از جمله مشکلات رایج و بیماری های پوست سر می توان به ریزش مو، بیماری‌های پوستی و اختلالاتی اشاره کرد که باعث خارش و پوسته پوسته شدن کف سر می شود.
ریزش مو (آلوپسی) هم برای زنان و هم برای مردان تبدیل به نوعی نگرانی شده اما باید بدانید که ریختن چند تار مو در روز امری کاملا طبیعی است. در ادامه برخی اطلاعات پزشکی مربوط به بیماری بیماری های پوست سر و ریزش مو و را برایتان شرح می دهیم.
بیماری های پوست سر و ریزش مو
- قارچ
- پسوریازیس
- شوره سر (درماتیت سبورئیک
۱. شپش سر
آلودگی به شپش بیماری به‌شدت واگیرداری است که بارزترین علامت آن خارش شدید کف سر است. شپش سر حشره‌ای ریز است که از خون انسان تغذیه می کند. شپش‌های ماده معمولا روی ساقه مو و نزدیک به کف سر تخم می گذارند و به ساقه مو می چسبند.
شپش ها حدود ۸ تا ۱۰ روز بعد از تخم بیرون می آیند و با سایر شپش ها شروع به خوردن خون فرد می کنند. تخم شپش می تواند برای مدتی طولانی خارج از بدن (مثلا روی شانه، اثاثیه منزل یا اشیاء پارچه‌ای) زنده بمانند.
راههای پیشگیری از شپش سر
– هنگامی که موهایتان خیس است با استفاده از یک شانه ریز و پر دندانه (شانه شپش) سرتان را شانه کنید تا درصورت ابتلا به شپش آن ها را روی دندانه‌های شانه مشاهده کنید. همچنین می توانید کف سرتان را با استفاده از نور قوی و ذره‌بین (درصورت لازم) بررسی کنید.
✔️ وسایل خانه از جمله پارچه ها، حوله ها و کلاه ها را در آب داغ بشویید و حداقل برای بیست دقیقه داخل خشک‌کن بیاندازید تا خشک شوند.
✔️ هر شیئی که فکر می کنید فرد مبتلا در ۴۸ ساعت گذشته با آن تماس داشته را حداقل برای ۵ دقیقه در آب داغ بگذارید.
✔️ از شانه، برس، کلاه، حوله، لباس، تخت خواب، هدفون، اسباب‌بازی‌های پشمی و سایر وسایل شخصی افرا مبتلا به شپش استفاده نکنید.
۲. ریزش مو (آلوپسی)
آلوپسی و یا به عبارتی کچلی یکی از بیماری های پوست سر است که بر اثر ریزش مو اتفاق می افتد. سیستم ایمنی بدن گاهی به اشتباه و به دلایل نامشخص رشد موی سر را متوقف می کند. در نتیجه با ریزش تدریجی مو، سر فرد کچل یا کم‌پشت می شود.
این کچلی گاهی حتی ممکن است به غیر از کف سر قسمت‌های دیگر بدن را هم در بر بگیرد. مو در بیشتر افراد به صورت همزمان بعد از ریزش دوباره رشد می کند اما معمولا بعد از مدتی دوباره می ریزد. عوامل ژنتیکی و محیطی نقش مهمی را در ریزش مو ایفا می کنند اما گاهی هم این عارضه به صورت فصلی اتفاق می افتد.
درمان ریزش مو
برای درمان ریزش مو می توان از داروهای موضعی، داروهای مصرفی و یا حتی تزریقی استفاده کرد. از جمله
- تزریق موضعی استروئید (برای سرعت بخشیدن به رشد مو)
- محلول یا ژل کلوبتازول (نوعی استروئید موضعی قوی)
- کرم آنترالین (نوعی تحریک‌کننده موضعی)
- درمان با اشعه لیزر
- استروئیدهای موضعی پلاس ماینوکسیدیل (Rogaine)
- استروئیدهای مصرفی از جمله پردنیزون (هرچند این داروها تاثیر بلندمدت ندارند و برای استفاده درازمدت توصیه نمی شوند)
۳. شوره سر از بیماری های پوست سر
شوره یا همان پوسته یکی از عوارض رایج و غیرواگیردار پوست است که در قسمت‌هایی از پوست که پر از غده چربی هستند (از جمله صورت، کف سر و بازو) دیده می شود. وقتی چنین عارضه‌ای رخ می دهد، سلول‌های پوست بیش از حد تولید شده و گاهی باعث قرمزی و خارش (التهاب) پوست سر می شوند. البته شدت این عارضه در افراد متفاوت است.
شوره در حالت ملایم فقط باعث ایجاد پوسته‌های ریز در سر می شود اما اگر شدیدتر باشد ممکن است حتی باعث قرمز شدن قسمت‌های وسیعی از پوست شود. شوره گاهی بر اثر استرس، فصل زمستان و نشستن موی سر تشدید می شود. با اینکه هیچ درمان قطعی برای شوره سر وجود ندارد، با استفاده از شامپوهای دارویی می توان آن را کنترل کرد.
درمان شوره سر
- کرم یا محلول کورتیکواستروئید
- استفاده موضعی از محصولات سولفور یا سولفاستامید
- شامپو یا کرم کتوکونازول
۴. فولیکولیت (التهاب یا عفونت فولیکول مو)
فولیکولیت نوعی عارضه پوستی است که بر اثر تورم یک یا چند فولیکول (محل رشد مو) در ناحیه‌ای مشخص اتفاق می افتد. این عارضه معمولا در حوزه‌های حساس مثل محل شیو کردن و جاهایی که پوست با بدن یا لباس اصطکاک پیدا می کند دیده می شود. در بیشتر موارد، فولیکول‌های پوست مبتلا به نوعی باکتری می شوند، بخصوص باکتری استافیلوکوک که معمولا روی پوست زندگی می کند.
علت فولیکولیت
فولیکولیت که یکی از بیماری های پوست سر است می‌تواند به علت اگزما و حساسیت به وجود آید. سایر موارد عبارتند از:
- خارش یا حساسیت بر اثر شیو کردن
- اصطکاک پوست با لباس‌های تنگ
- وجود نوعی عارضه پوستی مانند اگزما، آکنه یا بیماری‌های پوستی دیگر (التهاب پوست)
- آسیب یا خراشیدگی پوست
- تماس طولانی‌مدت پوست با چسب‌های پلاستیکی یا چسب نواری
درمان فولیکولیت
تشخیص فولیکولیت در بیشتر موارد بسیار آسان است. پزشک معمولا برای این کار نوعی تست باکتری انجام می دهد تا علت فولیکولیت را شناسایی کند.
بسته به علت بیماری، پزشک می تواند یکی از روش‌های درمانی زیر را به شما توصیه کند:
- محلول شستشوی آنتی باکتریال مثل کلرهگزیدین گلوکونت
- ژل یا لوسیون آنتی بیوتیک موضعی مثل اریترومایسن یا کلیندامایسین
- قرص‌های آنتی بیوتیک مثل سفالکسین، اریترومایسن یا دوکسی سایکلین
۵. قارچ سر (تینئا کاپیتیس)
عفونت تینئا و قارچ پوستی می تواند در مناطق دیگر بدن هم پدیدار شود ولی تینئا کاپیتیس معمولا بیشتر در کودکان دیده می شود. این بیماری مسری است و بر اثر تماس با افراد، حیوانات یا اشیاء آلوده (از جمله حوله، شانه و بالش) اتفاق می افتد. قارچ سر باید حتما (با مصرف داروی تجویزی پزشک) درمان شود، هم به این خاطر که ممکن است به دیگران سرایت کند و هم به این خاطر که ممکن است باعث ریزش مو یا در موارد حادتر، باعث بیماری دیگری به نام kerion شود.
درمان قارچ سر
قارچ سر که از مسری ترین بیماری های پوست سر است، معمولا با داروهای ضدقارچی درمان می شود زیرا در این بیماری قارچ ها به فولیکول مو هجوم می آورند ولی کرم و ژل‌های موضعی نمی توانند در این مناطق نفوذ کنند. با استفاده از داروهای ضدقارچی زیر درمان قارچ سر بین ۶ تا ۸ هفته طول می کشد:
- گریزئوفولوین
- تربینافین
- ایتراکونازول
- فلوکونازول
- کتوکونازول
شامپو برای قارچ سر
اغلب دکتر برای اینکه احتمال گسترش بیماری به افراد دیگر را کاهش دهد شامپوهای زیر را هم برای فرد تجویز می کند:
- شامپوی سولفید سلنیوم
- شامپوی کتووکونازول
۶. ریزش مو در زنان (کچلی با الگوی زنانه)
کچلی زنانه نوعی از ریزش موست که خانم ها به دلایل ارثی به آن مبتلا می شوند. این کچلی معمولا بعد از یائسگی اتفاق می افتد اما گاهی هم زودتر در افراد دیده می شود.
کچلی زنانه معمولا به دلیل سابقه کچلی در اعضای خانواده (چه از طرف پدر و چه از طرف مادر)، بالا رفتن سن و تغییرات هورمونی اتفاق می افتد و کمبود ویتامین، گردش خون، شوره سر یا کلاه پوشیدن هیچ تاثیری در آن ندارد. در این عارضه فولیکول‌های سر روز به روز کاهش پیدا می کنند، تا جایی که مو به سک حلقه باریک، نازک و بدون استفاده تبدیل شود.
۷. ریزش مو در مردان (کچلی با الگوی مردانه)
کچلی مردانه یا همان ریزش موی آندروژنیک نوعی ریزش موست که در مردان اتفاق می افتد و شاید بتوان گفت از شایع ترین بیماری های مو در مردان است. با اینکه این عارضه ممکن است بر ظاهر و اعتماد به نفس آقایان لطمه بزند، باید توجه داشت که این کچلی اختلال پزشکی به حساب نمی آید. ریزش مو اصل اتفاق ترسناکی نیست و معمولا دلایل ژنتیکی دارد. هورمون‌های جنسی (آندروژن) و بخصوص دی‌هیدروتستوسترون نقش مهمی در این نوع کچلی دارند.
۸. موخوره
موخوره در نتیجه آسیب لایه بیرونی کوتیکول مو است که از قسمت اصلی مو جدا می شود و آن را مستعد تکه تکه شدن می کند. طول موخوره نشانگر این است که چه مدت است که موخوره داشته‌اید.
علت موخوره می‌تواند به دلیل فاکتورهای زیر باشد:
- داشتن موی خشک
- شامپوهای نامناسب
- خشک کردن مو با سشوار با حرارت بالا
- باد، آب و هوای سرد ، اشعه ماوراء بنفش و گرما
- استرس زیاد
انتهای مو در موخوره زدن آسیب پذیرتر است زیرا قدیمی ترین قسمت مو است، که مدت طولانی در معراض انواع شرایط محیطی و فیزیکی بدن بوده است. سشوار و رنگ کردن بیش از حد موها و شرایط محیطی اغلب منجر به موخوره زدن می شود.
دکتر نابت تاجمیر ریاحی متخصص پوست و مو در تهران
نیکلا
چهارشنبه ۲۶ مرداد ۱( 1 سال پیش)
تعداد بازدید: 78
مشاهده پرسش
