همانژیوم یک توده خوش خیم شایع است که بر اثر در هم پیچیدن رگ‌های خونی زیاد در پوست تشکیل می‌شود. علت همانژیوم ناشناخته است، اما ارثی نیست. یعنی از والدین به فرزندان منتقل نمی‌شوند. اکثر موارد همانژیوم بعد از طی مراحل رشد، خود به خود از بین می‌روند.
مراحل بیماری همانژیوم پوست
- مرحله ۱ (۲ تا ۳ ماه اول): در طی هفته‌های اول زندگی ظاهر می شوند و سریع رشد می‌کنند.
- مرحله ۲ ( ۳ تا ۴ ماه بعدی): رشد آهسته تر می‌شود.
- مرحله ۳: بدون تغییر
- مرحله ۴ (۱ تا ۱۰ سال بعد): بعد از حدود ۱ سال، همانژیوم شروع به کوچک شدن می‌کند و رنگ آن کم کم محو می‌شود. بسیاری از همانژیوم‌ها در این مدت زمان از بین می‌روند.
- در ۵ سالگی، اکثر همانژیوم‌ها صاف هستند و رنگ آن‌ها روشن تر می‌شود.
- در ۱۰ سالگی، بسیاری از همانژیوم‌ها از بین می‌روند یا به سختی قابل دیدن هستند.
برخی از همانژیوم‌ها نرم باقی می‌مانند و پوست چروکی پیدا می کنند. دیگر موارد همانژیوم، رگ های خونی سطحی به جا می گذارند. در صورت بروز تغییرات پوستی، با بزرگتر شدن کودک می‌توان برای ترمیم تغییرات، نوعی عمل جراحی انجام داد.
زمان مراجعه و بهترین دکتر برای درمان همانژیوم
اگر نواحی مبتلا به همانژیوم عفونت کنند، فوراً با پزشک کودک خود تماس بگیرید. علائم عفونت شامل موارد زیر می‌شوند:
– چرک، قرمزی، درد
– پوست باز می‌شود یا ترشح پیدا می‌کند.
– پوست می‌شکند و یک زخم تشکیل می‌شود.
تب:
– زیر ۳ ماه تب بالای °C38
– بالای ۳ ماه تب بالای °C40
– تب بالای °C38.9 به مدت بیش از ۲ روز یا با عود مجدد
همچنین اگر سؤالات زیر را در مورد داروی همانژیوم دارید می توانید به پزشک مراجعه کنید:
نحوه تشخیص همانژیوم
پزشک کودک معمولاً با نگاهی به پوست کودک می‌تواند همانژیوم را تشخیص دهد. در غیر این صورت ممکن است به آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی نیاز باشد.
انواع همانژیوم‌ها
همانژیوم‌ها ممکن است در هر جایی از بدن ظاهر شوند و انواع زیر را دارند:
سطحی (روی پوست): این نوع همانژیوم ها در ابتدا صاف به نظر می‌رسند سپس به رنگ قرمز براق در می‌آیند و سطحی برجسته و زبر پیدا می‌کنند.
عمیق (زیر پوست): به شکل کبودی، آبی، بنفش و با سطحی صاف ظاهر می‌شوند.
ترکیبی: هر دو مشخصه همانژیوم‌های سطحی و عمیق را دارند.
چه کسانی در معرض ابتلا به همانژیوم می‌باشند؟
همانژیوم‌ها اغلب مواقع در نوازدان یافت می شوند. نوزادان دختر سه برابر بیشتر از نوزادان پسر در معرض تشکیل همانژیوم قرار دارند. همچنین نوزادان زودرس بیشتر مستعد تشکیل همانژیوم هستند.
علائم همانژیوم
همانژیوم‌های مویرگی معمولاً در شش ماه اول ظاهر می‌شوند و می‌توانند به شکل ضایعات برجسته به رنگ بنفش مایل به قرمز باشند.
همانژیوم‌ها همچنین می‌توانند به شکل ضایعات برجسته بزرگ با رگ‌های خونی قابل مشاهده باشند. معمولاً والدین متوجه وجود نقطه‌ای روی پوست نوزاد می‌شوند که اندازه و رنگ آن تغییر می‌کند.
همانژیوم‌هایی که چشم را درگیر می‌کنند می‌توانند باعث مشکلات چشمی جدی شوند. این ضایعات اگر بزرگ شوند و بدون درمان باقی بمانند می‌توانند منجر به ضعیف شدن بینایی یا تنبلی چشم شوند.
همانژیوم‌های اطراف چشم نیز می توانند باعث بروز گلوکوم شوند. همانژیوم‌های کاسه چشم می‌توانند به عصب بینایی فشار وارد کنند و باعث آتروفی عصب بینایی و از دست دادن دید شوند.
چه زمانی به درمان نیاز است؟
در موارد زیر همانژیوم‌ها ممکن است نیاز به درمان داشته باشند:
– پوست شکسته می‌شود و یک زخم باز تشکیل می‌شود.
– اگر عفونت کند مخصوصاً اگر در ناحیه پوشک باشد.
– اگر بزرگ یا در یک ناحیه قابل مشاهده باشد.
– موجب بروز مشکلی در دید و یا تغییرات خوردن، شنیدن و یا تنفس شود.
راه‌های درمان همانژیوم
اگر همانژیوم کودک شما نیاز به درمان داشته باشد، پزشک با شما در مورد گزینه‌های درمانی صحبت می‌کند. درمان به اندازه، محل همانژیوم و احتمال بروز مشکل برای کودک بستگی دارد. درمان‌ها شامل موارد زیر می شوند:
– داروی موضعی (کرم یا لوسیونی که روی همانژیوم مالیده می شود): مسدود کننده های بتای موضعی ممکن است به روشن کردن همانژیوم و آهسته کردن رشد آن کمک کنند. این دارو برای همانژیوم های سطحی و کوچک بهتر عمل می کند. آنتی بیوتیک های موضعی برای زخم های باز استفاده می شوند.
– داروی خوراکی: کودک شما برای عوارض جانبی به دقت تحت نظر قرار می گیرد. ممکن است لازم باشد قبل از شروع مصرف این داروها معاینه شود.
پروپرانولول، اولین گزینه درمانی خوراکی است.
اگر پروپرانولول به خوبی عمل نکند ممکن است از پردنیزون استفاده شود.
– جراحی: کودک شما ممکن است برای برداشتن همانژیوم نیاز به جراحی داشته باشد. این شرایط نادر است و زمانی انجام می شود که رشد همانژیوم متوقف شده و یا دیگر درمان ها شکست خورده اند.
– لیزر: این روش می تواند ظاهر رگ های خونی به جا مانده از همانژیوم را روشن تر کند.
چه زمانی برای درمان همانژیوم ها به جراحی نیاز است؟
با اینکه جراحی یک روش کمتر رایج است، اگر همانژیوم عملکردهای حیاتی را مختل کرده باشد، زخم شده باشد و یا به دلایل خاص دیگر، پزشک کودک ممکن است جراحی را توصیه کند. علاوه بر جراحی، از تکنولوژی لیزر نیز می توان برای درمان ظاهر پوست بعد از کوچک شدن همانژیوم استفاده کرد.
در آخر می توان به این نکته اشاره کرد که همانژیوم ها به آسانی قابل درمان هستند و هرچه زودتر درمان شوند، سریعتر کوچک می شوند. از آنجا که همانژیوم ها بسیار شایع هستند، تحقیقات زیادی در مورد برنامه های درمانی مختلف برای هر کودک انجام شده، بنابراین هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید بهتر نتیجه می گیرید.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست و مو
