مراقبت های خانگی | · کرم ها و پمادهای ناخن ضد قارچی بدون نسخه را امتحان کنید. این درمان با کاهش فشار روی ناخن ها، درد را کاهش می دهد. علاوه بر این، اگر این درمان را قبل از استعمال داروی ضد قارچی انجام دهید، دارو می تواند به لایه های عمیق تر ناخن برسد. |
چه زمانی باید برای عفونت قارچی ناخن به پزشک مراجعه کنم؟
اگر اقدامات خود مراقبتی کمکی نکنند و ناخن به صورت روزافزون تغییر رنگ دهد، ضخیم شده و یا تغییر شکل دهد، باید به پزشک مراجعه کنید. در صورت تجربه ی هر یک از علائم زیر به متخصص پوست مراجعه کنید:
- دیابت دارید و فکر می کنید قارچ ناخن دارید.
- پوست اطراف ناخن ها دچار خونریزی شده باشد.
- التهاب یا ناراحتی نزدیک ناخن ها
- مشکل در راه رفتن
اونیکوگریفوزیس (شاخ قوچی)
اونیکوگریفوزیس، مشکلی در ناخن است که در آن یک طرف ناخن ها سریعتر از دیگری رشد می کند. این بیماری به ناخن شاخ قوچی شناخته می شود، زیرا ناخن ها ضخیم و منحنی شکل و شبیه به شاخ یا پنجه هستند. اونیکوگریفوزیس عمدتاً ناخن پاها به ویژه شست پا را درگیر می کند.
علت زمینه ای | · پسوریازیس · آسیب پا: ضربه مکرر به پا می تواند باعث آسیب به پنجه و ناخن های پا شود. · عفونت قارچی: اونیکومایکوزیس یک عفونت قارچی است که موجب ضخیم شدن، چروک شدن و شکننده شدن ناخن ها می شود. این عفونت در درجه اول بر انگشتان پا تأثیر می گذارد، اما ناخن های دست را نیز درگیر می کند. · بیماری عروقی محیطی: شریا ها پاها بر اثر بیماری شریان محیطی با پلاک مسدود می شوند. این شرایط خونرسانی به پاها و کف پاها را محدود می کند و منجر به خشک شدن، خارش و مشکلات ناخن می شود و می تواند منجر به اونیکوگریفوزیس شود. · توبروز اسکلروزیس پیچیده: این شرایط یک بیماری ژنتیکی نادر است که منجر به رشد تومورهای خوش خیم در سراسر بدن می شود. این شرایط معمولاً بر اساس مشکلات پوستی مانند ناهنجاری های ناخن تشخیص داده می شود. |
علائم | · صفحه ی ناخن مات و زرد مایل به قهوه ای می شود و هیپرکراتوز می شود. · کشیدگی شدید ناخن · سطح منحنی تر · ناخنی که شبیه به صدف است. |
درمان ها | · اونیکوگریفوزیس تنها با جراحی قابل درمان است. از سوی دیگر، نوع و تعداد جراحی با علت ناخن های شاخ قوچی تعیین می شود. اگر این شرایط ارثی باشد، ممکن است به جراحی مجدد نیاز داشته باشید، زیرا ناخن ها مجدد رشد می کنند. پزشک شما ممکن است برداشتن صفحه ی ناخن درگیر شده را توصیه کند تا به طور دائم این مشکل را حل کند. · اگر علت زمینه ای یک مشکل کمتر جدی مانند آسیب یا عفونت پا باشد، پزشک برای رفع مشکل جراحی را توصیه خواهد کرد. بعد از آن دستورالعمل های لازم برای کوتاه کردن صحیح ناخن ها و مراقبت از پاها برای پیشگیری از مشکلات دیگر به شما ارائه می شود. |
درمان های خانگی | · برای پیشگیری از در گوشت فرو رفتن ناخن، ناخن ها باید به جای منحنی گرفتن، به صورت صاف کوتاه شوند. · جوراب های نخی تمیز بپوشید تا به جذب رطوبت کمک کنید و از عفونت های قارچی پیشگیری کنید. · به طور منظم جوراب های خود را تعویض کنید. · کفش هایی بپوشید که راحت باشند و فضای کافی برای پنجه ها داشته باشند. · وقتی با مواد شیمیایی کار می کنید، از دستکش استفاده کنید. |
ناخن های در گوشت فرو رفته
کنند. در نتیجه، فرد دچار درد، التهاب پوست، ورم و در موارد خاص عفونت می شود. این شرایط عمدتاً در انگشتان شست پا رخ می دهد.
علت زمینه ای | · کوتاه نکردن ناخن ها · پوشیدن جوراب ها یا کفش های بسیار تنگ · آسیب به کف پا · پوشیدن کفشی که به پنجه ی پا آسیب می رساند. · کوتاه کردن ناخن پایی که بسیار کوتاه است و یا صاف نیست. · انگشت پاها بیش از حد منحنی باشند. · عفونت های ناخن · مشکلات زمینه ای خاص · کوتاه کردن ناخن های بسیار کوتاه یا گرد کردن گوشه ها دو اقدامی هستند که باعث رشد کردن ناخن در پوست می شوند. |
علائم | · حساسیت و درد · التهاب پوست · ورم · عفونت · قرمزی · چرک |
درمان | · بیرون کشیدن ناخن: اگر ناخن شما مقداری فرو رفته است، پزشک به دقت گوشه ی ناخن فرو رفته را بلند می کند و فضایی در زیر آن ایجاد می کند. · چسب کردن ناخن: با این روش، پزشک از چسب برای دور کردن پوست از ناخن فرو رفته استفاده می کند. · قرار دادن یک آتل در زیر ناخن: پزشک انگشت پا را بی حس می کند و یک آتل کوچک را در زیر ناخن درگیر قرار می دهد. از این آتل تا زمانی استفاده می شود که ناخن در بالای گوشه ی خود رشد کند. · ناخن را تا حدی بیرون آوردن: در مورد فرورفتن شدید ناخن پا (پوست ملتهب، درد و چرک)، پزشک انگشت پا را بی حس می کند و بخش فرو رفته ی ناخن را خارج می کند. · خارج کردن بافت و ناخن: اگر به طور مکرر در یک انگشت پا دچار مشکل می شوید، پزشک شما ممکن است برداشتن ناخن و بافت زمینه ای آن (بستر ناخن) را توصیه کند. |
مراقبت های خانگی | · افراد باید ناخن های خود را در گوشه ها به صورت صاف و نه گرد کوتاه کنند. · به طور منظم به متخصص پا مراجعه کنید: اگر فردی مشکلات گردش خون در پای خود دارد یا قادر به کوتاه کردن ناخن پای خود نیست، می تواند برای کوتاه کردن حرفه ای به متخصص پا مراجعه کند. · پاهای خود را تمیز و خشک نگه دارید. · یک کفش مناسب انتخاب کنید. کفش ها باید با طول و عرض مناسب داشته باشند. · پاهای خود را به مدت چند دقیقه در آب و صابون گرم قرار دهید. این کار را سه چهار بار در روز به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه قرار دهید تا انگشتان پایتان بهتر شوند. |
آیا ناخن پای فرو رفته خود به خود بهبود پیدا می کند؟
فرو رفتن جزئی ناخن های پا با رشد ناخن ها، به طور طبیعی بهبود پیدا می کنند. از سوی دیگر، ناخن های فرو رفته ای که شدید یا عفونی هستند به مراقبت پزشکی حرفه ای نیاز دارند. شناخت علائم عفونت ناخن فرو رفته، بسیار مهم است.
پارونیشیا (عفونت گوشه ی ناخن)
شایع ترین علت پارونیشیا (التهاب ناخن) یک عفونت باکتریایی است. کوتیکول ناخن و بریدگی های ناخن به باکتری اجازه ی ورود به پوست اطراف ناخن را می دهند. آنتی بیوتیک ها برای درمان اکثر عفونت های ناخن مؤثر هستند. معمولاً پارونیشیا منجر به مشکلات سلامتی قابل توجهی نمی شود. این عفونت گاهی اوقات به مدت طولانی ادامه دارد یا بعد از درمان مجدداً رخ می دهد.
علت زمینه ای | پارونیشیای عفونی اغلب ناشی از عفونت استاف می باشد. عفونت های استاف بر اثر باکتری استافیلوکوک اورئوس ایجاد می شوند. این باکتری پوست را از راه های زیر آلوده می کند: – بریدگی ها، پوست شکسته و ریشه ی ناخن – ناخن های فرورفته در پا – آسیب ناشی از آب یا مواد شیمیایی – آسیب به بستر ناخن یا کوتیکول ناخن. ضربه و مانیکور یا پدیکور مکرر می تواند باعث آسیب به ناخن شود. · پارونیشیا همچنین می تواند بر اثر برخی از داروها ایجاد شود. رتینوئیدها، داروهای ضد سرطان، داروهای HIV و برخی از آنتی بیوتیک ها در میان این داروها هستند. |
علائم | · درد، ورم و حساسیت در اطراف ناخن · پوست قرمزی که به هنگام لمس گرم است. · چرک زیر پوست: یک آبسه پر از چرک به رنگ سفید تا زرد ممکن است تشکیل شود. اگر آبسه ایجاد شود، ممکن است به آنتی بیوتیک یا تخلیه نیاز باشد. · در موارد شدید، تب و درد |
درمان ها | · آنتی بیوتیک ها: این دارو، باکتریِ عاملِ عفونت را می کشد. دستورالعمل های پزشک را دنبال کنید و دوره ی آنتی بیوتیک را کامل کنید تا از برگشت عفونت پیشگیری کنید. · اگر تجمع چرک دوام داشته باشد، پزشک ممکن است یک برش کوچک در بستر ناخن ایجاد کند تا چرک را تخلیه کند. نظافت این ناحیه را حفظ کنید. |
مراقبت های خانگی | · از جویدن ناخن ها یا ریشه ناخن ها خودداری کنید. · از زیاد کوتاه کردن ناخن ها خودداری کنید. · دست های خود را مرتب بشویید و ناخن های خود را تمیز نگه دارید. از صابون های ملایم استفاده کنید تا پوستتان را تحریک نکنند. · اگر پوستتان خشک است، از لوسیون استفاده کنید. پوست شما می تواند بر اثر زیاد خشک شدن، ترک بردارد. · اگر با مواد شیمیایی کار می کنید، از دستکش ضدآب استفاده کنید. |
انواع مختلف پارونیشیا
پارونیشیا به دو نوع طبقه بندی می شوند. هر دو نوع نشانه ها و علائم زیر را دارند:
پارونیشیای حاد: علائم پارونیشیای حاد ظرف چند ساعت یا چند روز ظاهر می شوند. عفونت به چین ناخن محدود می شود و به انگشت دست یا پا سرایت نمی کند. با درمان علائم در کمتر از ۶ هفته رفع می شوند.
پارونیشیای مزمن: علائم نسبت به پارونیشیای حاد آهسته تر ظاهر می شوند و به مدت شش هفته یا بیشتر طول می کشند. ممکن است چند انگشت دست یا پا به طور همزمان عفونت کنند. در کنار یک عفونت باکتریایی، یک قارچ ناخن نیز ممکن است بر اثر قارچ کاندیدا ایجاد شود. کاندیدا، یکی از چند قارچی است که می تواند باعث عفونت های قارچی در انگشتان پا شود.
منبع: remotederm