مشکلات متداول زیادی مانند اگزما، زگیل و غیره می توانند باعث یا علت جوش های ریز روی دست شوند. زمانی که یک غده چربی مسدود و ملتهب می شود، جوش آکنه به وجود می آید. جوش، ضایعه ای کوچک، متورم و قرمز رنگ بوده و ممکن است نوک سفیدرنگی داشته باشد که نشان دهنده وجود چرک در آن است. این جوش ها معمولاً صورت، سینه و کمر را تحت تأثیر قرار می دهند. آکنه روی دست هایی که غدد چربی لازم را ندارند، رشد نمی کند. اما این جوش های ریز میتوانند ناشی از عوامل دیگری نیز بوجود آیند.
علت جوش های ریز روی دست
با این حال، انواع دیگری از ضایعات پوستی می توانند روی دست ایجاد شوند و ممکن است شبیه جوش باشند. این ضایعات ممکن است کیست، زگیل یا پینه بوده و یا ناشی از عارضه هایی مانند اگزما باشند. در این مقاله به شایع ترین علل جوش های روی دست و نحوه درمان آنها می پردازیم. علل بالقوه ضایعه جوش مانند روی دست عبارتند از:
۱_ درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک (AD) یا اگزما، یک عارضه پوستی شایع است که حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از کودکان و ۱ تا ۳ درصد از بزرگسالان در سراسر جهان به آن دچار می شوند. اگزما می تواند باعث ایجاد برجستگی های کوچک، قرمز و خارش دار روی دست ها، صورت و سایر نواحی پوست شود. این برجستگی ها می توانند به قدری خارش دار باشند که خواب فرد را مختل کنند. خاراندن ممکن است باعث تسکین موقتی خارش شود اما خطر عفونت را افزایش می دهد.

درمان درماتیت آتوپیک
افراد مبتلا به اگزما ممکن است نیاز داشته باشند چندین روش درمانی را امتحان کنند تا به روش مؤثر خود برسند. همچنین احتمال دارد به ترکیبی از درمان های پزشکی و خانگی نیاز باشد. گزینه های درمانی اگزما عبارتند از:
- کرم های کورتیکواستروئیدی برای درمان ضایعه ها
- مهارکننده های موضعی کلسینئورین مانند تاکرولیموس (پروتوپیک)، برای زمانی که AD در نواحی حساس بدن شکل می گیرد.
- آنتی هیستامین های خوراکی برای کمک به خارش در شب
- انواع آنتی بیوتیک برای عفونت ها
- نور درمانی، از جمله درمان با باریکه فرابنفش B یا قرار گرفتن کنترل شده در معرض نور طبیعی خورشید
پزشک ممکن است برای اگزمایی که به درمان های فوق جواب نمی دهد، داروی بیولوژیک تجویز کند. یک داروی بیولوژیک مانند دوپیلوماب (Dupixent)، یک جزء خاص از سیستم ایمنی درگیر در AD را هدف قرار می دهد تا سلامت پوست را بهبود بخشد و التهاب را کاهش دهد. درمان های خانگی برای اگزما عبارتند از:
- مرطوب نگه داشتن پوست به صورت منظم
- بانداژ کردن ناحیه برای اجتناب از خاراندن
- پوشیدن لباس های راحتی که باعث خراش یا تحریک پوست نمی شوند
- استفاده از محصولات مراقبت از پوست ملایم و بدون عطر
- استفاده از دستگاه بخور سرد در خانه برای مقابله با عوارض هوای خشک
- یادگیری مدیریت استرس و اضطراب از طریق یوگا، مدیتیشن، یا سایر تکنیک های آرامش بخش
۲_ وجود موی زیرپوستی
بعضی افراد موهای دست خود را با تیغ یا موچین اصلاح می کنند و این می تواند از نظر تئوری منجر به رشد موی زیرپوستی (موی به درون برگشته) شود. پس از اصلاح موهای زائد، موهای زیرپوستی با زاویه ای که باعث می شود به سمت داخل بچرخند، دوباره رشد می کنند. این امر می تواند باعث ایجاد برآمدگی قرمز رنگ و همچنین قرمزی و تورم در ناحیه شود. همچنین ممکن است عفونت در فولیکول یک موی زیرپوستی ایجاد شود که به آن فولیکولیت می گویند و می تواند به نقاط دیگر گسترش یابد.
درمان موی زیر پوستی
موهای زیرپوستی معمولاً نیازی به درمان ندارند. با این حال، درمان های خانگی زیر می توانند به کاهش درد و خارش آن کمک کنند:
- استفاده از کمپرس گرم روی فولیکول آسیب دیده
- لایه برداری ملایم پوست اطراف فولیکول

۳_ کیست گانگلیون
کیست گانگلیون یک برآمدگی خوش خیم یا غیرسرطانی است که می تواند روی مفاصل، مچ یا انگشتان دست ایجاد شوند. آنها معمولاً گرد یا بیضی شکل هستند و ممکن است حاوی ماده ای ژله مانند باشند. کیست های گانگلیون ممکن است دردناک باشند، به خصوص اگر روی عصب فشار بیاورند.
درمان کیست کانگلیون
حدود ۵۸ درصد از کیست های گانگلیون بدون هیچ درمانی از بین می روند. کیست هایی که باعث درد یا مشکلات مفصلی نمی شوند، نیازی به درمان ندارند اما بعضی افراد به دلایل زیبایی آنها را بر می دارند. برخی از گزینه های درمانی برای برداشتن کیست عبارتند از:
- آسپیراسیون که در آن پزشک کیست را تخلیه می کند
- عدم تحرک که شامل محدود کردن حرکت برای کمک به کوچک شدن کیست و کاهش فشار روی اعصاب است.
- جراحی برای برداشتن کامل کیست

۴_ زگیل های پوستی
زگیل های معمول، زائده های کوچک پوستی هستند که به طور مکرر روی دست ها و انگشتان ظاهر می شوند. زگیل ها، گوشتی رنگ بوده و هنگام لمس کردن ناهموار به نظر می رسند. آنها همچنین ممکن است حاوی رگ های خونی لخته شده باشند که به صورت نقاط سیاه روی زگیل ظاهر می شوند.
افراد پس از قرار گرفتن در معرض سویه های خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی که بیشتر با نام HPV شناخته می شود، دچار زگیل می شوند. زگیل های معمول به طور کلی جای نگرانی ندارند و معمولاً بدون درمان برطرف می شوند اما ممکن است در شرایط خاص بیش از ۲ سال طول بکشد.
درمان زگیل
درمان زگیل معمولاً ضرورتی ندارد. با این حال بعضی افراد به دلایل زیر، زگیل های خود را از بین می برند:
- زیبایی ظاهری
- آزاردهنده شدن زگیل ها
- سرایت کردن آنها به نواحی دیگر بدن.
- منجمد کردن زگیل ها (کرایوتراپی)
- لیزر درمانی
- استفاده از سالیسیلیک اسید
- تزریقات ایمونوتراپی داخل ضایعه (که روشی تأییدنشده و Off-lable است)

- سرکه سیب
- سیر
- روغن درخت چای
۵_ نیش حشرات
چندین نوع از گزش حشرات منجر به ایجاد برآمدگی قرمز روی پوست می شوند. یک نوع آن نیش مورچه آتشین است که خارش ناشی از این گزش می تواند تا ۷ روز ادامه داشته باشد. نیش مورچه آتشین باعث ایجاد پوسچول روی پوست می شود. پوسچول ها شبیه جوش های آکنه هستند و چرک زرد رنگی درون خود دارند. حدود ۹۶ درصد از این پوسچول ها در عرض ۲۴ ساعت پس از گزش ایجاد می شوند.
درمان
جای نیش حشرات به خودی خود خوب می شوند اما در صورت گاز گرفتن مورچه آتشین، ممکن است یک هفته طول بکشد تا جوش و خارش کاملاً برطرف شود. در عین حال موارد زیر می توانند به مدیریت علائم نیش حشرات کمک کنند:
- قرار دادن کمپرس سرد روی زخم
- استفاده از یک لایه نازک از کرم هیدروکورتیزون ۱٪ روی محل گزش، سه بار در روز
- مصرف یک آنتی هیستامین، مانند دیفن هیدرامین
- تسکین هر گونه درد با مسکن های بدون نسخه، مانند ایبوپروفن یا استامینوفن.
- اگر عفونتی در محل گزش ایجاد شود، ممکن است فرد به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشد.
دکتر تاجمیر ریاحی، متخصص پوست و مو